تقدیر پر و پیمان عماری‌ها از کارگردان یتیم‌خانه ایران

در ابتدای این مراسم حسین دارابی یکی از فیلمسازان برگزیده دوره‌های قبلی جشنواره عمار آیاتی چند از کلام‌الله مجید را قرائت کرد و در ادامه برنامه با صحبت‌های محمدصادق باطنی مستندساز کشورمان که اجرای این مراسم را برعهده داشت؛ آغاز شد.

اولین بخش این مراسم به معرفی برگزیدگان بخش تولیدات رادیویی اختصاص یافت. جایی که لوح‌های افتخار آن به دو اثر «سنگ زیرین آسیاب» ساخته وداد واقفی و «20نوامبر» ساخته بهرام نوری رسید و فانوس این بخش به نمایشنامه «آغازی بر یک پایان» به تهیه کنندکی سهیلا خدادادی رسید.

در ادامه، برگزیدگان بخش مونشن گرافی معرفی شدند که طی آن هیئت داوران لوح افتخار این بخش را به سه اثر «بابانویل ۲» ساخته حمید حقانی، «کابوس» ساخته محمدرضا خردمندان و «انتخاب با خودمونه» ساخته علی محمد خانیکی و مجتبی احسانی اهدا کردند و فانوس این بخش به «جنگ جهانی سوم» ساخته عبدالامیر سبیعی رسید.

برگزارگنندگان اختتامیه عمار که به نظر می‌رسید، سعی دارند تا بخش تقدیرها را با سرعت هر چه تمام‌تر به اتمام برسانند، بلافاصله به سراغ اهدای جوایز بخش بعد رفتند تا با نمایش کلیپ هیئت انتخاب بخش مستند‌های جنگ نرم، لوح افتخار این بخش را به مستند «قصه فیل و الاغ» ساخته مهدی نقویان، «رویای ایرانی» ساخته مصطفی رضوانی و «متولد کالیفرنیا» به کارگردانی علیرضا بوالی اهدا کنند. 

البته سرعت بالای برنامه‌ها مانع آن نشد حاضران در سالن متوجه این نکته نشوند که برگزیده فانوس بخش مستندهای جنگ نرم، کسی نبود جز سید محمدعلی صدری‌نیا کارگردان مجموعه طنز «دکتر سلام» که امسال با ساخت مستند «جزیره فارسی» که به ماجرای دستگیری تفنگداران آمریکایی می‌پرداخت، در جشنواره عمار شرکت کرده بود و شاید برگزیده شدنش در همین بخش بود که باعث شد تا اجرای مراسم اختتامیه جشنواره را به محمدصادق باطنی بسپارد. 

البته این بخش غافلگیری‌های دیگری نیز داشت تا داوران هفتمین جشنواره مردمی فیلم عمار در بخش مستندهای جنگ نرم، جایزه ویژه خود را به مهدی کرباسی کارگردان مستند جنجالی «شب نامه» اهدا کنند. مستندی که سوژه جنجالی و پرحاشیه آن باعث شد تا نمایش عمومی‌اش با جنجال‌های بسیاری روبرو شد و البته علاوه بر جایزه ویژه جشنواره عمار، جایزه ویژه موزاییک «مرگ بر آمریکا» هم نصیب او و اثرش شود.

بخش بعدی برنامه به اعلام برگزیدگان بخش فیلم‌های داستانی کوتاه اختصاص داشت و در این بخش لوح افتخار به «تی هو» به کارگردانی صدرالدین فردوسی اهدا شد و فانوس آن نیز به اثر «دوئل» ساخته محمدرضا خردمندان رسید تا مجری برنامه با خطاب قرار دادن خردمندان بگوید: «آقای خردمندان این شد دوتا!»

این کارگردان جوان کشورمان امسال با ساخت فیلم سینمایی «بیست و یک روز بعد» در بخش اصلی جشنواره فیلم فجر نیز حضور دارد.

اما یکی دیگر از بخش‌های جشنواره امسال که جالب توجه بود، بخش جوایز فیلم‌های بلند داستانی بود که همه جوایز آن نصیب فیلم داستانی «ترمینال غرب» شد. اثری که ساخته مدرسه سینمایی عمار بود و توانست در بخش فیلمنامه لوح افتخار جشنواره را نصیب محمدعلی نیکدل کند. همچنین لوح افتخار بخش بازیگری نیز به هوشنگ توکلی و یوسف مرادیان بازیگران «ترمینال غرب» رسید و فانوس این بخش نیز به نصیب قربانعلی طاهرفر کارگردان این اثر شد.

در ادامه این مراسم پدر شهید احمدی روشن به نمایندگی از خانواده شهدای هسته‌ای جایزه استقلال این دوره از جشنواره عمار را اهدا کرد. او پیش از اهدای این جایزه که در حضور همسران شهید علیمحمدی و رضایی‌نژاد اهدا شد، متن بیانیه جایزه استقلال را اینگونه قرائت کرد:

«این جشنواره برای عمّاریون است. کسانی در گوشه سرزمین با نیروی عشق کارستان می‌کنند. علم استقلال ایران روی دستان هنرمندان همچنان ایستاده و اینها شرافتمندانه از میراث شهدا پاسداری می‌کنند. نشان مردمی استقلال ازسوی استقلال طلب‌ترین یعنی خانواده شهدای هسته‌ای به شما تقدیم می‌شود که اهل استقلال ایران اسلامی هستید.»

نشان مردمی استقلال در ادامه توسط خانواده شهدای هسته‌ای به رسول ممیان برای فیلم شخصیت اثر «وقتی گفتند نمی‌شود» اهدا شد و دیگر نشان‌های این بخش به آقای بلندنظر شخصیت مستند «زیر درختان زیتون» و خانم جعفری شخصیت مستند «44 نفر» اهدا شد.

البته این بخش از برنامه اتفاق جالب دیگری نیز داشت، که مربوط به حضور خانواده شهدای هسته‌ای برای اهدای جوایز این بخش می‌شد. جایی که همسر شهید علیمحمدی با تقدیر از دست‌اندکاران جشنواره عمار به تلاش‌های آن‌ها خداقوت گفت. همچنین حضور سردار محمدرضا نقدی فرمانده سابق سازمان بسیج مستضعفین و معاونت فرهنگی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در جمع اعضای هیئت داوران این بخش نیز قابل توجه بود.

پس از این بخش باز هم اهدای جوایز ادامه پیدا کرد تا لوح‌افتخار بخش‌ بیداری اسلامی و وحدت نیز به «لالایی بر فراز کوه های برف گیر» ساخته حسن قهرمانی برسد. فانوس این بخش به «بوم رنگ» به کارگردانی محسن نقی زاده تقدیم شود. روحانی فیلمسازی که همراه با پدرش اصغر نقی‌زاده که یکی از بازیگران باسابقه سینما به روی سن حضور پیدا کرد. 

این قسمت از برنامه با اهدای جوایز بخش مدافعان حرم پایان یافت تا لوح‌های افتخار آن نصیب مستندهای «نبرد پالمیرا» ساخته ساسان فلاح فر و «فرمانده» ساخته هادی نعمت اللهی شود و فانوس آن نیز به اثر «پُل» به کارگردانی امیر حسین نوروزی اهدا شود.

جایزه ویژه این بخش نیز به «آهنگر» ساخته محمد مهدی خالقی تقدیم شد و همچنین جایزه ویژه تصویربرداری به گروه رسانه ای فاطمیون تعلق گرفت.

پس از اتمام این بخش از برنامه که درواقع کشدارترین بخش اختتامیه این دوره از جشنواره محسوب می‌شد، نوبت به بخش ویژه برنامه یعنی تقدیر از ابوالقاسم طالبی کارگردان باسابقه کشورمان رسید. 

بخشی که با نمایش کلیپی جذاب از دو ساخته جنجالی این کارگردان یعنی «قلاده‌های طلا» و «یتیم‌خانه ایران» آغاز شد و با پخش گفت‌وگوهایی کوتاه با برخی از هنرمندان و دوستان طالبی در ارتباط با شخصیت و فعالیت‌های او ادامه پیدا کرد.

در این بخش چندتن از خانواده‌های شهدای دفاع مقدس و مدافعان حرم و چند تن از چهره‌های فرهنگی و هنری کشورمان برای تقدیر از طالبی به روی سن حاضر شدند که یکی از آن‌ها مادر شهیدان خالقی‌پور بود که سه تن از فرزندانش را در زمان جنگ تحمیلی تقدیم این انقلاب کرده است و برای تقدیر از طالبی ارزشمندترین یادگاری به جا مانده از یکی از پسرانش که یک چفیه بود را به ارمغان آورده بود.

همچنین مادر شهید سید عبیر حسینی از شهدای پاکستانی مدافع حرم نیز لوحی که پیام رهبر انقلاب به زینبیون روی آن درج شده بود و چندتن از مادران شهدای این تیپ آن را امضا کرده بودند، برای اهدا به  ابوالقاسم طالبی آورد.

این مادر شهید در سخنانی گفت: پیام من به همه مومنان خودسازی است که برای امر باید سه چیز را رعایت کنیم تا به هدف برسیم. نخست، مراقبت از چشم هاست. دوم، مراقبت از کلام و سوم، سکوت در برابر زیاد صحبت کردن است. در سکوت باید به خداوند فکر کنیم. خداوندی که برای هدایت ما هزاران پیامبر و معصوم فرستاد تا راهمان را از ظلمت پیدا کنیم. مدام در حال ذکر کسی باشیم که به ما جان بخشید و راهی جز رسیدن به او نداریم.

حاشیه جالب این تقدیر حضور دختر شهید رسول رحیمی -رسول مولتان- به عنوان مترجم این مادر شهید بود که تسلط بالای این فرزند شهید بر زبان پاکستانی را نشان می‌داد.

در ادامه این مراسم نادر طالب زاده دبیر جشنواره عمار که برای تقدیر از طالبی به روی سن حاضر شده بود در سخنانی گفت: کار یتیم خانه ایران واقعا شاهکار و یک افتضاحی برای انگلیس و سانسور بزرگ غرب بود. از زیبایی‌های کار سکانسهای مربوط به انگلیس‌ بود که توسط  هنرمندان تئاتر انگلیس اجرا شد. این کار سانسور صد ساله آنها را برملا می‌کند. امیدواریم ما بتوانیم بخش‌های دیگر تاریخمان هم سانسور شده برملا کنیم.

همچنین ابوالقاسم طالبی که با شعار مرگ بر انگلیس حضار روی سن رفته بود نیز با تقدیر از عماری‌ها در ارتباط با این مراسم اظهار کرد: این جشنواره مثل یک رویا برای من بود، همیشه آرزو داشتم در هنر مردم پای کار بیایند چون وقتی مردم پای کار نیایند آن کار راه نمی افتد.از نادر طالب زاده تشکر می کنم. از وحید جلیلی و مسعود ده نمکی که آن روزهای نخست پای کار آمدند و این جشنواره را راه انداختیم تشکر می‌کنم. 

وی با تقدیر از چند تن از روحانیون کشورمان گفت: از روحانیونی که مردم را به تماشای «یتیم خانه ایران» ترغیب کردند به خصوص حاج آقا پناهیان، حجت الاسلام شهاب مرادی و آیت الله علم الهدی تشکر می کنم. پول «یتیم خانه ایران» به جیب من نمی رود ولی وقتی فرزندان شما این فیلم را ببینید به اندازه چند کتاب از تاریخ کشور فرا می‌گیرند.

تقدیرهای جشنواره عمار در ادامه این برنامه بازهم ادامه یافت تا بخش ویژه پاسداشت زنان حجاب به مناسبت هفدهم دی ماه فاجعه گوهرشاد در زمان رژیم رضاشاه برگزار شود.

عبدخدایی از مبارزان علیه رژیم پهلوی که مادرش هم از شهدای فاجعه گوهر شاد بود، طی سخنانی گفت: من قدیمی‌ترین زندانی سیاسی مذهبی ایران هستم. دراعتراض به پیمان نظامی سنتو به زندان رفتم.

وی ادامه داد: پدر من از کسانی بوده که با متحدالشکل شدن مخالف بوده و نشریه ای هم دراین باره منتشر می‌کرد. وی هم دوره شیخ محمد خیابانی بوده است. پدر من می‌گفت که ما کشوری کثیرالقوم هستیم. اقوام مختلف داریم که اینجا زندگی می‌کنند این اقوام طی سالیان دراز سنت‌هایی پیدا کردند و لباس‌هایشان با شرایط مختلف اتفاق نظر دارد. رضاخان از همه خواست یک شکل بپوشند. رضاخان مثل آتاتورک به مردم تحمیل کرد که یک شکل بپوشند. بنابراین پدر من به مشهد تبعید شد.

عبد‌خدایی در پایان خاطرنشان کرد: پاسبان‌ها به قدری بی‌رحم بودند که در جایی هم که مسئولیت پست دادن نداشتند، چادر از سر زنان می‌کشیدند. مادرم یک روز به حمام می‌رود و پاسبان حمله می‌کند که چادرش را بردارد و پای مادرم به پاشنه درب همسایه گیر می‌کند و با توجه به اینکه اینکه مادرم باردار بود فرزندش سقط می‌شود و خودش چند روز بعد از دنیا می‌رود.

در هیات داوران بخش «ملت قهرمان» ضمن تقدیر از اثر « بانوی ایرانی» به کارگردانی «زهرا شاهین‌فر»، اثر «خاک تشنه» به کارگردانی «محمد علی شعبانی» و اثر «داستان آینده» به کارگردانی «محمد حبیبی منصور» لوح تقدیر این بخش را به اثر«حیدر» به کارگردانی «سید محمد رضا حسینی» و اثر «یک خانم محترم» به کارگردانی «مریم السادات مومن زاده» تقدیم کرد.

همچنین هیات داوران جشنواره مردمی فیلم عمار فانوس‌ این بخش را به اثر «خیر النساء» به کارگردانی «علیرضا باغشنی» اهدا کرد.

مریم السادات مومن زاده کارگردان «یک خانم محترم» بعد از دریافت جایزه خود در سخنانی گفت: دو سال قبل بچه‌های جبهه فرهنگی کسی را به من معرفی کردند که در زمان جنگ هشت سال برای رزمندگان به رایگان نان می پخت؛ من درباره این فرد اثری تولید کردم، این فرد وضعیت خوبی نداشت و بیمه هم نیست. امشب من جایزه نقدی خود را در مقابل رسانه‌ها و مردم به سکینه خانم اهدا می‌کنم تا شاید نظر بعضی‌ها جلب شده و مشکلات این خانم برظرف شود.

بالاخره پس از پشت سرگذاشتن بخش مختلف و تقریبا طولانی هختتامیه این دوره از جشنواره عمار، نوبت به اهدای جوایز نقد درون گفتمانی رسید تا در این بخش لوح افتخار به سه اثر مستند «فراموش شده‌ها» به کارگردانی میکاییل دیّانی، «این دوربین مخفی نیست» به کارگردانی علی شیرزادیان و «مرثیه‌ای برای یک رویا» به کارگردانی صدرا علی بک اهدا شد.

همچنین فانوس بهترین مستند در این بخش به مستند «راه قریب» به کارگردانی علی کاظمی و «من، سیلاب و کلبارم» به کارگردانی سید مسعود پرهیزگاری تعلق گرفت. جایزه ویژه این بخش به مستند «داد» به کارگردانی حجت‌الله عدالت پناه اختصاص یافت.