آثار بین المللی انتخابات 90 در ایران

دكتر طلال عتریسی، مدیر مركز مطالعات اجتماعی و سیاسی دانشگاه بیروت/ انتخابات اخیر مجلس شورای اسلامی در ایران یك وضعیت استثنایی نبود، در حقیقت جزء و دنباله‌ی انتخابات‌هایی بود كه در 33 سال گذشته انجام گرفته است. ایران هیچ‌گاه برگزاری انتخابات را حتی در شرایط جنگ و با همه‌ی مشكلات و فشارها متوقف نكرده و در هر شرایطی انتخابات ریاست‌جمهوری، مجلس شورای اسلامی، مجلس خبرگان و شورای شهرها برگزار كرده است. پس این از ویژگی‌های نظام ایران است كه بر انتخابات مردمی تكیه دارد و مردم نیز در كنار این نظام ایستاده‌اند. بسیاری از كشورهای اطراف ایران در منطقه با همه‌ی سخنانی كه بر ضد ایران می‌زنند، از این ویژگی برخوردار نیستند و در آن‌ها حتی یك انتخابات هم برگزار نشده است. در بسیاری از این‌ كشورها تنها خانواده‌ها و خاندان خاصی حق حكومت بر مردم را از آن خود می‌دانند.

با توجه به اهمیت انتخابات اخیر در ایران، به بررسی آثار فراملی آن اشاره می‌كنیم:

یكم
اما اهمیت انتخابات اخیر در این است كه زیر سایه‌ی فشارهای آمریكا و غرب بر جمهوری اسلامی ایران به دلیل برنامه‌های هسته‌ای از یك سو و سیاست خارجی ضد آمریكایی و ضد صهیونیستی از سوی دیگر برگزار شد. رسانه‌های غربی مرتباً اعلام می‌كردند كه نظام ایران تبدیل به یك نظام غیر مردمی شده است و مدعای آنها بحرانی بود كه در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 1388 (2009) رخ داد. از این ‌رو تبلیغ می‌كردند كه نسبت مشاركت در این انتخابات بالا نخواهد بود تا بر طبل جدایی نظام از مردم در ایران كوبیده باشند. آنها تبلیغ می‌كردند كه انقلاب‌های كشورهای عربی به ایران نیز خواهد رسید و مردم ایران دیگر نظام اسلامی را نمی‌خواهند. از همین رو اهمیت مشاركت بالای مردم در این انتخابات پاسخی روشن به همه‌ی این تبلیغات غربی‌ها بر ضد ایران بود؛ این‌كه نظام و اكثریت مردم در یك صف هستند. مشاركت بالای مردم این حقیقت را آشكار ساخت كه به‌رغم همه‌ی آن‌چه درباره‌ی اختلاف ‌نظرهای سیاسی در داخل گفته می‌شود، مردم به اصل نظام اعتماد و اعتقاد دارند و نظام ایران همچنان قوی و یكپارچه است.
برخی مسئولان آمریكا اظهار ‌كرده‌اند كه نظام ایران با مردمش تناسب ندارد. می‌خواهند بگویند كه ما با مردم ایران هستیم و مصلحت آن‌ها را می‌خواهیم، لذا مردم ایران باید از نظام‌ فاصله بگیرند. از همین رو معتقدم میزان بالای مشاركت مردم ایران در انتخابات اخیر ضربه‌ی سنگینی بر قوای غربی بود.

دوم
از طرفی مشاركت بالای مردم پاسخی به تهدیدات غرب بوده است، زیرا غربی‌ها با این تهدیدات می‌خواهند به مردم ایران بگویند كه سیاست‌های رژیم اشتباه و بر خلاف میل مردم است. آن‌ها می‌خواهند این‌طور وانمود كنند كه ایران از طریق برنامه‌ی هسته‌ای خود و حمایت از مقاومت در لبنان و فلسطین و كل منطقه، مصلحت مردم را به مخاطره می‌اندازد. آن‌ها با تبلیغات خود انتظار دارند كه مردم ایران از نظام فاصله بگیرند. طبیعی است كه وقتی مردم از نظام فاصله گرفتند، ضربه زدن به نظام یا فروپاشاندن آن بسیار آسان‌تر خواهد بود. در چنین شرایطی مشاركت بالای مردم در انتخابات پاسخ مستقیمی به همه‌ی این برنامه‌ها و تهدیدات غرب بر ضد نظام اسلامی ایران بود.

سوم
نكته‌ی دیگر این‌كه قوای اسلامی منطقه كه در كشورهای خود حكومت تشكیل داده‌اند، تجربه‌ی چندانی ندارند و درباره‌ی ماهیت نظامی كه می‌خواهند تشكیل دهند، هنوز صحبتی نكرده‌اند. این حكومت‌ها هنوز بر اساس سیستم قدیم عمل می‌كنند و این یعنی در این كشورها انقلاب عمیق و ریشه‌ای رخ نداده و نظام‌های اقتصادی، سیاسی، آموزشی، فرهنگی، روابط خارجی و ... این كشورها همچنان بر اساس نظام قدیم است. معتقدم رسیدگی به مشكلات این نوع نظام‌ها به زمان احتیاج دارد و واقعاً سخت است كه بگوییم نیروهایی اسلامی این كشورها نظام اسلامی را باور ندارند. شاید این عده به این نتیجه برسند كه می‌توان از تجربه‌ی موفق نظام اسلامی ایران استفاده كرد. برخی معتقدند كه تركیه می‌تواند الگوی خوبی باشد، اما مشكل تركیه این است كه یك نظام لاییك دارد و این چیزی است كه هیچ‌یك از احزاب اسلامی و مردم منطقه آن را نمی‌پذیرند. به این دلیل معتقدم این امكان وجود دارد كه از تجربه‌ی مردم‌سالاری دینی ایران استفاده كنند، اما این امر به زمان و تبیین درست و دقیق از مسائل حقوقی اسلام نیاز دارد.

البته دشمنان ایران دائماً سعی می‌كنند نظام اسلامی ایران را از مقام الگو بودن برای كشورهای منطقه پایین بكشند. لذا برخی مسئولان آمریكا اظهار ‌كرده‌اند كه نظام ایران با مردمش تناسب ندارد. می‌خواهند بگویند كه ما با مردم ایران هستیم و مصلحت آن‌ها را می‌خواهیم، لذا مردم ایران باید از نظام‌ فاصله بگیرند. از همین رو معتقدم میزان بالای مشاركت مردم ایران در انتخابات اخیر ضربه‌ی سنگینی بر قوای غربی بود. البته ممكن است بر اساس سیاستی كه در پیش دارند، از این انتخابات یا نتایج آن انتقاد كنند، اما این حقیقت را نمی‌توانند انكار كنند و در آن شك نمایند كه مشاركت مردم به معنی تأیید نظام اسلامی و جایگاه و محبوبیت نظام در میان قشرهای مختلف مردم بود.