حکم استفاده از مسواک، خلال و نخ دندان در حال روزه‌داری

ماه مبارک رمضان به عنوان پر برکت‌ترین ماه سال و ماهی است که خداوند روزه را در آن واجب کرده است. در آیه ۱۸۳ بقره خداوند در این باره می‌فرماید: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیَامُ کَمَا کُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ؛‌ای اهل ایمان، بر شما هم روزه واجب شد چنانکه امم گذشته را فرض شده بود، و این دستور برای آن است که پاک و پرهیزکار شوید». از این رو فهم احکام مربوط به روزه این ماه از ضروریات هر فرد مسلمان روزه‌داری محسوب می‌شود.

از جمله مواردی که روزه‌داران این ماه مبارک نسبت به آن با سؤالاتی مواجه هستند، احکام مربوط به فروبردن غذای باقیمانده در لابلای دندان و حکم استفاده از مسواک، خلال و نخ دندان در حال روزه‌داری است که در ادامه بر اساس استفائات مقام معظم رهبری به احکام آن‌ها اشاره می‌شود.

فرو رفتن غذای باقی مانده بین دندان‌ها

رهبر معظم انقلاب
۸۳. در یکی از روز‌های ماه رمضان روزه گرفتم، ولی دندان‌هایم را مسواک نزدم، و بدون این‌که باقی‌مانده غذا‌های لابلای دندان‌ها را عمداً ببلعم، خودبه‌خود بلعیده شده است. آیا قضای روزه آن روز بر من واجب است؟
ج) اگر علم به وجود باقی‌مانده غذا در بین دندان‌هایتان و یا علم به رسیدن آن به حلق نداشته اید و فرو رفتن آن هم عمدی و با التفات نبوده، قضای روزه بر شما واجب نیست.

خلال کردن دندان

رهبر معظم انقلاب
۸۴. خلال کردن دندان بعد از خوردن غذا برای کسی که فردایش قصد گرفتن روزه را دارد، چه حکمی دارد؟
ج) خلال کردن بعد از غذا برای کسی که قصد روزه دارد واجب نیست حتی اگر احتمال دهد که خلال نکردن موجب داخل شدن غذای لابلای دندان‌ها به حلق می‌شود؛ و اگر بعد از آن سهواً هم غذا داخل حلق شد، روزه‌اش باطل نمی‌شود؛ بله اگر یقین داشته باشد که ترک آن باعث داخل شدن غذا به حلق می‌شود واجب است خلال کند و اگر نکرد، با فرض داخل شدن غذا به حلق بلکه مطلقاً (بنا بر احتیاط واجب) روزه‌اش باطل می‌شود.

مسواک با خمیر دندان

رهبر معظم انقلاب
۸۵. آیا مسواک کردن با خمیر دندان، در حال روزه اشکال دارد؟
ج) اشکال ندارد؛ ولی باید از فرو رفتن آب دهان که آغشته با خمیر دندان و آب است جلوگیری شود. (استفتائات رهبر انقلاب)

آیت لله مکارم شیرازی
سؤال:آیا در هنگام روزه می‌توان داندان‌ها را مسواک کرد؟ اگر مسواکِ مرطوب شده، در اثر تماس با آب دهان مجدّداً برای تمیز کردن دندان‌ها به کار رود، چه حکمی دارد؟
ج. مسواک کردن در حال روزه، مانعی ندارد. ولی اگر رطوبت پیدا کند و مسواک را بیرون آورده و به دهان بازگرداند و رطوبت آن در آب دهان مستهلک نگردد، جایز نیست، و در صورتی که با خمیر دندان مسواک کند، باید دهان را بعد از آن کاملاً بشوید.

آیت‌الله سیستانی
سؤال: مسواک زدن بعد از اذان صبح با خمیر داندان‌های موجود چه حکمی دارد؟
ج: مانعی ندارد، ولی رطوبت آن را نبلعد. آیت‌الله بهجت
سوال:آیا مسواک کردن با خمیر دندان در حال روزه، اشکال دارد؟
ج: اگر چیزی به حلق نرسد، اشکال ندارد.

استفاده از نخ دندان

رهبر معظم انقلاب
۸۶. حکم استفاده از نخ دندان ـ. که فلوراید و طعم نعنا دارد ـ. در حال روزه چیست؟
ج) اگر آب دهان را فرو نبرد، اشکال ندارد.