سرویس اقتصادی پایگاه 598؛ انگار او عادت دارد، همیشه سر بزنگاهها غیبش بزند. دیروز هم یکی از همین بزنگاهها بود، تا خبر استعفای مسعود نیلی به طور غیررسمی و تلویحا رسانهای شود.
همه شواهد نشان میدهد که دستیار ویژه رئیس جمهور در امور اقتصادی برای سومین برهه مهم تاریخی تصمیم گرفته تا عطای حضور در مسئولیتهای دولتی را به لقایش ببخشد و نهاد ریاست جمهوری را ترک کند.
اما حالا که داستان پایان همکاری نیلی و حسن روحانی افشا شده، این سوال در فضای اقتصادی جامعه به وجود آمده که چرا این اقتصاددان که از مهمترین حامیان تفکر بازار آزاد به شمار میرود نمیتواند تا پایان عمر هیچ دولتی در مسئولیت خودش باقی بماند؟!
برای پاسخ به این سوال به حدود 30 سال پیش برمیگردیم.
1- 30 سال پیش مسعود نیلی معاون روغنی زنجانی در سازمان برنامه و بودجه بود. او با نوشتن نامهای در اواخر جنگ به رئیس خود (روغنی زنجانی)، شرایط اقتصادی کشور را برای تداوم جنگ تحمیلی مناسب ندانسته و تاکید میکند باید پایان جنگ اعلام شود، چرا که امکانات برای ادامه جنگ با عراق مهیا نیست! روغنی زنجانی هم بلافاصله بعد از مطالعه نامه نیلی وزیر وقت در این خصوص نوشت، تا میرحسین موسوی را برای قبول قطعنامه 598 سازمان ملل و آتش بس فوری میان ایران و عراق قانع کند. بدین ترتیب نخست وزیر وقت نیز با القاعات صورت گرفته توسط نیلی و روغنی زنجانی، در نامهای دیگر از امام خمینی میخواهد تا قطعنامه را قبول کند.
2- مسعود نیلی در دولت سازندگی نیز وقتی سیاستهای ناکارآمد تعدیل اقتصادی آشکار میشود، ناگهان یکدفعه تصمیم میگیرد که برای ادامه تحصیل راهی انگلستان شود.
3- اما امروز سومین بار است که او قصد دارد برای خروج از دولت فضا را بسنجد. حالا همه چیز بهم ریخته است و تئوریهای دستیار و مشاور اقتصادی حسن روحانی پاسخ مشکلات اقتصادی کشور را نمیدهد و او را مجبور کرده به رسم گذشته، از مشکلات فرار کرده و همه چیز را به گردن دیگران بیندازد؛ دقیقا مثل دفعات قبل! بازارها یکی پس از دیگری ئتوریهای آدام اسمیتی نیلی را پس میزند!
مسعود نیلی که دوستانش برای تبرئه او عنوان میکنند 10 ماه است در جلسات دولتی شرکت نمیکند، چطور مقاله معروف او در تاریخ 18 فروردین امسال را در انتقاد از تثبیت قیمت ارز به یاد ندارند؟
به نظر میرسد مسعود نیلی که همواره از زیر بار سیاست گذاری های خود فرار میکند، این بار هم بوی شکست را از سیاستهای اقتصادی دولت حس کرده و سعی کرده تا از طریق دوست نزدیکش محسن جلال پور اعلام کند که 10 ماه است در سیاستهای اقتصادی دولت تدبیر و امید نقشی نداشته است. سناریویی که شاگردان وفادار او مانند علی سرزعیم و سعید اسلامی بیدگلی از چند ماه قبل با "اندک متصور شدن نقش نیلی در سیاستهای اقتصادی" دنبال کرده بودند.
به نظر میرسد مسعود نیلی این بار هم فرار کرد تا بتواند نقش خود در سیاستهای غلط دولت را پاک کند و در یک دوره مناسب دیگر مانند ادوار گذشته به دولت بازگردد!