اتصال به اینترنت و استفاده از پیامرسانها و شبکههای اجتماعی امروزه به جزئی جداییناپذیر از زندگی روزمره افراد تبدیل شده است و دسترسی آسان به فضای مجازی باعث شده تا روند اطلاعرسانی و ارتباط افراد با یکدیگر تسریع یابد. همچنین با گسترش نفوذ دستگاههای همراه نیاز به آنلاین بودن افزایش یافته و یکی از بهترین و بهصرفهترین روشها برای این منظور استفاده از وایفای است. به همین دلیل روزبهروز مکانهای بیشتری برای جذب مشتری، محل خود را به وایفای عمومی و رایگان مجهز میکنند.
رسم ارائه در جهان
در بسیاری از کشورهای پیشرفته جهان استفاده از وایفای در فضاهای شهری و عمومی مانند میدانها، ایستگاههای اتوبوس، بیمارستانها و دانشگاهها به امری عادی تبدیل شده است و بعضا شهرداریها سعی میکنند با ارایه وایفای، رضایت خاطر شهروندان را کسب کنند. با وجود این، در کشور ما وایفای شهری هنوز به صورت گسترده به اجرا در نیامده است.
شرکت گوگل برنامه ارائه خدمات رایگان اینترنت وایفای خود را آغاز کرده است. این خدمات در کشور هند ارائه شده و گوگل این کار را برای اینکه افراد بیشتری آنلاین شوند و بتوانند به خدمات این شرکت دسترسی یابند، انجام داد. این کار در سال ۲۰۱۶ به افزایش ۱۵ دقیقهای مصرف روزانه داده از طریق گوشیهای هوشمند انجامید. همچنین اخیرا هم قصد دارد خدمات وایفای رایگان خود را در اندونزی ارائه دهد که در ایستگاههای راه آهن، دانشگاهها و دیگر نقاط عمومی در دسترس و برای همه مردم قابل استفاده خواهد بود.
همچنین اتحادیه اروپا طرحی سه ساله با بودجه ۱۲۰ میلیون یورو (۱۴۱ میلیون دلار) برای فراهم کردن اینترنت وایفای رایگان عمومی در ۶۰۰۰ شهر این منطقه تصویب کرده است. بر اساس این طرح، اینترنت بیسیم در مراکز عمومی شهرها از جمله کتابخانهها، ادارات عمومی و بیمارستانها برقرار میشود.
انحصار ابتدایی برای ارائه وایفای شهری
با ورود نسلهای بالاتر اینترنت به ایران، ابتدا تنها یکی از اپراتورها بود که انحصار نسلهای سوم و چهارم موبایل و ارائه وایفای شهری را در اختیار داشت. این انحصار در ابتدا مانع ورود سایر اپراتورها و فعالان اینترنت به پروژه وایفای شهری بود؛ اما با پایان یافتن انحصار این اپراتور بر وایفای شهری در کنار نسل سوم و چهارم موبایل از شهریور ماه ۹۳، دست سایر اپراتورها نیز برای ارایه وایفای شهری باز شد.
همچنین در حال حاضر چندین دانشگاه کشور در محیط دانشگاه به دانشجویان خود وایفای رایگان ارایه میدهند و وجود وایفای رایگان در بسیاری از هتلها، کافهها و رستورانهای کشور نیز به امری عادی بلد شده است. حتی در برههای از زمان یکی از اپراتورهای موبایل در تفریحگاه توچال تهران البته در حجمی محدود اقدام به ارایه وایفای شهری رایگان کرد.
البته پس از آن نیز داوود زارعیان -معاون شرکت مخابرات ایران- درخصوص برنامه های وزارت ارتباطات برای توسعه وای فای شهری وعده داده بود بیشتر نقاط پرترافیک مجهز به وایفای میشوند و حتی از ابلاغ برنامهای برای ایجاد وایفای شهری در نقاط مرکزی تهران شامل حدفاصل چهارراه ولیعصر تا میدان انقلاب خبر داده بود. او همچنین از سال ۹۳، از احتمال طرحی برای تغییر کاربری کیوسکهای تلفن و استفاده آنها برای ارائه وایفای شهری به مردم خبر داد.
برای ارائه وایفای شهری به مجوز رگولاتوری نیاز است که البته به نظر میرسد اپراتورها برای دریافت این مجوز با مانعی روبهرو نیستند. اگرچه با ارائه وایفای شهری، ممکن است سهم اپراتورها از بازار پرشتاب مصرف اینترنت تحت تاثیر قرار گیرد، اما باید توجه داشت همین حالا هم تقریبا اکثر گوشیهای هوشمندی که در اختیار کاربران قرار دارد، به اینترنت اپراتورها مجهز است و ارائه وایفای رایگان تنها دسترسی به اینترنت را برای مدتی آسانتر میکند.
تجربه موفق وایفای رایگان در اربعین
محمدجواد آذری جهرمی - وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات - که سال گذشته در مقام مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت حضور داشت، از ارائه وایفای رایگان توسط اپراتورها برای زائران اربعین در مرز کشور و در مسیر کربلا تا نجف خبر داده بود. در آن زمان اپراتورهای داخلی با اپراتور عراقی قراردادی عقد کرده بودند و با پیشخرید حجمهای ارائهشده از اپراتور عراقی، ارائه رایگان سرویس وایفای میسر شده بود.
البته جهرمی همان زمان درباره محدودیتهای وایفای اظهار کرده بود: قطعا وایفای محدودیتهایی دارد و همه نمیتوانند از اینترنت رایگان به صورت نامحدود استفاده کنند. هزینهای که شده برای احساس امنیت و اتصال است که در مواقع ضروری اطلاعرسانی انجام شود و اینکه این امکانات به فضای سرگرمی تبدیل شود مناسب آن فضا هم نیست. همچنین به دلیل جمعیت زیاد، به خصوص در ساعات شب، شبکه وایفای کامل از شبکه خارج میشود و قابل استفاده نیست.
اما در آخرین اظهارنظرها درباره ارائه وایفای رایگان، جهرمی که از مرداد ماه در مقام وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات حاضر شده است، از لزوم ایجاد رفاه بیشتر برای مردم توسط اپراتورها سخن گفت و اظهار کرد: اپراتورها باید به فروشگاهها و مراکز رفاهی به صورت عمومی خدماتی ارائه دهند. خدمات وایفای با حجم مشخص باید برای رفاه مردم قرار گیرد. همانطور که در دنیا مرسوم است این اتفاق بیفتد.
بنابراین در شرایطی که رگولاتوری دست اپراتورها را برای ارائه وایفای شهری با دریافت مجوز باز گذاشته است و خود وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات هم از اپراتورها خواسته تا برای مراکز عمومی و البته با حجم مشخص وایفای ارائه دهند، به نظر میرسد اکنون توپ در زمین اپراتورهاست؛ تا با این کار رفاه بیشتری برای کاربران فراهم کرده و به شرکتهای توسعهای در جهان نزدیکتر شوند.