پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری؛ برخی تحلیلهای داخلی و خارجی این بود كه پس از ماجرای انتخابات 1388 صدماتی به كیفیت و كمیت مشاركت مردم وارد شده است و لذا نتیجه میگرفتند كه نظام در انتخابات پیش رو دیگر حلاوت مشاركت حداكثری را نخواهد چشید. اما نتیجهی انتخابات اخیر مجلس شورای اسلامی نادرستی این تحلیلها را نشان داد. این مسأله را از زاویهی تحلیلهای رسانههای داخلی و خارجی چگونه ارزیابی میكنید؟
در ماجرای فتنهی 88 بالاخره به برخی از ساختارهای نظام خدشه وارد شد. بر اثر توطئهی هماهنگی كه هم فتنهگران و هم دشمنان ملت ایران آن را سازماندهی كردند، كشور حداقل 8 ماه دچار بحرانی شد كه میتوانست هر حكومتی را سرنگون كند؛ همانطور كه همین ابزارها حكومتهای اوكراین و گرجستان را سرنگون كرد. اما در آن ایام و در حالی كه خیلی از كارشناسان و تحلیلگران انتظار دیگری داشتند، رهبر معظم انقلاب در خطبههای نماز جمعهی 29 خرداد موضعگیری محكمی كردند و فرمودند: زیر بار اقدامهای غیر قانونی نمیروم و در هر شرایطی باید از رأی مردم حراست شود.
در آن هجوم بالای عملیات روانی و كمكهای لجستیكی كه از غرب میرسید، این مسألهی براندازی برای خیلیها روشن نبود. همچنین تأكید رهبر معظم در بیانات مختلف بر اینكه این نظام مستقر است و متكی به رأی مردم است، یك مؤلفهی دیگر در اعلام مواضع رهبری بود. در واكاوی این موضعگیری سه عنصر «صیانت از آرای مردم» و «ایستادگی در مقابل فشارها» و «اتكا به پشتوانهی مردمی نظام» مشاهده میشود. این سه عنصر در حالی وجود داشت كه عملیات روانی دشمنان در جهت ضد آن عمل میكرد. آنها تلاش میكردند با وارد كردن فشار به مركزیت نظام، سمت و سوی تصمیمات را تغییر دهند.
نكتهی كانونی در فضای تبلیغی و تحلیلی رسانههای بیگانه دربارهی انتخابات نهمین دوره مجلس شورای اسلامی، عبارت بود از عدم مشاركت مردم یا همان تحریم انتخابات. در این خصوص رسانههای بیگانه كه انتخابات مجلس نهم را در متن انتخابات دهمین دورهی ریاستجمهوری و حوادث پس از آن بررسی و ارزیابی میكردند، «جذابیتزدایی» از سناریوهای مهمشان بود.
در مرحلهی بعد نیز ایشان ابتدا در نماز جمعهی بیستم شهریور 1388 و سپس در نزدیكی انتخابات اخیر فرمودند: مردم در انتخابات بعدی حضور جدی خواهند داشت. یعنی یك پیشبینی قریب به یقین را مطرح كردند و نتیجه نیز همان شد. این در حالی بود كه طبق گفتهی شما دوست و دشمن نسبت به این پیشبینی خوشبین نبودند. یعنی تصور حضور حداكثری در انتخابات مجلس سخت بود.
نظرسنجیها چه نتایجی را پیشبینی میكردند؟
نظرسنجیهایی كه در داخل و خارج صورت میگرفت، به نحوی بود كه خارجیها روی 20 تا 25 درصد پیشبینی میكردند. داخلیها هم تا مدتی قبل از انتخابات روی 45 درصد متمركز بودند. یعنی در 5 نظرسنجی كه چندین نهاد مختلف و به صورت فراگیر و علمی برگزار كردند، نتیجه اطراف 45 درصد بود. در خارج نیز حتی صدای آمریكا دو شب قبل از انتخابات اعلام كرد كه احتمالاً 30 درصد در انتخابات شركت خواهند كرد.
چرا نظرسنجیها بیانگر واقعیت جامعه نبود؟
دلیل اصلی این نكته كه حتی رسانههای بیگانه نیز در تحلیلهای تخصصی خود به آن اشاره داشتند، این است كه محاسبات رهبری از جنس متفاوتی نسبت به نظرسنجیها و برآوردهای میدانی و حتی اطلاعات روزمره است. اساساً نوع شناخت رهبر از امت در این حوزه بسیار متمایز است. برای همین در حوزههای رأیگیری و در قاب تصویرهای صداوسیما و خبرگزاریها، دیده میشدند كسانی كه ظاهرشان و حتی نوع تفكراتشان به شكلی بود كه شما نمیتوانید از آنها انتظار حضور در انتخابات را داشته باشید، اما اینها بر اساس حس تكلیف آمدند و رأی دادند. اینها را به نظر من نظرسنجیها نادیده گرفته بودند، اما در محاسبات رهبر معظم انقلاب دیده شده بود و این نشان میدهدكه نوع شناخت رهبر از امت بسیار فراتر از الگوها و خطكشیهای مادی و ظاهری است.
حسن عابدینی، مدرس دانشگاه و كارشناس رسانه