مخالفت نجفی با افشای اطلاعات محرمانه توسط آژانس

رضا نجفی سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در نشست شورای حکام آژانس طی سخنانی با بیان اینکه هیات اینجانب مایل است یادآوری کند که علاوه بر مفاد ماده ۵ موافقتنامه جامع پادمان و ماده ۱۵ پروتکل الحاقی برای حفاظت از اطلاعات محرمانه، برجام به روشنی از آژانس می‌خواهد تا «کلیه تدابیر مراقبتی را برای حفاظت از اسرار تجاری، فن‌آوری و صنعتی و همچنین سایر اطلاعات محرمانه‌ای که به آگاهی آن می‌رسد را اتخاذ کند»، گفت: ما قویاً با افشای اطلاعات پادمانی محرمانه در گزارشات آتی به بهانه شفافیت بیشتر مخالفیم.

مشروح این سخنان از نظر خوانندگان می‌گذرد.

آقای رئیس، مدیرکل و همکاران گرامی.

مایلم مراتب تقدیر هیات خود از دبیرخانه آژانس بابت کوشش‌های آن در زمینه اقدامات راستی‌آزمایی مرتبط با برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در جمهوری اسلامی ایران را ابراز کنم.

آقای رئیس.

انعقاد برجام در تاریخ ۲۳ تیرماه ۱۳۹۴ به بحرانی غیرضروری که بیش از یک دهه به درازا کشیده بود، پایان داد. این بارقه‌ای از امید بویژه در منطقه آشوب زده غرب آسیاست و حکایت از آن دارد که دیپلماسی و گفتگو می‌تواند همچنان موثر باشد. برجام منحصراً به منعقدکنندگان آن تعلق ندارد که یک طرف بتواند از روی هوس آن را به هم بزند. برجام یک توافق چندجانبه براساس عمل متقابل است. دامنه، مقررات و زمانبندی آن مبتنی بر یک توازن دقیق، مذاکره شده و مورد توافق چندجانبه است که نمی‌تواند گسترده‌تر شود، تغییر یابد یا مورد مذاکره مجدد قرار گیرد. همان‌گونه که در طول مذاکرات برجام و سپس اجرای آن بطور مکرر اعلام کرده‌ایم اجرای متقابل و کامل تعهدات از سوی همه طرف‌ها، بنیان اساسی برجام و عنصری حیاتی برای پایداری آن به شمار می‌آید.

در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ماه ۱۳۹۷، ایالات متحده، با نقض اساسی قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت که برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) هم ضمیمه آن است، تصمیم یکجانبه و غیرقانونی خود مبنی بر خروج از برجام را اعلام داشت. به طور همزمان، رئیس جمهور آمریکا به مقامات ذیربط خود دستور داد، «مشارکت ایالات متحده آمریکا در برجام را متوقف کنند» و «همه تحریم‌های آمریکا که وفق برجام لغو یا اجرای آن‌ها متوقف شده بود را مجدداً تحمیل کنند»، و بدین ترتیب مرتکب چندین مورد «عدم پایبندی اساسی» نسبت به برجام و تخلف آشکار از قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت شد.

این اقدامات بی‌اعتنایی کامل به حقوق بین‌الملل و منشور ملل متحد است، اصل حل و فصل صلح‌آمیز اختلافات را تضعیف می‌کند، چندجانبه‌گرایی و نهاد‌های آن را به مخاطره می‌اندازد، حاکی از بازگشت به عصر فاجعه‌بار و شکست‌خورده یک‌جانبه‌گرایی است و باعث تشویق سرکشی و قانون ستیزی می‌شود. آمریکا منزوی شده از تصمیم غیرقانونی خود تنها از جانب رژیم صهیونیستی و معدودی از کشور‌ها مورد حمایت قرار گرفت که حداقل سه ویژگی مشترک دارند: دریافت صد‌ها میلیارد دلار سلاح‌های زیبای آمریکایی؛ تجاوز علیه همسایگان و کشتار افراد غیرنظامی بیگناه به بهانه مقابله با تروریستها؛ و تلاش مفرط و از سر استیصال برای جلوگیری از انعقاد برجام.

ایالات متحده قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت که این کشور خود از جمله بانیان آن بود و با اتفاق آرا در شورا تصویب شد را وقیحانه نقض کرده است. متعجبانه آمریکا برای زمانی طولانی از سایر اعضای سازمان ملل خواسته است که به قطعنامه‌های شورای امنیت پایبند باشند چرا که این شورا مسئول صلح و امنیت بین المللی است و اکنون خود به دولتی عدم پایبند تبدیل شده و از اینرو نه حالا و نه در آینده نمی‌تواند از دیگران بخواهد که از قطعنامه‌های شورای امنیت تبعیت کنند.

در واقع خروج آمریکا از برجام نقطه اوج تلاش‌های مسبوق به سابقه آمریکا در نقض و تخریب آن و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت بشمار می‌رود که برجام را تایید کرده است و "از همه کشور‌های عضو می‌خواهد که ... از اجرای آن حمایت کنند".

خروج نامشروع دولت آمریکا از برجام و خصوصاً روش‌های قلدرمآبانه‌ای که این دولت برای همراه ساختن سایر کشور‌های جهان بکار می‌گیرد اصل وفای به عهد را شدیداً نقض، حاکمیت قانون در سطح بین‌المللی را بی اعتبار، اهداف و اصول منشور ملل متحد را تضعیف و نهاد‌های بین‌المللی را به چالش می‌کشد. اقدام غیرقانونی ایالات متحده در خروج از برجام این کشور را در قبال نقض فاحش و اساسی تعهداتش ذیل این توافق مسئول می‌سازد. بنابراین، ایالات متحده باید در قبال عواقب عمل زیانبار و خطرناکش که در چالش آشکار با منشور ملل متحد و حقوق بین‌الملل است، مسئول شناخته شود.

برخلاف رفتار ایالات متحده آمریکا، جمهوری اسلامی ایران به تعهدات خود ذیل برجام به صورت کامل پایبند بوده است. این امر، همان طور که در گزارش‌های مدیرکل به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و شورای امنیت سازمان ملل از «روز اجرا» در ژانویه ۲۰۱۶ تاکنون منعکس شده، به صورت مکرر توسط آژانس راستی آزمایی شده است.

در راستای تعهد ایران به قانونمندی و حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات بین‌المللی، جمهوری اسلامی ایران تصمیم گرفته است برای یافتن راه حل‌ها و نیز تعیین امکان و چگونگی تضمین منافع کامل و حقوق حقه مردم ایران از این دستاورد دیپلماتیک جهانی توسط مابقی اعضای برجام و دیگر شرکای اقتصادی، با حسن نیت به سازوکار‌های برجام توسل جوید. چنانچه پس از طی راهکار‌های موجود برای جبران خسارت، حقوق و منافع مردم ما به صورت کامل تامین نشود، این حق غیرقابل انکار ایران است که نسبت به اتخاذ اقدامات مناسب در پاسخ به اعمال غیرقانونی فراوان و مداوم ایالات متحده به ویژه خروجش و تحمیل مجدد همه تحریم‌ها، مبادرت ورزد.

ضمن تقدیر از حمایت قوی اکثریت قریب به اتفاق کشور‌های عضو از توافق، می‌بایست تاکید کنم که چنانچه برجام بخواهد به حیات خود ادامه دهد، مابقی اعضای برجام و سایر شرکای اقتصادی بایستی کاملاً اطمینان دهند که منافع ایران بدون هیچ قید و شرطی از طریق اقدامات مناسب ملی، منطقه‌ای و جهانی جبران می‌شود. همانگونه که مقامات عالی ما بیان کردند ملت ایران نمی‌پذیرد که به اجرای تعهداتش طبق برجام ادامه دهد درحالیکه اقدامات محدودکننده و تحریم‌ها بر خلاف توافق در حال اجرا باشند.

طرف خارج شده نباید اجازه یابد که از خروج غیرقانونی از برجام منتفع شده و یا بتواند سایر دولت‌ها را به نقض قطعنامه شورای امنیت تهدید یا مجبور کند؛ قطعنامه‌ای که "تاکید کرده کشور‌های عضو تحت ماده ۲۵ منشور ملل متحد متعهد می‌شوند تصمیمات شورای امنیت را پذیرفته و اجرا کنند" و "از همه کشور‌های عضو، سازمان‌های منطقه‌ای و سازمان‌های بین‌المللی می‌خواهد اقدامات مناسب برای حمایت از اجرای برجام را اتخاذ کنند از جمله اتخاذ اقدامات متناسب با اجرای برنامه مصرح در برجام و این قطعنامه و از طریق اجتناب از هر اقدامی که اجرای تعهدات ذیل برجام را تضعیف می‌سازد. "

شورای حکام نیز می‌بایست به مسئولیت خود در این زمینه بطور جدی عمل کرده و نباید اجازه دهد که یک عضو برای همه سایر اعضا تصمیم بگیرد.

آقای رئیس.

هر چند گزارش روزآمد اخیر آژانس (GOV/۲۰۱۸/۲۴) همانگونه که قبلاً اشاره کردم بار دیگر نشان می‌دهد که برنامه هسته‌ای ایران در چارچوب برجام ادامه می‌یابد، مایلم تاکید کنم که مواضع و تحفظات ما درخصوص مفاد برجام راجع به آب سنگین، تعریف «ذخیره» (stockpile) و تفاوت آن با اصطلاح «فهرست موجودی» (inventory) و در مورد برخی تفاسیر خودسرانه برخلاف متن صریح بخش‌های مختلف ضمیمه یک برجام و سابقه مذاکرات مربوط تغییری نکرده است و شما را به بیانیه‌های قبلی‌ام در این زمینه ارجاع می‌دهم.

همچنین مایلم به تعدادی از هیات‌هایی اشاره کنم که دوباره خواستار انتشار اطلاعات پادمانی خام و تفصیلی محرمانه برخلاف دستورالعمل مصوب شورای حکام شده‌اند. طرح چنین درخواستی وجود بی‌اعتمادی نسبت به آژانس را به ذهن متبادر می‌سازد و این که ارزیابی‌های آژانس باید دوباره به صورت مستقل توسط برخی سازمان‌های غیر دولتی که به آن‌ها پول پرداخت می‌شود مورد راستی آزمایی قرار گیرد. هیات اینجانب مایل است یادآوری کند که علاوه بر مفاد ماده ۵ موافقتنامه جامع پادمان و ماده ۱۵ پروتکل الحاقی برای حفاظت از اطلاعات محرمانه، برجام به روشنی از آژانس می‌خواهد تا «کلیه تدابیر مراقبتی را برای حفاظت از اسرار تجاری، فن‌آوری و صنعتی و همچنین سایر اطلاعات محرمانه‌ای که به آگاهی آن می‌رسد را اتخاذ کند».

ما قویاً با افشای اطلاعات پادمانی محرمانه در گزارشات آتی به بهانه شفافیت بیشتر مخالفیم. درخصوص تشویق به همکاری فعال مستفاد از ماده ۸ پروتکل الحاقی، از نظر ما در حالیکه ایران از توافق منتفع نمی‌شود، چنین درخواستی خارج از موضوع است. هیات اینجانب همچنین مایل است تصمیم به اتفاق آراء شورای حکام در تاریخ ۱۵ دسامبر ۲۰۱۵ را یادآور شود که گزارش "نهایی" مدیرکل را مورد توجه قرار داد و پرونده موضوعات گذشته را بدون هیچگونه ابهامی مختومه کرد؛ و هشدار دهیم که هرگونه تلاش برای بازگشایی موضوعات بی پایه خاتمه یافته؛ بخاطر سیرک نمایشی اسناد جعلی؛ نقض تصمیم یادشده و خارج از مندیت آژانس بشمار می‌رود.

در مورد آخرین سخنران قبل از اینجانب، طبق روال معمول بیانیه‌ای نامربوط را شنیدید. بگذارید ببینیم رژیم صهیونیستی اسرائیل کجا قرار گرفته است. این رژیم روی ده‌ها کلاهک هسته‌ای غیر انسانی نشسته، روی تاسیسات مخفیانه هسته‌ای و خارج از پادمان هسته‌ای که در آن سلاح‌های هسته‌ای تولید می‌شود نشسته و روی تاسیسات زیرزمینی سلاح‌های کشتار جمعی جایی که روی سلاح‌های شیمیایی و میکروبی کار می‌کند نشسته است. به همین دلایل این رژیم هرگز به کنوانسیون‌های منع سلاح‌های شیمیایی و میکروبی و ان پی تی نپیوسته است.

این رژیم با تاریخچه‌ای مملو از تجاوزگری و اشغالگری همه قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل که در پاسخ به اقدامات مکرر تجاوزکارانه و اشغال غیر قانونی و فجایع مستند ارتکابی، سیاست‌های آپارتاید و جنایات جنگی علیه مردم فلسطین صادر شده را آشکارا نقض کرده است. کشتار مردم بی دفاع و زنان و کودکان معصوم فلسطینی و اشغال سرزمین‌های فلسطین به راهبرد اصلی صهیونیست‌ها در طول ۷۰ سال گذشته تبدیل شده است. کشتار وحشیانه مردم مظلوم فلسطین طی هفته‌های اخیر تنها یک نمونه از جنایات جنگی این رژیم بشمار می‌رود.

این رژیم نمی‌تواند با چنین سخنانی بر فجایع ارتکابی و برنامه سلاح‌های هسته‌ای غیرمشروع خود، که تهدیدی واقعی برای صلح و امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی است، سرپوش بگذارد.