به گزارش پایگاه 598 به نقل از تسنیم، تعطیلات زمستانه مدارس که از دیرباز در محافل کارشناسی طرح میشود،
نهتنها مزاحمتی با فرایند جاری آموزش ندارد بلکه به تجدید انرژی و تنفس
در خلال دو نیمسال تحصیلی میانجامد.
ابراهیم محمدی مدیرکل سابق فرهنگی و هنری وزارت آموزشوپرورش در یادداشتی به مسئله جایگاه دانشآموز در تعطیلات پرداخته است.
او
در بخشی از این یادداشت اشاره کرده است "شاید بتوان گفت: یکی از مسائل
مغفول، حاشیهای و گاه درجه چندم آموزشوپرورش، جایگاه دانشآموز در منظومه
تعطیلات آموزش وپرورش است. واقعیت این است که آموزشوپرورش بهدلیل اشتغال
به برخی مسائل بهظاهر مهم، از این مسئله غفلت کرده است و فراغت
دانشآموزان را که یکی از اصلیترین مسائل در آموزشوپرورش است مورد بررسی و
چارهاندیشی جدی قرار نداده است".
مشروح یادداشت وی بدین شرح است:
آموزشوپرورش
هرچند مسائل ریز و درشت بسیار دارد، اما هریک در جای خود مهم و حائز اهمیت
است، در این میان آنچه بیشتر رسانهای شده و جامعه را نسبت به آن حساس
کرده است، چند سرخط پرتکراری، چون سرانه دانشآموزی و مدارس، حقوق معلمان،
شیر مدارس، معوقات، حقالتدریس، خرید خدمات آموزشی و ... است.
شاید
بتوان گفت: یکی از مسائل مغفول، حاشیهای و از نظر برخی درجه چندم آموزش و
پرورش، «جایگاه دانشآموز در منظومه تعطیلات آموزش و پرورش» است.
واقعیت
این است که آموزش و پرورش بهدلیل اشتغال به برخی مسائل بهظاهر مهم، از
این مسئله غفلت کرده است و فراغت دانشآموزان را که یکی از اصلیترین مسائل
در آموزش و پرورش است مورد بررسی و چارهاندیشی جدی قرار نداده است.
بهعقیده
بسیاری از صاحبنظران، فراغت اولین عامل آسیبرسان و ضدتربیتی و آموزشی
است و آموزش و پرورش نیز اولین نهاد در پاسخگویی به این مسئله است. پرونده
فراغت دانشآموزی که بهنحوی با مدیریت تعطیلات مدارس گره خورده است
نیازمند بررسی، تحلیل و ارزیابی علمی و تربیتی است و شاید خود به یک پژوهش
علمی و میدانی گستردهای نیازمند باشد.
نگارنده بر این باور است که
برای مدیریت فراغت دانشآموزی لازم است نگاه منظومهای به مسئله داشته و از
طرحها و برنامههای کاریکاتوری پرهیز شود.
بهنظرمیرسد تعطیلات
زمستانه که از دیرباز در محافل کارشناسی طرح و در خروجیهای رسانهای تحلیل
میشود، نهتنها مزاحمتی با فرایند جاری آموزش ندارد بلکه به تجدید انرژی
و تنفس در خلال دو نیمسال تحصیلی انجامیده و آمادگیها را در معلمان و
دانشآموزان تقویت میکند. این اقدام ضمن تجدید انرژی در نیمه سال تحصیلی
از تعطیلی کسالتآور و خستهکننده تابستان و بهتبع آن فراغت زیانبار و
آسیبزای آن خواهد کاست.
از سوی دیگر لازم است آموزش و پرورش همانند
خانواده، مدرسه را بهعنوان خانه دوم از امنیت روانی و جذابیت فرهنگی،
آموزشی، هنری، تربیتی و ورزشی برخوردار سازد. واقعیت این است که مدارس
امروز ما به دلیل انحصارگری در آموزش و انحصار پرورشی در چند فعالیت نخنما
عملاً از تربیت دینی، اجتماعی و ... دور ماندهاند.
آموزش فشرده و
تعطیلی نیمه اداری مدارس و پدیده پنجشنبهها اولیاء را عملاً در مقابل هجوم
ابزار و زمینههای ضدفرهنگی و تربیتی بیدفاع ساخته این در حالی است که
مدرسه نه اداره است و نه شرکت و بهقاعده نمیتواند مثل این دست مجموعهها
ساعت ۱۲ تعطیل شود بلکه باید نسبت به فراغت ضمن تحصیل احساس مسئولیت بیشتری
کرده و همپای خانواده برای تربیت فردی و اجتماعی ایشان چارهاندیشی کند.
میتوان
همانند بسیاری از کشورهای پیشرفته که نسبت به آینده و تربیت فکری و
مهارتی دانشآموزان حساس و نگرانند ساعت کاری مدارس را تا ساعت ۱۶ افزایش
داد و با ساماندهی درست و نیازمحور از ظرفیت معاونان و مربیان پرورشی،
ورزشی، هنری برای فراغتهای غیرآموزشی استفاده کرد.
مدرسه را زمانی
میشود نهاد فرهنگی و تربیتی نامید که از طلوع تا غروب آفتاب، بهمهر آغوش
بگشاید و برای دانشآموزان دلبری کند و این بهخلاف موانع صوری و ظاهری؛
عملاً شدنی است.
ساماندهی مربیان برای فعالیتهای میدانی و چیدمان
برنامه با لحاظ کردن ظرفیت و زمینههای سنی، جنسیتی و مشارکتپذیری اولیاء
این طرح را با اقبال دانشآموزان و اولیا همراه خواهد کرد.
نکته
بسیار مهمی که بیش از هر چیز قابل توجه است تعطیلات طولانی و فراغت تابستان
دانشآموزان است. واقعیت این است که فراغت در سالهای اخیر به دلیل مرجعیت
فضاهای مجازی معنا و مفهومی خاص پیدا کرده است و بهدیگر عبارت مدیریت
فراغت دانشآموزان در مواجهه با مزاحمتها و اختلالات امری سنگین و
طاقتفرسا شده است.
۱۲ سال فراغت سهماهه، ۱۲ سال فراغت ضمن تحصیل و
پنجشنبههای مهربانی! که جز اسمی از آن نماند خود بهترین فرصت و ظرفیت
برای تجهیز دانشآموزان به انواع تواناییهای فردی، اجتماعی و بهویژه
مهارتهای کارآفرینی و اقتصادی است.
بهتر است وزارت آموزش و پرورش
با کمک نهادهای مسئول دبیرخانه دائمی و فعال، فراغت دانشآموزان را با هدف
مهندسی و پشتیبانی ایجاد کند. فراغت در وضع جاری که از سابقهای طولانی
برخوردار است، درد چندانی از مشکلات عدیده فردی و اجتماعی جامعه هدف، درمان
نکرده و مشکلی را از سر راه زندگی آنان برنداشته است.
نگاه
منظومهای به فراغت ضمن تحصیل و تابستان دانشآموزی و نیز تقویت مهارتهای
بایسته برای دانشآموزان در مقاطع سهگانه و تعریف قالب و چارچوب هدفمند و
کارنامهای از الزامات این طرح است.