به گزارش پایگاه 598، عباس عراقچی شب گذشته
مهمان گفت و گوی ویژه خبری بود تا پیرامون خروج آمریکا از توافق هستهای و
مذاکرات اخیر با کشورهای اروپایی سخن بگوید. صحبتهای تکراری و بعضا
متناقض به همراه اعتراف به برخی از واقعیتهای تلخ برجام، از جمله مهمترین
ویژگیهای این گفت و گو یک ساعتی بود.
به گزارش رجانیوز یکی از ادعاهای عجیب عراقچی این بود که در صورت نتیجه ندادن مذاکرات ایران با کشورهای اروپایی و "خروج ایران از برجام، همه چیز به حالت اول خود برمیگردد و تحریمهای شورای امنیت بازمیگردد".
در همین راستا رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام در پاسخ به این سوال که «اگر
ایران به این نتیجه رسید که منافعش با برجام اروپایی تامین نشده و بخواهد
از برجام خارج شود چه وضعیتی پیش خواهد آمد و آیا اروپا میتواند از
مکانیزم حل اختلاف برجام استفاده کند » میگوید: "
بله. اگر از برجام خارج شویم همه چیز به حالت قبل برمیگردد؛ این روشن
است و چیز عجیب و غریبی نیست. اگر ما از برجام خارج شویم ... تحریمهای
شورای امنیت هم برمیگردد".
غلط محاسباتی و حقوقی اظهارات عراقچی کجاست؟
اشتباه
فاحش رئیس ستاد پیگیری برجام را باید در جایی دانست که "ادامه موجودیت
برجام" را مبنا قرار داده و تصور میکند درصورت به نتیجه نرسیدن مذاکرات
پیشرو، کشورهای اروپایی با رجوع به کمسیون مشترک و با توسل به بند 37
برجام و شکایت علیه ایران، پرونده ایران را به شورای امنیت میبرند و طبق
بند 37 برجام، به طور اتوماتیک تمام تحریم های شش قطعنامه قبلی را
بازمیگردانند! اما باید دانست که با خروج آمریکا از برجام، و عدم پذیرش
ایران به تداوم برجام، دیگر این سند حقوقی موجودیتی نخواهد داشت تا کشورهای
اروپایی بخواهند از طریق بند 37 برجام اقدام کنند و تحریم های شش قطعنامه
قبلی را بازگردانند. سادهتر آنکه دیگر برجامی نیست که رجوع به ماده 36 و
37 آن منجر به نتیجه مورد اشاره عراقچی (بازگشت تحریم ها) شود. چرا که
آمریکا از آن خارج شده و ایران نیز پس از خروج آمریکا اعلام میکند، برجام
را ادامه نخواهد داد.
همچنین
مسئله مهم دیگری که رئیس کمیته نظارت بر اجرای برجام نسبت به آن واقف نیست
آن است که با از بین رفتن برجام شش قطعنامه قبلی شورای امنیت به لحاظ
حقوقی دیگر پوچ و بیمعنی میشوند؛ علت اصلی این مسئله را باید در علت و
ماهیت صدور این قطعنامهها جستوجو کرد. برای درک بهتر به قطعنامه 1696-
اولین قطعنامه صادر شده علیه ایران تحت ماده 40- رجوع میکنیم.
در قطعنامه 1696 آمده است:
1-
از ایران میخواهد بدون تاخیر، با آژانس بین المللی اتمی (IAEA) همکاری
نماید و درخواست های شورای حکام برای حل مسائل باقیمانده یا پی ام دی
(احتمال ابعاد نظامی برنامه هسته ای ایران PMD) را اجرایی کند. (بند
یک)(1)
2-
از آنجایی که حل مسئله پی ام دی و اجرایی کردن درخواست شورای حکام
نیازمند زمان است، بند دوم(2) قطعنامه از ایران میخواهد تا حل و فصل پی
ام دی فعالیتهای مرتبط با غنیسازی خود را تعلیق نماید.
3-
قطعنامه از مدیر کل آژانس می خواهد که در صورتیکه ایران با آژانس همکاری
کرده و درخواست های شورای حکام به اجرا درآورد و موضوع PMD حل و مختومه شد،
طی گزارشی به شورای حکام و بطور موازی به شورای امنیت، اعلام نماید تا
شورای امنیت، پایان پرونده ایران را اعلام کند (بند 7)(3)
4-
همچنین قطعنامه از مدیرکل آژانس می خواهد در صورتیکه ایران از انجام آن
خواسته ها سر باز زند و بالتبع آن، اگر موضوع باقی مانده پی ام دی حل نشد،
درآن صورت شورای امنیت تصمیمات و اقداماتی جدید تحت ماده 41 فصل 7
منشور(برای وادارسازی ایران) به انجام آن درخواست ها اتخاذ خواهد نمود.
(بند 8)(4)
مطابق
با موارد فوق کاملاً روشن است که علت اصلی صدور قطعنامه 1696 علیه ایران
باقی ماندن مسئله PMD بوده است و البته این بهانه در قطعنامههای دیگر نیز
به وضوح مشاهده میشود مانند قطعنامه 1929 که همین موارد (بند3 و 4 فوق)
را نیز در بند های 36 و 37 قطعنامه تکرار کرده است.
وضعیت فعلی موضوع هسته ای ایران چگونه است؟
مدیرکل
آژانس بینالمللی انرژی اتمی طی گزارشی به شورای حکام اعلام کرد، با
همکاری ایران موضوع PMD حل شد و دیگر موضوع باقی مانده نیست و آن را خاتمه
یافته دانست. بنابراین از آنجایی که علت پیدایش و ماهیت وجودی شش قطعنامه
گذشته شورای امنیت از بین رفته است، امکان برگشت نخواهد داشت تا کشورهای
اروپایی و آمریکا بخواهند آنها را بازگردانند. به همین دلیل اظهارات آقای
عراقچی را باید غلط ، غیرکارشناسی و غیر حقوقی دانست.
3+1 برای تحریم ایران باید چه مسیری را طی کنند؟
تیم
مذاکراتی ایران نباید تداوم گفتگوها با اروپا را به بر مبنای برجام ادامه
دهد، تا در صورت عدم تامین شروط ایران و ضرورت خروج ایران از برجام ،
کشورهای اروپایی نتوانند به برجام استناد کنند. در این حالت دو وضعیت می
تواند ایجاد شود. اول اینکه دیگر برجام وجود خارجی ندارد و نمیتوان از مکانیزمهای موجود در آن استفاده کرد و دوم هم اینکه علت
وجودی تحریمهای شورای امنیت در شش قطعنامه قبلی نیز با بسته شدن پرونده
پی ام دی از بین میرود و به همینخاطر این قطعنامهها را باید کان لم یکن
دانست!
با
شرایط ترسیم شده اگر سه کشور اروپایی به همراه آمریکا بخواهند تحریمهای
شورای امنیت علیه ایران را برگردانند باید به شکل جداگانه، قطعنامهای
جــدیــد را پیشنویس کرده و برای تصویب به جلسه شورای امنیت ببرند. اما
این اقدام نیز نیاز به حمایت روسیه و چین دارد که در شرایط فعلی احتمال
وتــوی قطعنامه توسط این کشورها بسیار بالا است، چنانکه پوتین رئیس جمهور روسیه پس از دیدار با مکرون اعلام کرد "کشوری که به تعهدات خود عمل کرده است را مجـازات نبــایــد کرد".
با
این تفاسیر اظهارات شب گذشته عراقچی مبنی بر بازگشت تحریمهای شورای امنیت
در صورت خروج ایران از برجام کاملاً غلط، غیرکارشناسی و غیر حقوقی بوده
است. به همین جهت باید نگران منافع ملی ایران در مذاکرات پیش رو بود چرا که
مشخص نیست با این تصورات غلط و ضعف تحلیل آقایان مذاکره کننده به چه
نتایجی منجر شود. همین مسئله خود ضرورت تغییر تیم مذاکره کننده رو دوچندان
میسازد.
پینوشت:
1. Calls upon Iran without further delay to take the steps required by the IAEA
Board of Governors in its resolution GOV/2006/14, which are essential
to build confidence in the exclusively peaceful purpose of its nuclear
programme and to resolve outstanding questions;
2. Demands, in this context, that Iran shall suspend all enrichment-related and reprocessing activities, including research and development, to be verified by the IAEA;
3- 7. Requests by 31 August a report from the Director General of the IAEA primarily on whether Iran has established full and sustained suspension of all activities mentioned in this resolution, as well as on the process of Iranian compliance with all the steps required by the IAEA Board
and with the above provisions of this resolution, to the IAEA Board of
Governors and in parallel to the Security Council for its consideration;
4- 8. Expresses its intention, in the event that Iran has not by that date complied with this resolution, then to adopt appropriate measures under Article 41
of Chapter VII of the Charter of the United Nations to persuade Iran to
comply with this resolution and the requirements of the IAEA, and
underlines that further decisions will be required should such
additional measures be necessary;