اشاره: اشرف بروجردی از فعالان سیاسی اصلاحطلب است که معاون اجتماعی و امور شوراهای وزیر کشور دولت اصلاحات بود.
وی که هماکنون یکی از اعضای بنیاد باران است، در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی نیز فعالیت میکند.
بروجردی معتقد است که اصلاحطلبان حاضر در عرصه انتخابات نماینده همه جریان اصلاحات نیستند.
وی بر خلاف آنچیزی که این روزها بر زبان همه جاری است، میگوید که به نظرم نیامد مهاجرانی جزء اپوزیسیون باشد.
مصاحبه ما با خانم بروجردی بیش از چیزی بود که در ذیل میآید.
خبرگزاری فارس این آمادگی را داشت که تمام گفتههای خانم بروجردی را منتشر کند اما خود ایشان در آخرین بازبینیای که انجام دادند، قسمتهای زیادی از این مصاحبه را حذف کردند.
خبرگزاری فارس به دلیل منقطع شدن بخشهایی از این مصاحبه پیشاپیش از مخاطبان محترم عذرخواهی میکند.
آنچه در ادامه میآید، متن مصاحبه خبرنگار فارس با خانم اشرف بروجردی بعد از حذف قسمتهای مورد نظر ایشان است:
* فارس: به عنوان اولین سؤال لطفا نظرتان را درباره انتخابات مجلس نهم و اصلاحطلبانی که وارد عرصه انتخابات شدهاند، بفرمایید؟
- بروجردی: دایره اصلاحات بسیار وسیع است و ممکن است عدهای داعیه اصلاحطلبی هم داشته باشند و در این مجموعه قرار گیرند.
اصلاحطلبی دایره وسیعی دارد و در برگیرنده کسانی است که میخواهند تغییرات اساسی و جدی را در روند مدیریت موجود ایجاد کنند و قصدشان این است که بتوانند در مباحث مربوط به جمهوری اسلامی و تحولاتی که در شرایط فعلی وجود دارد، دید فراگیر ایجاد کنند تا دید انحصاری از بین برود.
ادعای اصلاحطلبی با قرار گرفتن در جرگه اصلاحات متفاوت است؛ کسانی میتوانند در جرگه اصلاحات قرار بگیرند که مطالبات اکثریت جامعه را که اصلاحطلب است، پیگیری کنند که این مطالبات هم مشخص است.
** خاتمی به عنوان سردمدار اصلاحات شرایطی را برای انتخابات مطرح کرد
* فارس: این مطالبات چیست؟
- بروجردی: مطالبات مشخص است؛ اینکه بتوانند انتخاباتی برگزار کنند که بر اساس قانون و کاملا آزاد باشد که در آن سهم مردم هم مشخص شده باشد و آزادی عمل و گفتار و آزادی بعد از گفتار در جامعه وجود داشته باشد و در کل همان شرایطی که آقای خاتمی به عنوان سردمدار اصلاحات مطرح کردند، آنها انجام شود.
** اصلاحطلبان اکثریت هستند!
یعنی هر کسی میگوید من اصلاحطلبم، قاعدتا باید مطالبات اصلاحطلبها را دنبال کند و مطالبات اصلاحطلبها که اکثریت جامعه را در بر میگیرند، هم خواستههای روشن و واضحی است و در حقیقت پرهیز از انحصارگرایی و اقداماتی که منجر به تضعیف نظام و امنیت ملی و بینالمللی میشود جزء مسائلی است که اصلاحطلبان به دنبال آن هستند و میخواهند که جمهوری اسلامی سرفراز باشد که امروز ما این شرایط را مخدوش میبینیم و با روند فعلی و مدیریتی که انجام میشود، احساس میکنیم که این شرایط فراهم نیست.
* فارس: شما گفتید که اصلاحطلبان اکثریت جامعه هستند؛ بر چه اساسی معتقدید که اصلاحطلبان اکثریتاند؟
- بروجردی: این آمار هم بر اساس نگرشی که در جامعه وجود دارد و همچنین نگاه کلی به جامعه ذکر شد البته این آمار نیست؛ کافی است شما در سطح مجامع کوچک و بزرگ حضور یابید و نظرات مردم را بپرسید؛ آن وقت برای شما مبرهن میشود که اصلاحطلبان در اکثریتاند.
در انتخابات دور قبل هم که اکثر مردم پای صندوقهای رای آمدند، به دنبال این بودند که تغییری را در وضعیت مشاهده کنند و انتخابات آزادی برگزار شود که البته آن انتخابات جای شک و شبهه زیادی داشت.
** اصلاحطلبانی که وارد انتخابات شدهاند، تنها بخشی از اصلاحات هستند
* فارس: به نظر شما اصلاحطلبانی که وارد عرصه انتخابات شدند، میتوانند مطالبات جریان اصلاحات را در عرصه سیاسی دنبال کنند؟
- بروجردی: دامنه اصلاحات وسیع است و اگر هم طیفهای یاد شده اصلاحطلب باشند، تنها بخشی از اصلاحات هستند، نه همه آن.
* فارس: یعنی بخشهای دیگر اصلاحطلبان به انتخابات ورود نکردهاند؟
- بروجردی: خیر ورود نکردهاند.
* فارس: چرا دوستان دیگر اصلاحطلب به انتخابات ورود نکردند؛ اگر میخواهید بگویید که به خاطر رد صلاحیت شدن ورود نکردند، پاسخ این است که حداقل این دوستان میتوانستند خودشان را در معرض نظر شورای نگهبان بگذارند.
- بروجردی: مؤمن از یک سوراخ دو بار گزیده نمیشود. وقتی شما چند بار یک مسئله را تجربه کردید و شورای نگهبان هم همچنان بر روند سابق خودش پیش رود، بی تدبیری است که دوباره بخواهیم آزموده را بیازماییم.
* فارس: اما اصلاحطلبانی که وارد عرصه شدند، تقریبا همهشان تایید صلاحیت شدند؟
- بروجردی: این دوستان که همه جریانات اصلاحات را نمایندگی نمیکنند.
* فارس: بالاخره این دوستان نماینده جریان اصلاحات هستند و بخشی از جامعه را نمایندگی میکنند.
- بروجردی: بله ولی نمیدانم که این دوستان آن بخشی را که نمایندگی میکنند، چقدر است، ولی بخش عمده جامعه خواسته و مطالبه شان آن نیست که روند کنونی را تایید کند.
** جلودارزاده و راستگو نمایندگان خانه کارگز هستند نه جریان اصلاحات
* فارس: در حال حاضر اصولگرایانی که در جریان انتخابات رد صلاحیت شدند، تعدادشان از اصلاحطلبان رد صلاحیت شده بیشتر است؟
- بروجردی: کسی وارد نشده که بخواهند رد صلاحیت کنند.
* فارس: آن کسی که نیامده؛ خُب، خودش را در معرض نظر شورای نگهبان قرار نداده است!
- بروجردی: برای اینکه آزموده را آزمودن خطاست.
* فارس: در این دور شاهد بودیم که افرادی مثل خانم جلودارزاده که در دورههای قبل رد صلاحیت شده بودند، در این دوره تایید صلاحیت شدند.
- بروجردی: خانم جلودارزاده و خانم راستگو در واقع نمایندگان خانه کارگر هستند.
* فارس: بالاخره این دوستان دورههای قبل رد صلاحیت شده بودند؟
- بروجردی: آقای کواکبیان هم یک دور رد شده بود و یک دور تایید شد؛ اینکه دلیل نمیشود. استدلال شما با آن چیزی که اصلاحطلبان به دنبال آن هستند، فاصله دارد.
دوستانی که گفتید از منظر خانه کارگر وارد شدند، نه از منظر جریان اصلاحطلبی، یعنی این دوستان میخواهند حقوق کارگران را استیفا کنند.
* فارس: اما سابقه این افراد سابقه اصلاحطلبی است؟
- بروجردی: این دوستان با سابقه خانه کارگر وارد شدند، نه سابقه اصلاح طلبی.
** اصلاحطالبان معذوریت تشکیلاتی برای ورود به انتخابات نداشتند
* فارس: یعنی معذوریت تشکیلاتی داشتند از اینکه بخواهند با نام اصلاحطلب وارد شوند؟
- بروجردی: نه، بحث معذوریت تشکیلاتی نیست. این دوستان میخواهند مطالبات کارگران را دنبال کنند و نمایندگان کارگران نیز از آنها خواستند که برای احقاق حقوقشان وارد عرصه شوند و دوستان هم قبول کردند.
* فارس: یعنی اصلاحطلبان برای ورود به عرصه انتخابات معذوریت تشکیلاتی نداشتند و هر کدام از اصلاحطلبان که میخواستند، در انتخابات میتوانستند شرکت کنند؟
- بروجردی: انتخابات فضایی است که برای آزمایش فراهم شده تا افراد خودشان را محک بزنند. بعضی فکر میکنند میتوانند وارد عرصه شوند و بعضی هم فکر میکنند که هیچ فایدهای ندارد چراکه قبلا این مسئله را تجربه کردهاند و برایشان نتیجه بخش نبوده است و چون برایشان نتیجه نداشته، وارد عرصه نمیشوند لذا نباید به این حساب بگیرید که امثال خانم جلودارزاده که وارد عرصه شدهاند، اصلاحطلبان را نمایندگی میکنند. اکثریت اصلاح طلبان معتقدند که شرایط برای انتخابات فراهم نیست لذا ترجیح دادند که وارد نشوند.
* فارس: اما بسیاری معتقدند که عدم ورود برخی از اصلاحطلبان به انتخابات به دلیل عدم اقبال عمومی نسبت به آنهاست.
- بروجردی: من میگویم که این طور نیست.
* فارس: یعنی اصلاحطلبان هنوز دارای اقبال عمومی هستند؟
- بروجردی: بله.
* فارس: چه مصداقی برای این گفته خود دارید؟
- بروجردی: شما یک فضای باز را فراهم کنید تا همه اظهارنظر کنند و نتیجهاش را میبینید.
* فارس: به بحثمان برمیگردیم؛ موضع اصلاحطلبان مشخصاً در انتخابات چیست؟
- بروجردی: هر کسی آزاد است خودش تصمیم بگیرد و این حق هر کسی است که رای خودش را به صندوق بیندازد و میتواند از این حقش استفاده کند و میتواند هم استفاده نکند. این بستگی به خود افراد دارد.
** برای شرکت در انتخابات نه تشویق میکنیم نه تحریم
* فارس: اصلاح طلبان برای تشویق و ترغیب مردم به انتخابات چهکار میکنند؟
- بروجردی: ما تشویق و ترغیب نمیکنیم.
* فارس: یعنی تحریم میکنید؟
- بروجردی: نه، تحریم هم نمیکنیم؛ نه تشویق میکنیم برای شرکت در انتخابات و نه تحریم میکنیم بلکه میگوییم حق هر کسی است که خودش تصمیمگیری کند.
* فارس: بالاخره شما مدعی هستید که بخشی از جامعه را اصلاحطلبان تشکیل میدهند، آیا نباید برای سربلندی کشور آنها را به مشارکت تشویق کنید؟
- بروجردی: وقتی که شرایط فراهم نباشد و نمیتوانیم حرف را بزنیم...
* فارس: اما شما خیلی راحت الان حرفتان را میزنید؟
- بروجردی: وقتی نمیتوانم آن چیزی را که اراده اکثریت جامعه است، محقق کنم، دلیلی ندارد که در انتخابات شرکت کنم چراکه من برای انتخابات کاندیدایی ندارم.
** اصلاحطلبانی که در انتخابات حضور دارند، نماینده من نیستند
* فارس: یعنی اعتقادی به اصلاحطلبانی که در عرصه حاضر شدهاند، ندارید؟
- بروجردی: ممکن است این افراد، افراد قابل قبولی باشند ولی نماینده من نیستند. بنده تفکری دارم که بر اساس آن نماینده و کاندیدایی در این انتخابات ندارم.
* فارس: در اینجا برمیگردیم به مباحث گذشته؛ همانطور که گفتم حتی دوستان نخواستند خودشان را در معرض نظر شورای نگهبان قرار بدهند!
- بروجردی: من دیدگاه خودم را گفتم.
** مشارکت حداکثری میتواند چیز خیلی خوبی برای جامعه باشد
* فارس: پس شما اعتقادی به مشارکت حداکثری ندارید؟
- بروجردی: نه؛ من فکر میکنم مشارکت حداکثری میتواند چیز خیلی خوبی برای جامعه باشد؛ به شرط اینکه نماینده وجود داشته باشد. خیلی از مردم میگویند که باید در انتخابات شرکت کنیم تا شناسنامهمان مهر بخورد تا به ما یارانه بدهند.
* فارس: واقعاً مردم این طور میگویند؟
- بروجردی: بله، طبقه ضعیف جامعه میگویند که ما مجبوریم که در انتخابات شرکت کنیم ولی من به این اجبار اعتقادی ندارم.
* فارس: به نظر شما چند درصد از مردم با نظر خودشان در انتخابات شرکت میکنند؟
- بروجردی: فکر نمیکنم بیشتر از 10 یا 12 درصد باشند؛ به مردم میگویند که شرعا وظیفه دارند که در انتخابات شرکت کنند. اگر این موارد نباشد، میبینید که چند درصد در انتخابات شرکت میکنند.
** هیچ ارتباطی با اپوزیسیون خارج از کشور نداریم
* فارس: به هر حال در حاضر موضع اپوزیسیون خارجنشین تحریم انتخابات است و عدهای هم این موضع را در داخل پیگیری میکنند.
- بروجردی: ما هیچ ارتباطی با اپوزیسیون خارج از کشور نداریم؛ ما در این مملکت زندگی میکنیم و این مملکت مال ماست و اعتقاد هم داریم که خودمان برای خودمان تعیین تکلیف کنیم.
* فارس: آیا با شرکت نکردن در انتخابات این مهم محقق میشود؟
- بروجردی: این یک حربه است تا اینکه بتوانیم راه صحیح را برای اصلاح مدیریت جامعه پیگیری کنیم.
* فارس: یعنی شما فکر میکنند که اگر در انتخابات شرکت نکنید، موفق میشوید در دورههای بعدی اهدافتان را محقق کنید؟
- بروجردی: نه؛ ممکن است اهدافشان محقق نشود ولی حداقل حرفشان این است که جامعه روندی که دارد، روندی نیست که منجر به حاکمیت رای مردم شود در حالی که حاکمیت رای مردم مهم است.
** احساس نکردم که مهاحرانی با نظام ضدیت دارد
* فارس: بحث اصلاحطلبان و اپوزیسیون مطرح شد؛ به نظر شما طیفی مثل آقای مهاجرانی جز اپوزیسیون هستند یا اصلاحطلب؟
- بروجردی: من مواضع آقای مهاجرانی را مدتی است که از نزدیک پیگیری نکردم ولی به نظر نمیرسد که جزء اپوزیسیون باشند. چند مصاحبهای را که از وی دیدم، احساس نکردم که مهاجرانی با نظام ضدیت داشته باشد.
* فارس: اخیرا اخباری در زمینه حضور مهاجرانی در الجنادریه پخش شد. در جریان هستید؟
- بروجردی: این فیلمها ساخته صدا و سیماست. من اعتقادی به آن ندارم.
* فارس: اما اصلاحطلبان هم خودشان این موضوع را تایید کردند و حتی خود نوریزاده هم حضور خودش و آقای مهاجرانی را در الجنادریه تایید کرد!
- بروجردی: نمیدانم؛ به هر حال خودشان میدانند. شما با من مصاحبه میکنید لذا دیدگاه من را بپرسید.
** به نظرم نیامد مهاجرانی جزء اپوزیسیون باشد
* فارس: آیا این مسئله مورد تایید اصلاحطلبان است؟
- بروجردی: من کل اصلاحطلبان را نمایندگی نمیکنم؛ من نمیدانم که آنها چه فکری میکنند ولی مصاحبههایی که از آقای مهاجرانی دیدم، به نظرم نیامد که وی جزء اپوزیسیون باشد. به نظر میرسد مهاجرانی از مدافعین نظام است و متاسفانه نظام وی را تحمل نکرد.
* فارس: من سؤالم را کلیتر بپرسم تا شاید پاسخ بگیرم؛ آیا پول گرفتن از سعودیها برای نیل به اهداف خاص مورد تأیید اصلاحطلبان است؟
- بروجردی: اگر قرار است که وارد این مبحث شویم، خیلی از کسانی که الان در راس کار هستند و به آمریکا و کشورهای دیگر رفت و آمد دارند...
* فارس: منظور شما چه کسانی است؟
- بروجردی: برخی افراد هستند که خودشان در دولت هستند و از بعضیها پول میگیرند، آن وقت شما کاری با آنها ندارید. اگر قرار است وارد این بحث شویم، باید مستند باشد. بالاخره کشور ما یک سیستم امنیتی دارد و میتواند مسائل را بررسی کند و قرار نیست ما در فرصتی که مربوط به انتخابات است، آبروی افراد و حیثت آنها را زیر سؤال ببریم. درست نیست کسی که بیرون گود نشسته و نمیتواند از خودش دفاع کند را متهم کنیم ولی افرادی که سر کار هستند و دستشان در کار است و پول هم میگیرند را کاری نداشته باشیم.
* فارس: هر کسی که خطایی کند، باید جواب دهد؛ فرقی نمیکند که بیرون گود باشد یا داخل گود. بهتر است به بحثمان برگردیم؛ شما گفتید که اصلاحطلبان نه تشویق برای حضور در انتخابات میکنند و نه تحریم؛ این موضع تشکیلاتی اصلاحطلبان است و یا اینکه موضع شخصی شماست؟
- بروجردی: این موضع شخصی من است.
** ممکن است در بنیاد باران بحث سیاسی مطرح شود ولی کار سیاسی نمیکنیم
* فارس: موضع تشکیلاتی اصلاحطلبان چیست؟
- بروجردی: من وابسته به مجموعه تشکیلاتی نیستم.
* فارس: بالاخره شما در بنیاد باران با دوستان ارتباط دارید!
- بروجردی: بنیاد باران تشکیلات سیاسی نیست و خیلی شفاف حرکت میکند. بنیاد باران کار سیاسی نمیکند، البته ممکن است بحث سیاسی مطرح شود ولی کار سیاسی نمیکنیم. منظور از کار سیاسی تلاش برای رسیدن به قدرت است ولی بیناد باران دنبال قرار گرفتن در قدرت نیست و از اینکه در قدرت هم نیست، خوشحال است تا به برخی اقدامات متهم نشود.
*** گفتوگو از مقداد ذکیزاده