خبرنگار فارس در منطقه آمریکای لاتین به منطقهای پُر تنش در قلب آمریکای جنوبی در مرز مشترک سه کشور پاراگوئه، برزیل و آرژانتین – موسوم به مرز سهگانه – سفر کرده است. گزارش این سفر در ادامه آمده است.
* * *
جمعهای که گذشت برای آشنایی با وضعیت مسلمانان به شهر "سیوداد دل استه" در مرز مشترک پاراگوئه، برزیل و آرژانتین سفر کردم. این شهر حدود 330 کیلومتر با آسونسیون، پایتخت پاراگوئه، فاصله دارد و با اتوبوس 5 ساعت در راه بودم.
شهر سیوداد دل استه |
"سیوداد دل استه" یکی از مراکز مهم تجاری در آمریکای لاتین محسوب میشود که در منطقه معروف "مرز سهگانه" در قلب آمریکای جنوبی واقع شده و به گفته شاهدان از شیر مرغ تا جان آدمیزاد در آن یافت میشود.
این شهر به همراه همسایه برزیلی خود، "فوز دو ایگواسو" به عنوان دومین مرکز تجمع اعراب و مسلمانان – بعد از سائوپائولو - در کل آمریکای لاتین شناخته میشود و بالغ بر 30 هزار مسلمان که غالبا شیعیان هستند در آن ساکن هستند.
پل دوستی میان پاراگوئه و برزیل |
دو شهر مذکور توسط "پل دوستی" که 552 متر طول و 78 متر ارتفاع دارد و بر روی رودخانه بزرگ "پارانا" واقع شده، از هم جدا میشوند. این پل همواره در طول روز مملو از عابران سواره و پیاده است که به دور از نظارت جدی ماموران مرزی در حال عبور و مرور هستند؛ به عنوان مثال، بنده که از طرف پاراگوئهای عازم شهر برزیلی شدم یک مامور نیامد بپرسد احوال شما چطور است!
پل دوستی میان پاراگوئه و برزیل |
به لحاظ هویتی اکثریت این افراد از شیعیان لبنان و اندکی از سوریه و عراق و سایر کشورها هستند که در دو برهه پس از جنگ اعراب و اسرائیل و دیگری حمله اسرائیل به جنوب لبنان به این منطقه آزاد تجاری مهاجرت کرده اند و هم اکنون ستون فقرات اقتصاد این منطقه در اختیار ایشان است.
بازار "سیوداد دل استه" 20 درصد از تجارت کل پاراگوئه و 60 درصد از تجارت خارجی این کشور را در بر دارد و تجار مسلمان در این ناحیه عمدتا بر مشاغل مرتبط با حوزههای وسایل و ابزارآلات الکترونیک متمرکز هستند.
شهر سیواد دل استه در مرز پاراگوئه و برزیل |
به گفته مقامات مسوول در پاراگوئه، سالانه بیش از 10 میلیون نفر این شهر بازدید میکنند و قاطعانه می توان ادعا کرد که عربی دومین زبان رایج در این ناحیه است و کسی که زبان عربی بداند کارش در این منطقه از آمریکای جنوبی معطل نخواهد ماند.
فروش "شاورما" (کباب ترکی) در تمام کوچه و خیابانهای مرکز شهر که مملو از مجتمعهای تجاری است عادی بوده و در بسیاری از پاساژها که اعراب تمرکز بیشتری دارند بوی قلیان به مشام میرسد. در بسیاری از مغازهها تابلوها مرتبط با آیات قرآن با احادیث اسلامی مشاهده میشود. همچنین حضور گسترده مسلمانان باعث شده که تهیه غذای حلال در این شهر کار دشواری نباشد.
حضور گسترده مسلمانان در مرز پاراگوئه و برزیل |
بر مبنای همین حضور گسترده مسلمانان در این نقطه استراتژیک از قاره آمریکای جنوبی که به مثابه لولایی سه کشور آرژانتین، برزیل و پاراگوئه را بهم متصل میکند، مقامات اطلاعاتی و امنیتی دولت آمریکا به طور مداوم گزارشاتی مبنی بر حضور عوامل پشتیبان "حزبالله لبنان" و "القاعده" در این منطقه منتشر میکنند و دولتهای دارای مرز در این ناحیه را تحت فشار قرار میدهند.
دو مسجد در شهر "سیوداد دل استه" وجود دارد که یکی متعلق به شیعیان و دیگری به برادران اهل سنت تعلق دارد.
مسجد حضرت محمد(ص) در سیوداد دل استه |
مسجد شیعیان که به نام پیامبر مکرم اسلام(ص) مزین است در یکی از خیابانهای مرکز شهر و نزدیک به پاساژها و مجامع تجاری واقع شده و دارای سه طبقه و گنبدی طلایی رنگ است. فضای درونی طبقه همکف به محوطه ورودی مسجد، وضوخانه و کفشداری اختصاص یافته و فضای خارجی آن مغازههایی است که توسط بنیانگذار لبنانی آن پیشبینی شده است. فروشگاه اصلی که در جنب درب ورودی مسجد قرار دارد نیز مواد و محصولات غذایی عربی و حلال و برخی موارد دیگر همچون تسبیح و مهر، به علاوه تمام تجهیزات مربوط به بارگذاری قلیان را به فروش گذاشته است.
مسجد حضرت محمد(ص) در سیواد دل استه |
طبقه دوم به فضای اصلی مسجد و نمازخانه اختصاص یافته که مربعی شکل و حداقل 500 متری مساحت دارد و در بدو ورود تصویر بزرگ مرحوم آیتالله محمد حسین فضلالله (ره) در دیوار مقابل دیده میشود. این تنها عکس موجود در فضای مسجد است. در گوشهای دیگر نیز کتابخانهای واقع شده که بیش از 100 عنوان کتاب اسلامی به زبانهای اسپانیولی و پرتغالی در آن وجود دارد. در بین کتب موجود، "اجوبة الاستفتائات" رهبر انقلاب نیز موجود است. دیگر کتب کم حجمی از امام(ره) و مقام معظم رهبری در باب قرآن و نهجالبلاغه نیز موجود است.
طبقه سوم مسجد "پیامبر محمد(ص)" نیز به نمازخانه خواهران اختصاص یافته است.
در نماز جمعه هفته گذشته بیش از 200 نمازگزار حاضر شده بودند و حضور یکی از برادران اهل تسنن در جمع شیعیان نظر حقیر را جلب کرد. میانگین سنی افراد شرکتکننده در نماز این هفته زیر 35 سال بود.
امام جمعه سیدی میانسال بود که دو خطبه نماز جمعه را به زبان عربی با لهجه لبنانی قرائت کرد. خطبه اول را به ذکر فضائل پیامبر اکرم(ص) اختصاص داد و در خطبه دوم به شرح مسوولیتهای اجتماعی مسلمین پرداخت. وی در پایان سخنان خود گذری نیز به وضعیت خاورمیانه و تحولات کشورهای عربی پرداخت و از دخالتهای کشورهای غربی و به خصوص آمریکا در خاورمیانه انتقاد کرد.
مراسم نماز حدود 2 ساعات به طول انجامید و نمازگزاران که در میان روز کاسبی را رهایی کرده و برای فریضه جماعت حاضر شدند بودند بلافاصله به محل کار خود بازگشتند.
این نقطه از آمریکای جنوبی با وجود فشارهای گسترده تبلیغاتی، مملو از فرصتهایی فرهنگی و تبلیغی است که نیازمند توجه بیشتر و جدیتر دستگاههای مسوول در جمهوری اسلامی ایران است.
اینجا قلب آمریکای جنوبی است... شیعیان اینجا احساس غربت نمیکنند...
گزارش از امیر تفرشی