به گزارش
سرویس فرهنگی پایگاه 598، سال ۸۹ وقتی فیلم سینمایی ملک سلیمان(ع) تولید شد، تهیه کننده فیلم
فراخوانی به شرکتهای بازیساز ارسال کرد تا یک تیم تولید بازی از میان
بازیسازان ایران انتخاب و در نهایت اولین بازی قرآنی جهان را تهیه کنند. از
میان بازیسازان شرکت کننده در این فراخوان، تیم جوانی به مدیریت بابک
کرباسی انتخاب شدند. اوایل پروژه، روند کار با پیشرفت خوبی همراه بود اما
به یکباره پروژه از ادامه بازماند و تا چند سال خبری از آن نبود. دلایل
توقیف این پروژه قرآنی بهانهای شد تا با بابک کرباسی، مدیر پروژه بازی
رایانهای ملک سلیمان(ع) به گفت و گو بنشینیم و در جریان کامل اتفاقات
مربوط به این قصه قرآنی باشیم.
*درباره پروژه قرآنی ملک سلیمان(ع) توضیح میدهید؟
این
پروژه بر خلاف تصورها توسط بنیاد ملی بازیهای رایانهای آغاز نشد و مورد
حمایت نیز قرار نگرفت. سال ۸۹ پس از آنکه فیلم سینمایی ملک سلیمان(ع) ساخته
شد، تهیهکننده فیلم فراخوانی را اعلام کرد تا همه بازیسازان طرحهای خود
را برای تولید بازی از روی فیلم ملک سلیمان به رقابت بگذارند که در نهایت
طرح ما، آقای فراورده، تهیه کننده فیلم را مجاب کرد و ما توانستیم پروانه
تولید بازی را از معاونت سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (اداره
بازیهای رایانهای) دریافت کنیم و سرانجام تفاهمنامهای نیز با بنیاد
فارابی منعقد شد. از آنجا که پروژه نیازمند حمایت مالی بود، آقای مینایی،
مدیرعامل سابق بنیاد ملی بازیهای رایانهای به شرط حمایتهای بنیاد فارابی
و معاونت سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، قولهایی به ما دادند ولیکن
علیرغم نامهنگاریهای بسیار، متأسفانه به دلایلی از جمله حسادت برخی
نیروهای شاغل در بنیاد ملی بازیهای رایانهای در آن زمان هزینههای مالی
پروژه تأمین نشد.
اوایل سال ۹۳ از طریق شورای عالی انقلاب فرنگی متوجه
شدیم که کمیسیون تبلیغ و ترویج شورای توسعه فرهنگ قرآنی اعتباراتی را برای
برای ساخت بازیهای قرآنی فاخر اختصاص میدهد، از این رو موضوع را با
کمیسیون مطرح کردیم و وارد مراحل سخت و پیچیده توجیه طرح شدیم و در نهایت
قراردادی را با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منعقد کردیم تا اولین پروژه
بزرگ قرآنی جهان را تولید کنیم. قرارداد منعقد و قرار بر این شد تا این
بازی قرآنی را در ۱۸ ماه تولید کنیم. ابتدای کار نیز به صورت داوطلبانه و
با نیت ساخت یک محصول متفاوت با چهارشرکت بازی ساز ایرانی که هر کدام در
کشور وزنهای هستند قرارداد بستم تا کار مشترکی را انجام دهیم و همزمان هم
با یک شرکت فرانسوی به منظور انتقال تکنولوژی و مشاوره قراردادی را منعقد
کردیم تا در نهایت بتوانیم پروژه فاخری را تولید کنیم.
ابتدا و
طبق قرارداد، پیش پرداختی در اختیارمان گذاشتند و کارمان را آغاز کردیم.
همزمان با آن قرارداد به پیشنهاد شخص معاون قرآن و عترت وزارت ارشاد قرار
بر این شد تا یک مجموعه ۵۲ قسمتی فیلمهای کوتاه قرآنی نیز در راستای ترویج
فرهنگ قرآنی به واسطه جلوههای ویژه تولید کنیم. همه این موارد طی
قراردادی رسمی در سربرگ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با امضای معاون وزیر به
عنوان کارفرما منعقد شد. در این قرارداد قید شد تا مراحل پیشرفت پروژه به
تأیید ناظرین فنی برسد و پس از تأیید کارفرما وارد فاز بعدی شویم. در این
مدت فشرده همه امور را با بیش از ۳۰ نیروی مجرب انجام دادیم و کار پیش
تولید که طبق توافق در قرارداد بیشتر روی کاغذ بود و تامین زیرساخت های
لجستیکی برای مراحل بعدی، در نهایت به تأیید ناظرین فنی رسید. در ادامه کار
نیز با کارفرمای قرارداد وارد فاز بعدی شدیم.
متاسفانه در ادامه روند
کار وارد مشکلاتی با وزارت ارشاد در زمان وزیر قبلی شد؛ متأسفانه کار از
موضوع فرهنگی تبدیل به یک موضوع امنیتی - سیاسی شد و ممنوع الفعالیت فرهنگی
شدم و در همان زمان به ممنوعالورودیام دستور دادند یک ریال از قراردادم
به بنده پرداخت نگردید و پروژه به شکل کاملا غیرقانونی متوقف ماند.
احساس
میکنم دستهایی هستند در کشورمان که نمیخواهند تا صنعت بازی سازی شکل
بگیرد یا حداقل می توانم بگویم نمیخواهند پروژههای ارزشی و قرآنی مایه
رونق و شکوفایی این صنعت شوند. متأسفانه اگر بازیسازی قصد تولید بازی
اصطلاحا زرد و بی محتوا را داشته باشد، به راحتی مورد حمایت قرار میگیرد
درحالی که بازیهای ارزشی، مورد توجه مسئولان کشور نیست و تا جایی هم که
بتوانند سر راه پروژههایی که احتمال میدهند آینده ای داشته باشد، سنگ
میاندازند.
*آیا با ورود وزیر جدید، تغییراتی در روند پروژه حاصل شد؟
به
زعم من آقای صالحی امیری که وارد وزارتخانه شدند، با تغییراتی در سیستم
اداری وزارتخانه مشکل ممنوع الورودی بنده به وزارت فرهنگ و ارشاد حل شد اما
مشکل اصلی به قوت خود باقی ماند. برای رفع مشکل قراردادی که تا امروز با
وجود تعهد چند میلیارد تومانی ارشاد باز و کانلمیکن مانده است باید با
شخص وزیر محترم وارد مذاکره شویم که البته چندین بار به صورت مکتوب
پیگیریهای لازم را داشتیم اما متأسفانه به دلایل برگزاری جشنواره فجر،
نمایشگاه کتاب و نمایشگاه قرآن و... ایشان درگیر فعالیتهای وزارتخانه
بودند و هنوز قسمت نشده است موضوع را به صورت حضوری با ایشان در میان
بگذاریم.
*آیا بنیاد ملی بازیهای رایانهای در این میان واسطهگری نکرد؟
بنیاد
بخش خصوصی است و چندان از آن انتظار نمیرود اما آقای کریمی قدوسی که در
آن دوره قائم مقام و بعد مدیرعامل بنیاد ملی بازیهای رایانهای بودند، با
آقای جنتی جلساتی به صورت حضوری یا تلفنی داشتند که متأسفانه نتیجهای
نداشت.
*به نظر شما هماکنون وضعیت قرارداد شما چه خواهد شد؟
ما
در قرارداد پیش بینیهای لازم را داشتیم به همین دلیل در قرارداد ذکر شد
که کارفرما نمیتواند قرارداد را فسخ یا تعلیق کند و باید پروژه را به
اتمام برساند. بنظر میرسد اگر پروژه به هر دلیلی اجرایی نشود، اداره حقوقی
وزارت ارشاد حکم ما میشود و اگر نتیجهای در بر نداشته باشد، مراجع
ذیصلاح باید پاسخگو باشند. البته متاسفانه اداره حقوقی ارشاد هم به درخواست
ما تمکین نمیکند و با وجود پیگیریهای وکیل شرکت و یا نامه قضایی رسمی که
برایشان ارسال کردیم تا پاسخگو باشند، آنها همکاری نکردند. آنها پس از
این مسیر و وقتی جدیت ما را در پیگیری حقوقی ماجرا دیدند اعلام کردند که
بابک کرباسی مشکل امنیتی دارد. سکوت کردم تا امروز که صدایم را از تریبون
رسانه ای قرآن کشور و خبرگزاری شما به گوش مسئولان ذیربط برسانم. من با
تحمل سختی هایی که به شرکت و زندگی شخصی ام وارد شده است، تمام تلاشم را
میکنم تا مشکلمان را با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به ویژه اختلاف عمیقی
که با معاون قرآن داریم، به صورت خانوادگی حل کنیم. قطعا چیزی بیشتر از
حقوق قانونی قید شده در قرارداد نمی خواهیم.
*تا کنون جلسهای با معاون قرآنی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی داشتید؟
از
زمانیکه قرارداد معاونت قرآن و عترت منجر به تعلیق یک طرفه قرارداد شد تا
امروز ما تنها یک جلسه با حجتالاسلام حشمتی داشتیم که در آن جلسه هم به
نتیجه و تفاهمی نرسیدیم.
*شما قرار بود بازی براساس فیلم ملک سلیمان(ع) بسازید، این قرارداد برای ساخت بازی همان فیلم بود؟
در
آن زمان که به قول ریاست وقت نمایش خانگی معاونت سینمایی، پیوند فیلم و
بازی در ایران گره خورده بود به ما توصیه کردند که بازی از روی فیلم ساخته
نشود و به دلایلی این تولید به صلاح نیست، پس از آن قرار بر آن شد که ما بر
روی داستان و سناریوی اصلی نشات گرفته از قرآن کار کنیم و بازی با نام
موقت سلیمان نبی(ع) و بی ربط به فیلم سینمایی ملک سلیمان(ع) ساخته شود،
محصول نهایی یک بازی کاملا مستقل قرآنی بود و هماکنون مدارک به نام گروه
ما صادر شده است.
*بنابراین میتوانید پروژه را به سازمان دیگری ببرید تا به سرانجام برسانید؟
خوشبختانه
سازمانهای حامی خوبی در ایران وجود دارد که آلوده چنین تفکرهایی که در آن
مجموعه دیدیم، نیستند. آقای حشمتی رسما به معاونت حقوقی ارشاد اعلام
کردهاند که کار ادامه نیابد. ما نیز همچنان منتظر فسخ قرارداد و دریافت
ضرر و زیان های آن هستیم. در این بین نیز با چند سازمان وارد مذاکره
شدهایم که اگر اعتباراتشان تأمین شود، ظرف یک سال و نیم آینده، این پروژه
فاخر به عنوان اولین بازی رایانه ای قرآنی جهان به سه زبان فارسی ، انگلیسی
و عربی به سرانجام خواهد رسید. اگر این پروژه قرآنی به سرانجام برسد، قطعا
در همه کشورهای منطقه سربلند خواهیم بود و نام کشورمان را به عنوان سازنده
بازی رایانه ای با تکیه بر استراتژیک ترین قصه قرآنی ثبت خواهیم کرد.
*چه انگیزهای برای تولید این پروژه قرآنی دارید؟
ما
چون بازی ساز هستیم، مسئولان فکر میکنند ما هم مانند بخشی از مخاطبان
محصولاتمان کودک و نوجوان هستیم درحالی که ما زیر چرخ دندههای اتفاقات
فرهنگی در سال های مختلف به خصوص هفت سال اخیر انقدر خورد شدهایم که الان
پوست کلفت هستیم. ما حوزه فرهنگ را به خاطر خوشگذرانیاش انتخاب نکردیم
بلکه تکلیفی روی دوشمان بود. جزء اولین بازیسازهای ایران هستم و هرگز
خسته نمیشوم. ما میدانیم هراندازه بیشتر اذیتمان کنند، راهمان را به
همان اندازه درست رفتهایم. به هرحال دستور فعالیت فرهنگی به خصوص در حوزه
بازیهای رایانهای از سوی مقام معظم رهبری به ما و نسل ما داده شده است.
گرچه با تغییردولتها فرامین و اولویتها جا به جا میشوند. اما ما الان در
بخش خصوصی آتش به اختیار فرهنگی هستیم و با انگیزه کار را ادامه میدهیم،
منتها حوزه صنعت بازی های رایانهای حوزه هزینهبری است و نیازمند حمایت
مالی است. اگر کم تحرک هستیم به حساب بی انگیزگی ما نگذارند، موضوع کسری
بودجه و خالی بودن دستمان است. کوتاهیهای برخی مسئولین این صنعت را راکد
کرده است. بازیهای ارزشی به دلیل نوع نیاز تولید سمعی بصری، بیش از
بازیهای زرد نیازمند حمایت مادی و معنوی هستند. متأسفانه بازیسازان ایران
به دلیل مشکلات اقتصادی به تولید این نوع ژانرهای زرد و بی محتوای امروزی
پناه میبرند؛ چراکه در ساخت بازیهای ارزشی به دلیل کوتاهی مسئولین پاسخی
نگرفته اند. با توجه به سابقهای که دارم، به جرأت میتوانم بگویم که حوزه
بازیسازی ایران، مستعد در حوزه های دینی، قرآنی، مذهبی و تاریخی است و
اگر به بازیسازان بها داده شود و حوزه تبلیغات و نشرشان مورد ساماندهی
قرار بگیرد، قطعا آنها با انگیزه در این زمینه تولیدات فاخری خواهند داشت.
متأسفانه عامدانه یا جاهلانه صنعت بازیهای رایانهای را به سمت تولیدات
زرد سوق دادهاند.
*اعتبار
ابتدایی کار شما با اعتبار امروز به دلیل تورم متفاوت است. آیا از عهده
هزینهها بر خواهید آمد؟ این هزینهها جبران خواهد شد؟
معاونت
قرآن وزارت ارشاد مدعی است که قرارداد باید فسخ شود و از طرفی یک نفر باید
ضرر و زیانهای کار ما را بدهد. به هرحال پروژه ۱۸ ماه تعلیق مانده است و
ما ضررهای بسیاری را متحمل شدهایم. معتقدیم همه اینها میگذرد و پروژه در
بخش درآمدزایی پروژه موفقی خواهد بود. این پروژه سود خوبی خواهد داشت و
البته ما فقط به دنبال سودش نیستیم بلکه می خواهیم کاری را به سرانجام
برسانیم که خیر دنیوی و اخروی به دنبال داشته باشد. با سازمانهای مختلف
وارد مذاکره شدیم که انشاءالله در تابستان مجددا کار را آغاز خواهیم کرد،
مشروط بر آنکه اعتبارشان تأمین شود. حقیقتا وزارت ارشاد با پروژه مشکلی
نداشت بلکه مشکل اصلیاش با من بود. متأسفانه پروژه فاخر و ملی اولین بازی
قرآن جهان با وجود تامین اعتبارات، درگیر اختلافات شخصی معاون قرآنی با شخص
بنده شد. اختلافی که اگر پایه درستی داشت دلم نمی سوخت، همین حالا بنده
نسبت به کنسل شدن کار و تضییع شدن بیت المال عذاب وجدان دارم و البته حتی
شجاعت عذرخواهی برای اشتباهاتم را نیز دارم که امیدوارم کارفرمای ما نیز
شجاعت عذرخواهی بابت اشتباهات شخصی خودشان را داشته باشد.