چه کنیم تا بارش برف، بحران نشود

به گزارش پایگاه 598، بحران برف، مختص ایران نیست، بیشتر کشورهای اروپای غربی و آمریکای شمالی، برف هایی سنگین تر از ما را، تجربه کرده اند و می کنند.  بارش برف سنگین در کانادا، برق برخی از مناطق این کشور را بین 2 تا 10 روز قطع می کند.  قطع برق در بحران های برفی لندن و پاریس و برلین هم زیاد اتفاق افتاده و می افتد حتی بیشتر و وسیع تر از ایران. اما چرا مردم آنجا به اندازه ما غافلگیر نمی شوند؟ چون برای رویارویی با این (بحران سفید) آموزش می بینند.

مدیریت شهری، شاخه جدیدی از علم مدیریت است که امروز در دنیا به گونه ای دیگر دیده شده است. امروزه با توجه به گسترش و پهناوری عالم، ساختارهای قانونی و مجاری اداره کننده شهر، در هر کشوری متفاوت از کشور دیگر است و هرکشور با توجه به ساختارهای اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی خود، مدیریت شهری را تعریف نموده است. نظریه ای وجود دارد که می گوید: دست اندرکاران امور شهری، اعم از مدیران شهر، سازندگان و بخش خصوصی، باید با ترویج هنر و مهیا ساختن آموزش، زندگی ساکنان شهرها را بهبود بخشند و شهرها باید به گونه ای اداره شوند که جای ترس و اضطراب برای مردم شهر، نباشد. هنگامی که شهر، دارای مشکلاتی در چرخه امور خود است می توان به این نتیجه رسید که گروه های مدیریت شهری آن در تنگنا و نارسایی به سر می برد. در این زمان باید مدیریت شهری، برنامه های تازه ای را جهت رفع مشکلات، تدوین نموده و بر اساس آنها به ترسیم آینده ایده آلی که برمبنای واقعیت ها و شرایط زمان و مکان قرار دارد، بپردازد. زندگی پیچیده شهری خود نیازهای مشترک بسیاری را پدید می آورد که سبب ایجاد نظام مدیریت شهری گردیده است.

مشارکت شهروندان، موتور محرکه مدیریت شهری است، به این ترتیب مشارکت آنان در اداره تمام امور شهر ضروری است و باید از طریق ساز و کارهای مناسب، به صورت معنادار وجود داشته باشد . مشارکت شهروندان در امور مربوط به شهر و شهرسازی ابتدا در اواخر دهه 1950 در آمریکا شکل گرفته است . در ایران در سال های اخیر  به نحوی فزاینده سخن از مشارکت شهروندان در تمامی امور مطرح بود است اما در این جا منظور از مشارکت، اداره و حفاظت از محیط زیست شهری می باشد . در واقع با دخیل نمودن نظرات مردم در امور شهری، از جمله فضای سبز و نظایر آن، نیازها و خواسته های محلی به دولت انتقال می یابد . در عین حال به دلیل مشارکت مستقیم شهروندان، تمایل به حفظ سرمایه های خودشان که خود نیز در آن سهیم هستند، بیشتر خواهد بود و تخریب به حداقل ممکن می رسد. از طرفی اجرای پروژه های اجتماعی سبب توسعه حس مالکیت در شهروندان می گردد.

امروزه به مشارکت مردمی به منزله راهبردی جدید در توسعه نگریسته می شود و امید بر آن است که با به کارگیری موثر مشارکت مردمی، توسعه پایدار و متعادل حاصل آید . در زمان وقوع بحران یکی از اساسی ترین و موثرترین بخش ها، مردم هستند و در صورتی که مدیریت شوند نقش کلیدی مثبت و در صورتی که لجام گسیخته و بی نظم باشند نقش منفی خواهند داشت . بنابراین در صورتی که مدیریت شهری به این مهم توجه کند و برای آن به درستی برنامه ریزی نماید می توان انتظار کمترین خسارات را داشت.
اساساً به کارگیری مشارکت شهروندان در فرآیندهای شهری امری است که به شدت مورد توجه قرار گرفته است. شهروندان به عنوان بزرگترین گروه ذی نفع از مدیریت شهری، مناسب ترین و برترین گزینه جهت همسویی مدیریت شهری با خواست شهروندان می باشد. از آنجا که مدیریت خیابان ها و معابر شهر از جمله وظایف شهرداری ها می باشد به همین دلیل آنها تمام تلاش خود را به کار می گیرند تا با برنامه ریزی های قبلی و اجرای آن ها در هنگام وقوع بحران های برف و طوفان بتوانند شرایط مناسبی برای ادامه کار و فعالیت ایجاد نموده و از توقف فعالیت های شهری تا حد مقدور جلوگیری نمایند.

در کشورهای سردسیر دنیا که سالانه برفی شدیدتر و به مراتب بیشتری می بارد. در شهرها عمدتا نه شبکه برق بدین صورت قطع می‌شود و نه فشار گاز افت می‌کند، حتی مغازه‌ها نیز گرانفروشی نمی‌کنند و با مشکل آب شرب روبه رو نمی‌شوند . علت همه این موارد، برنامه ریزی و مدیریت صحیح است. بر همین اساس شایسته نیست در کشوری که با بحران کم آبی روبه رو است، به هنگام بارش این نعمت آسمانی که منبع خیر و برکت فراوان است شرایط بحرانی اعلام شود و عامه مردم دچار مشکلات فراوان شوند.

حادثه‌ها و تجربه‌های تلخ کشور در حوادث غیر مترقبه نظیر زلزله، سیل و سیلاب، حوادث جاده‌ای و اکنون برف، مسایلی است که هرساله به صورت متناوب و متوالی در حال انجام است که بروز هر کدام از حوادث فوق، کشور را با مدیریت بحران و استفاده از نیرو‌های بومی و مردمی روبه‌رو می کند. هیچ کس منکر زحمت های مسئولین و چاره اندیشی های آنان نیست، لذا انتظار می رود به جای وقوع حوادث و اتخاذ تصمیمات ناگهانی، به فکر راهکارهای طولانی مدت بوده تا در نهایت، برف، این نعمت الهی را  به نقمت، مبدل نکنیم.

منابع

1- بهروز, امیرحسین، 1394، تحلیل راهکارهای کاربردی افزایش مشارکت شهروندان در مدیریت اقتضایی بحران سفید، هفتمین کنفرانس بین المللی مدیریت جامع بحران، تهران، دبیرخانه دائمی کنفرانس بین المللی مدیریت جامع بحران.

2-  محمود زاده، امیر. وقتی که برف بحران می شود، وبسایت پژوهشگاه شاخص پژوه، بخش مقالات.

3-  محمود زاده، امیر. مدیریت بحران و مدیریت شهری، وبسایت پژوهشگاه شاخص پژوه، بخش مقالات.                                    

4-  بسته آموزشی و اطلاعاتی بحران برف، وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، معاونت بهداشت، دفتر آموزش و ارتقای سلامت.

نویسنده:

سید آرمین سروسر: محقق و پژوهشگر در حوزه های عمران، پدافند غیرعامل، رسانه و فضای مجازی