محقق و مخترع ایرانی دانشگاه فنی دامشتات آلمان در گفتگو با مهر جزئیاتی را از ابداع جدید خود، فناوری Fold Me ( من را تا بزن ) ارائه کرده و باور دارد چنین فناوری هایی می تواند شیوه تعامل انسانها را با ابزارهای رایانشی متحول سازد.
محمدرضا خلیل بیگی دانشمند و مخترع ایرانی دانشگاه فنی "دارمشتات" آلمان به تازگی با همکاری "یورگن اشتایمل" از موسسه فناوری ماساچوست نمایشگر تاشوی دو طرفه ای را ابداع کرده است که لمسی بوده و کاربر می تواند به صورت تعاملی تصاویر و اشکال نمایش داده شده بر روی دو سطح آن را تغییر دهد.
کاربر می تواند این نمایشگر را که به لولاهای فنری مجهز است، در اندازه های تعیین شده تا زده و از آن به عنوان یک نمایشگر تک صفحه ای، دو صفحه ای یا کتاب مانند استفاده کند. البته تمامی عملکرد این فناوری به ۶ دوربین فروسرخ و دو نورافکن دیجیتالی که از تجزیه نوری بالایی برخوردارند، بستگی دارد که بالای این نمایشگر به سقف بسته شده اند.
خلیل بیگی در پاسخ به سوالات مهر، جزئیات بیشتری را درباره این ابداع جدید، لمسی و تعاملی ارائه کرده است:
چنین طرحی چطور به ذهن شما خطور کرد؟
محمدرضا خلیل بیگی، محقق ایرانی دانشگاه فنی دارمشتات: تا زدن یکی از کارهای رایجی است که به صورت روزانه آن را انجام می دهیم. برای مثال شاید یک تکه کاغذ، روزنامه و یا نقشه را تا بزنید تا آن را به اندازه ابعاد کیف یا جیب خود درآورید، به این شکل آن جسم متراکم تر شده و حمل آن آسانتر خواهد بود. همچنین شاید شما بخواهید بخشی از یک تکه کاغذ را تا بزنید تا بر روی پشت آن کاری انجام دهید در حالی که بخش جلویی کاغذ نیز در برابر چشمانتان آشکار باشد.
پیشرفتهای اخیر در زمینه فناوری نمایشگر صفحه ای باریک نشان می دهد که در
آینده ای نزدیک ما شاهد ابزارهای رایانه ای دستی خواهیم بود که تصویر و
احساس کاغذهای معمولی را به نمایش گذاشته و به ما القا خواهند کرد. این به
آن معنی است که چنین فناوری هایی، تا حد ممکن به باریکی و انعطاف پذیری
کاغذ نزدیک خواهند شد و می توان آنها را به راحتی تا زده و یا لوله کرد. از
این رو در حدود دو سال پیش ما تفکر درباره ابزاری با ویژگی هایی مشابه این
رایانه ها و همچنین بررسی چگونگی تعامل فعالیتهای کاغذی روزانه ما (مثل تا
زدن یا لوله کردن کاغذ) با محتوی دیجیتال را آغاز کردیم.
سال گذشته ابزاری به نام Xpaaand که نمایشگر قابل لوله شدن بود را ابداع کردیم و امسال بر روی حرکت تا زدن متمرکز شده و موفق به ابداع "من را تا بزن" (Fold Me)، ابزار رایانش دستی که هر دو طرف آن ویژگی های یک نمایشگر را دارد، شدیم. با استفاده از لولاهای از پیش مشخص شده کاربران می توانند با تازدن نمایشگر به صورت فعالانه به تغییر ابعاد و شکل نمایشگر بپردازند در حالی که به محتوی دیجیتال نیز دسترسی خواهند داشت.
* این فناوری دقیقا چگونه کار می کند و چه ویژگی های تکنیکی دارد؟ نقش نشانه های خاکستری رنگ بر روی این صفحه های سفید چیست؟
- فناوری نمایشگر باریک در این سیستم هنوز در دست مطالعه و بررسی قرار داشته و هنوز محدود به فضای لابراتوار است. انتظار می رود شرکتهایی مانند سونی و سامسونگ چنین نمایشگرهای باریکی را طی سه تا پنج سال آینده تولید کنند. از این رو به منظور بررسی تکنیکهای تعاملی نوین کنونی ما باید از نمایشگری غیر فعال و خنثی استفاده کنیم که محتوی دیجیتال از بالا بر روی آن تابانده می شود، بگذارید جزئیات این فناوری را درباره سیستم Fold Me توضیح دهم.
آنچه ما در ابتدا انجام دادیم طراحی نمونه فیزیکی برای ابزارهای تا شدنی آینده بود. این کار به صورت ویژه نیازمند طراحی لولاهایی بود که برای ساخت آنها از آهن رباها و تسمه هایی استفاده کرده و به این شکل صفحه ها را به هم وصل کردیم. اینکار امکان تا زدن صفحات را در هر جهتی به وجود می آورد.
سپس به منظور تاباندن محتوی دیجیتال شفاف بر روی صفحه این نمایشگر باید ابزار را در فضای سه بعدی ردیابی می کردیم. از این رو ما چندین نشانگر یکپارچه و بازتابنده بر روی صفحه ها نصب کردیم تا با کمک آنها موقعیت سه بعدی صفحه ها توسط دوربینهای فروسرخ که بالای این سیستم نصب شده اند ردیابی و ثبت شود. ما از این اطلاعات ردیابی برای تعریف ابزار در فضای سه بعدی استفاده کرده و سپس آن را برای تنظیم تابش دقیق محتوی دیجیتال از طریق پروژکتورها بر روی سطح Fold Me استفاده کردیم.
* آیا Fold Me دارای یک سیستم عامل یا نرم افزاری خاص است زیرا کاملا هوشمند به نظر می رسد؟
- نرم افزار به کار گرفته شده در این فناوری را می توان به دو قسمت تقسیم کرد: ۱- نرم افزار ردیاب که در واقع حرکات مختلف تا شدگی و همچنین لمس شدگی را شناسایی می کند. ۲- برنامه های جانبی پیشرفته ای که بر اساس اطلاعات دریافتی ردیابها برنامه های مختلف را بر روی ابزار به نمایش می گذارند.
* آیا با توجه به نیاز به وجود سیستم دوربینهای فروسرخ و نورافکنها، این فناوری در این مرحله از توسعه برای کاربر دارای محدودیتهای حرکتی خواهد بود؟
- بله، همانطور که قبلا هم توضیح دادم این فناوری در حال حاضر محدود به تجهیزات لابراتواری با حجم پرتو افکنی محدود و تعیین شده است. با این همه این محدودیت به ما کمک می کند تا ابزارهای کاملا کاربردی آینده را هم اکنون درک کنیم. این به ویژه از آن جهت مهم است که ما اکنون می توانیم انواع مختلفی از ابزارهای تاشدنی را طراحی کرده و متصور شویم، همانطور که در Fold Me سه نوع مختلف را در اندازه های مختلف به وجود آورده ایم. همچنین می توانیم شیوه ها و تکنیکهای مختلف تعاملی را برای ارزیابی توسط کاربران ارائه کنیم.
* این ابداع از نظر شما چگونه می تواند آینده رایانش شخصی و یا ارتباطات را متحول سازد؟
- ما باور داریم که شیوه های مبتنی بر تغییر شکل تعامل، از قبیل تا زدن، خمیدن یا لوله کردن ابزارهای دستی رایانش، متناسب با قدرت لمسی آنها، می تواند به اندازه ای قابل توجه شیوه های تعامل انسان با چنین ابزارهای را متحول سازد. همانطور که در Fold Me نشان دادیم ترکیبی از تا زدن و قدرت بالای درک لمس می تواند احتمال کاربردهای وسیعتری را برای تعامل با محتوی دیجیتال فراهم آورد.