روز گذشته یک خبر مشکوک و البته قدیمی به ناگاه به صدر اخبار و شبکه های مجازی آمد: «تایید استفاده جنسی مردان عراقی از زنان ایرانی» این خبر که البته از سوی رئیس اتحادیه هتلداران خراسان رضوی تکذیب شد، در رسانههای عراقی به شکل معکوس انعکاس یافته بود! اما چرا خبری که نه در ایران و نه در عراق توسط هیچ کس تایید نشده و از هیچ اعتباری برخوردار نیست به ناگاه وسیله جنگ روانی علیه دو ملت قرار میگیرد؟ رجانیوز در این گزارش به بررسی روندی میپردازد که در سه سال اخیر از سوی عربستان سعودی برای نفوذ در میان ملت عراق شدت گرفته است و هر از گاهی با بهانههای مختلف به آن دامن زده میشود.
آغاز کمکهای سعودی به عراق با دستور آمریکا!
روابط عربستان سعودی و عراق پس از حمله صدام حسین به کویت در سال 1990 و در حالی که خاک عربستان سعودی پایگاه حملات آمریکا به عراق شد، به مدت 25 سال قطع شد. پس از مرگ عبدالله بن عبدالعزیز و در دوران حکومت سلمان بن عبدالعزیز بر عربستان سعودی، و بخصوص پس از ولیعهدی محمد بن سلمان، عربستان سعودی رویکرد جدیدی در روابط خود با عراق اتخاذ کرد. ریاض با انتخاب «ثامر السهبان» به عنوان سفیر خود در بغداد از عزم خود برای بهبود روابط با عراق خبر داد. اوباما رئیس جمهورآمریکا درنشست ریاض، از سران کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس خواسته بود، به دولت بغداد برای مبارزه با داعش کمک کنند. به علاوه، به دنبال نشست ریاض، محمد بن سلمان جانشین ولیعهد و وزیر دفاع عربستان با وزیران خارجه و دفاع آمریکا جلسه ای برگزار کرد. دراین نشست اشتون و جان کری تاکید کردند که باید عراق به جهان عرب بازگردد و دولت بغداد به یک دولت قوی و نیرومند بر اساس موسسات و سازمان های عراقی بدون دخالت و فشارهای بیگانگان تبدیل شود. این موضع گیری وزیران خارجه و دفاع آمریکا در راستای سخنان اوباما درکنفرانس خبری ریاض ارزیابی می شد که گفته بود «باید به تفاهمی با سنی های عراق دست یافت تا آنان همچون گذشته به ساختار سیاسی عراق بازگردند.» سفیر عربستان در بغداد با اشاره درخواست آمریکا برای ارائه کمک های اقتصادی به عراق تاکید کرد که ریاض خود را ملزم به ارائه کمک های مالی می داند. این کمک ها برای «فلوجه» و «هیت» در استان الانبار ارسال خواهد شد؛ السبهان در این باره گفته بود: «این کمک های شامل مواد غدایی و خدمات پزشکی هستند و با همکاری سازمان ها و گروه های فعال در زمینه کمکهای بشردوستانه مستقیما به افرادی ارائه خواهد شد که در استان های جنگ زده عراق به سرمی برند.»
اوجگیری روابط تجاری، سیاسی و امنیتی عراق و عربستان؛ باز هم با وساطت آمریکا
چندی بعد سپهبد عبدالرحمن بن صالح البنیان رئیس ستاد مشترک نیروهای مسلح عربستان سعودی برای دیدار با مقامات عراقی، وارد بغداد شد و در همین سفر سرلشکر عثمان الغانمی رئیس ستاد مشترک ارتش عراق از تاسیس یک مرکز امنیتی مشترک با عربستان خبر داد.
به فاصله کمتر از یک ماه بعد کابینه عربستان تصمیم گرفت تشکیل کمیسیون همکاری سعودی- عراقی را تصویب کند و وزیر تجارت و سرمایه گذاری را مامور امضای توافق نامه ای در این زمینه کرد. به فاصله چند روز هیئت دولت عربستان سعودی موافقت خود را با تاسیس شورای هماهنگی سعودی-عراقی اعلام کرد. محمد بن سلمان ولیعهد سعودی در دیدار خود با وزیر نفت عراق بر حمایت ریاض از امنیت عراق و توسعه روابط با بغداد در زمینه های مختلف تاکید کرد. این شورا در نهایت با حضور وزیر خارجه آمریکا تشکیل شد. رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا از حیدر العبادی و ملک سلمان خواست بر ادامه احیای روابط میان دو کشور تاکید داشته باشند. به گفته ژنرال هربرت مک مستر، مشاور امنیت ملی در کاخ سفید، رئیس جمهور آمریکا می خواهد عراقی مستقر و در آرامش را ببیند که چرخش آن در محور ایران، لازم نبوده و سعودی ها باید نقشی محوری را در این استراتژی داشته باشند.
مدتی بعد در جلسه هیئت دولت عربستان به ریاست محمد بن سلمان اعلام شد که ریاض برای افتتاح کنسولگری در شهر نجف اشرف برنامه ریزی می کند. عبدالعزیز الشمری کاردار سفارت عربستان در بغداد در این رابطه اعلام کرد که پیش بینی می شود طی ۴ ماه آینده کنسولگری عربستان در نجف اشرف افتتاح شود. این اقدام وقتی معنا و مفهوم پیدا میکند که توجه شود استان نجف یکی از استان های اصلی شیعه نشین در عراق است که حکومت سعودی سخت نیازمند ایجاد یک پایگاه نفوذ در این مناطق است.
خط و نشان سعودی برای خرج و مخارج عراق
انور عشقی ژنرال بازنشسته اطلاعاتی رژیم سعودی و پدرخوانده عادی سازی روابط عربستان و رژیم صهیونیستی است که اظهار نظرهای وی همواره با حاشیه های زیادی همراه شده است. انور عشقی همچنین یکی از افرادی است که طرفدار تجزیه عراق است. در یک ویدئو منتشر شده در ژوئیه سال 2015 از وی که در گردهمایی با عنوان «چالشهای منطقهای و فرصتها: رویکردهایی از عربستان و اسرائیل» به میزبانی شورای روابط خارجی آمریکا ضبط شده است؛ عشقی ادعا می کند که تشکیل کردستان بزرگ از نفوذ و تمایل ترکیه، ایران و عراق در منطقه خواهد کاست. انور عشقی عضو کمیته مشاوران ویژه شورای وزیران عربستان و ژنرال سابق این کشور مدعی شد که عربستان آمادگی تخصیص کمک های مالی برای بازسازی عراق را دارد. وی در جریان نشستی خبری اعلام کرد که عربستان در حال فراهم کردن مقدمات شرکت در نشست بازسازی عراق است که قرار است به زودی در کویت برگزار شود. عشقی ادامه داد که «البته عربستان پیش شرط هایی هم در این زمینه دارد.» به گفته او «ریاض به شرطی در بازسازی عراق مشارکت خواهد داشت که دولت این کشور تضمین هایی در خصوص سرنوشت کمک های مالی عربستان ارائه دهد.» انور عشقی مدعی شد که «عراق تحت تأثیر ایران و برخی کشورهای دیگر است و به همین دلیل ریاض می خواهد از سرنوشت کمک های مالی خود به عراق مطمئن شود.»
گسترش روابط فرهنگی و رسانهای
طبق اعلام روزنامه «عکاظ»، در پایان سفر یک هیئت رسانه ای سعودی به شهر بغداد، «خالد المالک»، رئیس انجمن روزنامه نگاران عربستان و «موید اللامی»، رئیس اتحادیه روزنامه نگاران عراق امروز (سه شنبه) یک توافق همکاری دو ساله را به امضا رساندند. بر اساس این توافق، بازدید خبرنگاران و اهالی رسانه در عربستان و عراق از کشور مقابل، برگزاری دیدارهای منظم میان دو طرف، تلاش برای دستیابی به بورسیه های تحصیلی در دانشگاه های دو کشور، آماده سازی برای برنامه های آموزشی مشترک و برنامه های مشترک چاپ و نشر، همکاری در محافل عربی و بین المللی و تشویق کارکنان سازمان های رسانه ای به پایبندی به معیارهای حرفه ای به عنوان اهداف این توافق عنوان شده است.
تشکیل گارد مرزی به خرج عربستان با هدف مقابله با ایران
یک منبع در «نیروهای دموکراتیک سوریه»، که تحت حمایت آمریکا هستند، اعلام کرد که عربستان سعودی از تشکیل گارد مرزی بین سوریه و عراق در شمال شرق سوریه با هدف مقابله با نفوذ ایران در شرق سوریه، حمایت مالی میکند. این منبع به خبرگزاری آلمان اعلام کرد که «یگانهای مدافع خلق کُرد» و «قوات الصنادید» به رهبری «شیخ حمیدی الجربا» تشکیل گارد مرزی برای کنترل مرزهای مشترک سوریه و عراق را که از مثلث مرزهای سوریه و ترکیه تا رود فرات در ریف شرقی دیرالزور ادامه دارد، با حمایت مالی عربستان سعودی آغاز کردند، که براساس قرارداد منعقد شده با نیروهای داوطلب، مدت خدمت آنها دو سال بوده و ماهانه 200 دلار آمریکا به عنوان حقوق دریافت خواهند کرد. این منبع تأکید کرد، «ورود عربستان سعودی به خط تامین مالی و تشکیل گارد مرزی برای کنترل بخشی از مرزهای سوریه است»، که به ادعای وی، این اقدام پس از گسترش نفوذ ایران در بخش عراقی و سیطره ایران بر بخشهای وسیعی از غرب عراق، که در مجاورت سوریه است، انجام میشود.
سعودی ها که خود از اصلیترین عوامل ویرانی و قتل عام مردم عراق و اصلیترین حامی مالی داعش در منطقه هستند، حالا و پس از اینکه جمهوری اسلامی و متحدان منطقهای ایران با مقاومت چندین ساله موفق به خشکانیدن ریشه داعش در منطقه شدند، و پس از ناامیدی از رویکردهای سخت و جنگ افروزانه خود، روی به اقدامات نرم آوردهاند. هدف این تحرکات اخیر سعودی ها چیزی جز نفوذ و ایجاد جای پای محکم در عراق نبوده و نیست و همگان باید توجه داشته باشند که کوبیدن بر طبل اختلاف و تفرقه میان دو ملت ایران و عراق که دارای ریشههای مشترک مذهبی و تاریخی بسیاری هستند، با صحنهگردانی عوامل دشمن صورت گرفته و برنده قطعی این بازی حکومت سعودی خواهد بود. در چنین شرایطی لازم است رسانههای داخلی با مراقبت بیشتری پشت صحنه این تحرکات را رصد کرده و از پوشش اخبار ضد و نقیضی که هیچ سودی بجز تقویت موضع سعودی در منطقه ندارد خودداری کنند./ رجانیوز