با فرارسیدن ماه محرم، شبههافکنان پیرامون موضوعات مختلف دست به کار شده و میکوشند تا هرچقدر که بتوانند از عظمت، شکوه و پیوند روزافزون مسلمانان نسبت به واقعهی عاشورا بکاهند. البته میدانند تا عاشورا زنده است، نقشههایشان حتی سراب هم نیست.
اما پاسخهایی متفاوت و متنوع به این سوال که: چرا در عزای آل الله(ع) مشکی میپوشیم؟
پوشیدن لباس خاص در عزاداری به دوران باستان بازمیگردد. در مصر، یونان و رُم باستان مردم هنگام عزاداری لباسهایی میپوشیدند که از رنگ و شکل با سایر لباسهایشان تفاوت داشته است
مطابق برخی اسناد موجود، استفاده از لباس سیاه در ایران به دوره قبل از اسلام بازمیگردد. در دوران هخامنشی و ساسانیان هم از رنگ سیاه در لباس عزا استفاده میکردند
یکی از مراسم کهن ایرانی به نام سوگ سیاوش یا سیاوشان از زمانهای بسیار قدیم برگزار میشده است که در آن زنان و مردان لباس سیاه به تن میکردند
در ادبیات کهن نیز به سیاهپوشی در ایام عزا تصریح شده است. جهت اختصار، تنها بیتی از فردوسی آورده میشود:
به یک سال در سیستان سوگ بود
همه جامههاشان «سیاه» و کبود
میشل پاستورو (نویسنده فرانسوی) در کتاب «مشکی، تاریخ یک رنگ» نشان داده است که رنگ سیاه از سال ۱۵۰۰ تبدیل به رنگی شد که بسیار پرطرفدار بوده است.
علاوه بر دوران باستان و قرون وُسطی، با شروع دوران مدرن بود که این رنگ به عنوان رنگی برای پوشش در مراسم عزاداری انتخاب شد.
رنگ سیاه خالی از نور و نماد ظلمت و شب است و انتخاب درستی برای پوشیدن در مراسم عزای یک عزیز به شمار آمد
در بسیاری از کشورهای دنیا به ویژه در اروپا، رنگ مشکی رنگ اصلی لباس عزاداران است و بعضاً حتی جواهرات خاص ایام عزا نیز استفاده میشود که عموما از شبق سیاه ساخته شدهاند
با توجه به فراگیری رنگ سیاه در ایام عزاداری، همینک به عنوان رایجترین رنگ در جهان شناخته میشود. پوشیدن لباس سیاه در بسیاری از فرهنگها علامت سوگواری و عزا است و به عنوان یک رسم عرفی و اجتماعی پذیرفته شده است
رنگ سیاه معنای حُزن و اندوه میدهد. سیاه رنگ ابهت است و در برخی از موارد در تاریخ ایران، از جمله نهضت سربداران یا سیاه جامگان از رنگ سیاه برای جنبههای قدرتافزایی و ایجاد ثبات و شخصیت استفاده میکردند
شیعیان هم در ایام عزای اهل بیت(علیهم السلام) با سیاهپوشی اعلام میدارند که در منطق ما، بی حسین(علیه السلام) و آبا و اولادش، جامعه تاریک و جهان بیفروغ و سیاه است
امام حسن مجتبی(علیه السلام) در سوگ امیرالمومنین امام علی(علیه السلام) جامه سیاه بر تن کرد و میان مردم آمد و برایشان خطبه خواند.
(شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید)
امام محمدباقر(علیه السلام) فرمود: زنان بنیهاشم در سوگ اباعبدالله الحسین(علیه السلام) جامه سیاه بر تن کردند... پدرم (امام سجاد(علیه السلام)) به علت اشتغال آنان به مراسم عزاداری، برایشان غذا درست میکرد.
(بحارالانوار، جلد ۹)
حرف آخر:
پوشیدن پیراهن مشکی برای عزای اهل بیت به ویژه امام حسین(علیه السلام) امروز به یک فرهنگ تبدیل شده و در واقع یک پرچم است؛ پرچمی که دشمن پیامش را به خوبی درک کرده که تا سیاهپوشان محرم و صفر هستند، شعار «هیهات منا الذله» زنده و جاری است.
اگر باور ندارید، بر میزان و حجم تخریب و توهین دشمن نسبت به سیاهپوشی محبان اهل بیت، دقت دوبارهای داشته باشید!
لبیک یاحسین