به گزارش پایگاه 598، در 12 اکتبر بود که رییس‌جمهور آمریکا، از تأیید رسمی پایبندی ایران به برجام خودداری کرد که این امر در کنار طرح «جنگ نفتی» ترامپ نگرانی‌هایی را درباره بازگشت تحریم‌های نفتی از یکسو و پا پس کشیدن شرکت‌های نفتی بین‌المللی از مذاکرات از سویی دیگر به همراه داشت که قاطعانه از سوی مسوولان نفتی رد شد اما تا زمان اعلام رسمی کنگره، ادامه همکاری خارجی‌ها با ایران در هاله‌ای از ابهام قرار دارد تا حدی که وزیر نفت را برای ارائه توضیحات راهی بهارستان کرد.

آغاز جنگ نفتی
در دوم اکتبر بود که «اریک پری» وزیر انرژی آمریکا از ورود نخستین محموله نفت خام آمریکا به هند خبر داد.دولت آمریکا به ریاست «دونالد ترامپ» با ارسال نخستین محموله نفت خام به هند، جنگ اقتصادی با ایران را کلید زد، به‌گونه‌ای که روزنامه واشنگتن‌تایمز هم ورود محموله جدید را بخشی از طرح  ترامپ موسوم به «سلطه انرژی» دانست که قرار است با افزایش تولید نفت و گاز طبیعی و صادرات آن به کشورهای خارجی، از نفوذ کشورهایی مانند ایران در بازارهای نفتی بکاهد. از نظر آمریکا ایران «تهدیدی جدی» است و به گفته «رایان زینک» وزیر کشور آمریکا این کشور در تلاش است تا «با کاهش سودهای نفتی تهران به مهار برنامه موشکی این کشور کمک کند.»

اما این تنها برنامه ترامپ برای ایجاد سنگ‌اندازی در درآمدهای نفتی جمهوری اسلامی نبود؛ بعد از کلید زدن جنگ نفتی با ایران، دولت  ترامپ از تصمیم راسخش برای لغو برجام خبر داده بود به‌گونه‌ای که این شانتاژهای رسانه‌ای، بازار جهانی نفت را تحت تأثیر خود قرار داده بود. نگرانی‌ها تا جایی رسید که شرکت «آربی‌سی کپیتال» یک شرکت سرمایه‌گذاری بین‌المللی در آمریکا به سرمایه‌گذاران هشدار داده است که اگر کاخ سفید پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را تأیید نکند، بهای نفت افزایش خواهد یافت.

در 12 اکتبر بود که سرانجام رییس‌جمهور آمریکا از تأیید رسمی پایبندی ایران به برجام خودداری کرد و سخنان وی افزایش قیمت جهانی نفت را به همراه داشت؛ اما بازخوردها به اظهاراتش با انتظارات او متفاوت بود. تقریباً تمام کشورهای جهان به‌جز متحدان آمریکا، اسرائیل و عربستان سخنرانی ضعیف رییس‌جمهوری ترامپ را نکوهش کردند.

اما این موضع‌گیری‌ها هم نتوانست جلوی خریداران آسیایی نفت ایران را بگیرد و درحالی‌که برخی تحلیلگران نسبت به وضع تحریم‌های مجدد علیه ایران از سوی دولت آمریکا و دنباله‌روی جامعه بین‌المللی از این سیاست جدید احتمالی تردید دارند، خریداران آسیایی نفت ایران شروع به بررسی طرح‌های اضطراری خرید نفت برای واردات خود در سال ۲۰۱۸ کرده‌اند و حتی به‌صورت محدود شدن واردات نفت ایران، بخشی از این خلأ در بازار آسیا نیز ممکن است با نفت خام و میعانات آمریکا پر شود. به همین دلیل هم نگرانی‌هایی درباره بازگشت تحریم‌های نفتی و رویگردانی غول‌های نفتی جهان برای توسعه میادین نفتی و گازی ایران ایجاد کرد اما مسوولان صنعت نفت ما و کارشناسان معتقدند که سخنان ترامپ تأثیر چندانی بر اقتصاد نفتی ایران ندارد. آقای علی کاردر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران با تاکید بر اینکه سیاست‌های ریاست جمهوری آمریکا باعث کاهش تمایل شرکت‌های خارجی برای مذاکره با ایران نشده است، اظهار کرد: تمایل برای مذاکرات کاهش نیافته و همزمان به طور موازی با  ۱۰ شرکت در حال مذاکره هستیم.

به گفته وی، کشورهای چین و روسیه تا کنون در این زمینه واکنشی نداشته‌اند؛ اروپا هم محکم است و شرکت‌های معتبر خودشان را فرستاده و پیامشان این است که همراهی خواهند کرد. همچنین آقای امیر حسین زمانی‌نیا، معاون وزیر نفت در امور بین‌الملل و بازاریابی با تاکید بر اینکه سیاست جدید رییس‌جمهور آمریکا در قبال ایران در توسعه صنعت نفت و جذب سرمایه خارجی خللی ایجاد نخواهد کرد، گفت: ایران در الگوی جدید قراردادهای نفتی، با شرکت‌های خارجی از جمله چند شرکت اروپایی در حال مذاکره درباره ۲۸ قرارداد جدید است.

به گفته وی، ایران امیدوار است تا ماه مارس سال ۲۰۱۸ میلادی ۱۰ قرارداد جدید با شرکت‌های خارجی برای توسعه میدان‌های نفت و گاز امضا کند؛ بنابراین بیانیه‌ها و سیاست‌های آمریکا تأثیر و پیامد مهمی بر برنامه آینده ما در صنعت نفت ندارد.

رویکرد دوگانه توتال و بدقولی تاریخی
این سخنان در حالی مطرح شد که شرکت توتال به‌دنبال تصمیمات ترامپ برای عدم تصویب پایبندی ایران به برجام، اعلام کرد که اگر آمریکا تصمیم بگیرد تحریم‌های یکجانبه علیه تهران وضع کند، این کشور تلاش می‌کند پروژه گاز ایران را پیش ببرد. پاتریک پویانه، تاکید کرد که  توتال پیامدهای تصمیم ترامپ را بررسی خواهد کرد و اگر قوانینی باشد که توتال را وادار می‌کند از ایران خارج شود، در این صورت از آنها پیروی خواهد کرد. بر اساس اعلام این غول نفتی، ادامه پروژه‌ها اولویت توتال  است.
 
آغاز اجرای قرارداد توتال در ایران
در این میان اما آقای بیژن زنگنه در جلسه روز گذشته در فراکسیون نمایندگان ولایی با بیان اینکه قراردادهای نفتی تابعی از تحولات سیاسی است، گفت: «بستر اقتصادی باید برای طرفین مفید و سودمند باشد. ما با همه کشورهای دارای قابلیت نفتی اعم از اینکه تکنولوژیکی بوده یا بازار داشته باشند، مذاکره می‌کنیم و برایمان اروپایی‌ها، چین، روسیه و سایر کشورها فرق نمی‌کند چون هدف ما میدان‌های مشترک است.»وزیر نفت با تاکید بر لزوم عقد قراردادهای مختلف برای توسعه میدان‌های مشترک، درباره قرارداد توتال گفت: «توتال نگفته که اگر آمریکایی‌ها اقدامی کنند، ادامه کار نمی‌دهیم بلکه گفته اگر نظام بین‌الملل تصمیمی گرفت، از آن تبعیت می‌کنیم که این موضع خوبی است. لذا توتال اجرای قراردادهای خود را شروع کرده و قراردادهای دیگر نیز در دستور کار است.»
وی درباره تأثیر موضع گیری‌های ترامپ بر بازار نفت گفت: «موضع‌گیری ترامپ هیچ تاثیری بر بازار نفت نگذاشته. بازار نفت و حوزه نفت جمهوری اسلامی ایران هیچ ارزشی برای حرف‌های ترامپ قائل نشد و ما با قدرت به کار خود ادامه می‌دهیم.»

به هر ترتیب، کنگره آمریکا  بعد از 60 روز موضع نهایی آمریکا در قبال برجام را اعلام می‌کند، که خروج از برجام یا اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران می‌تواند بازار جهانی نفت را تحت تأثیر قرار دهد اما تا زمانی‌که اتحادیه اروپا پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را تأیید کرده و دست به تحریم ایران نزند، تصمیم آمریکا تأثیر چندانی بر درآمدهای نفتی جمهوری اسلامی ندارد چراکه مشتریان نفت خام و میعانات ایران از دو قاره اروپا و آسیا هستند.

ایران اکنون روزانه حدود سه میلیون و ۹۰۰ هزار بشکه نفت تولید و 2 میلیون و 150 هزار بشکه صادر می‌کند، البته ایران باید در برابر جنگ نفتی آمریکا هم هشیار باشد تا بتواند بازارهای نفتی خود را حفظ کند.

خطیبی: شواهد نشان می‌دهد اروپا قصد همکاری ندارد
آقای محمدعلی خطیبی، نماینده سابق ایران در اوپک هم درباره تأثیر سخنان ترامپ بر نفت ایران گفت: «سخنان ترامپ برای ما نگرانی ندارد چراکه سال‌هاست آمریکا بازار نفتی برای ما نیست اما حدود یک سوم صادرات نفت ایران به کشورهای اروپایی است و درصورت همراهی این کشورها با ترامپ ما مقداری از درآمدهای نفتی خود را از دست می‌دهیم.»

وی ادامه داد: «امروز اما اوضاع از قرار دیگری است، من بعید می‌دانم دوباره کشورهای اروپایی با آمریکا علیه ایران به اجماع برسند. به همین دلیل هم احتمالاً اروپایی‌ها به خرید نفت خود از ایران ادامه خواهند داد، شواهد نشان می‌دهد اروپا قصد همکاری ندارد اما این را نباید فراموش کنیم که اروپا متحد استراتژیک آمریکاست و حتی در صورت عدم همراهی با سیاست‌های تحریمی آمریکا، از ایران سهم‌خواهی و باج‌خواهی خواهد کرد. همچنین که بعد از برجام، قراردادها، توافق‌ها و... به سبد اروپا ریخت پس در صورت همراهی باسیاست‌های آمریکا فشارهای زیادی به اقتصاد ما وارد می‌شود.»

نماینده سابق ایران در اوپک  تاکید کرد: «ما تجربه دوران تحریم‌ها را داریم و می‌توان از آن دوران درس گرفت. ما باید خام‌فروشی را به حداقل برسانیم و وارد فروش و صادرات فرآورده‌های نفتی شویم تا کمتر تهدیدی به بازار ما کارساز شود. همچنین نباید بازارهای نفت آسیا را که در دوران تحریم‌ها هم با آنها مبادلات تجاری داشتیم از دست بدهیم. در سخت‌ترین شرایط در دولت قبل، کشورهای آسیایی مشتری نفت ما بودند فلذا باید تلاش کنیم آنها را راضی نگه داریم.»

منبع: صبح نو