رهبر انقلاب اسلامی در خطبه‌ی عربی نماز جمعه‌ی 14 بهمن امسال، هنگامی كه به تبیین چشم‌انداز اسلام‌گرایی در كشورهای منطقه و به‌ویژه مصر پرداختند، فرمودند «مصر، مصرِ مجمع تقریب مذاهب اسلامی و شیخ شلتوت است.» ایشان در سال 1379 نیز، در پیامی به كنگره‌ی بزرگداشت حضرت آیت‌الله‌العظمی بروجردی و علامه شیخ محمود شلتوت، نكاتی را درباره‌ی این مفتی بزرگ اهل سنت و رئیس دانشگاه الأزهر مصر بیان كردند. پیشنهاد شیخ شلتوت در كاربرد نام «مذاهب اسلامی» به جای «فرقه‌ها» و «طوایف» اسلامی و فتوای تاریخی او در جواز پیروی از مذهب امامیه و صحت عمل به اجتهاد مذاهب صحیحه، همچون بارانی پاك‌كننده بود كه بسیاری از توطئه‌های تفرقه‌افكنانه را از جهان اسلام شست و برد.
شیخ محمود شلتوت (۱۳۱۰- ۱۳۸۳ ﻫ.ق) از علمای بزرگ جهان اسلام است كه نقش برجسته‌ای در نزدیك نمودن و قرابت ملت‌های اسلامی ایفا نمود. این مرد بزرگ در دانشگاه «الأزهر» آموزش دید و از مؤسسین «دارالتقریب بین المذاهب الاسلامیة» در قاهره بود؛ مجمعی كه یك قرن پیش تأسیس شد و بیش از بیست سال در این زمینه فعالیت كرد. «مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی» در ایران نیز در امتداد فعالیت‌های آن به شمار می‌آید. تنها یكی از تولیدات علمی این جماعت، مجله‌ی «الرسالة» بود.
ما امیدواریم كه با پیروزی انقلاب مصر، وحدت اسلامی در این كشور مستحكم‌تر شود و باشكوه‌تر به پیش رود، زیرا امروز مردم داوری می‌كنند و نه حاكمان. امروز مردم جهت‌گیری اسلامی دارند، چنان‌كه اسلام‌گرایان در انتخابات پارلمانی مصر بیشترین آرا را از آن خود كرده‌اند.
شیخ شلتوت مردی فقیه و برخوردار از یك فهم سلیم و صحیح بود و بر مذاهب فقهی مختلف احاطه‌ی علمی داشت. شخصیتی معتدل و میانه‌رو داشت و فعالیت علمی برجسته و حضوری فعال و پررنگ در صحنه‌ی اجتماعی و در عرصه‌ی رسانه‌ای داشت؛ عملكردی كه بر پایه‌ی یك ذخیره‌ی ارزشمند علمی بنا نهاده بود. شیخ همچنین كتاب ارزشمندی به نام «عقاید اسلامی» دارد كه آن را با زبانی ساده و نسبتاً همه‌فهم و با قلمی روان و سلیس نگاشته و ضمن آموزش عقاید اسلامی، از بیان مسائل اختلافی و نظریات متناقض پرهیز كرده است. این كتاب تاكنون بیش از بیست بار تجدید چاپ شده است.
میراث علمی شیخ
اخیراً كنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی كتابی را با عنوان «پیشگامان تقریب» منتشر كرده و در آن از بزرگان و شخصیت‌های اصلی وحدت اسلامی نام برده است. شیخ شلتوت یكی از شخصیت‌های برجسته‌ی مورد اشاره در این كتاب است. شیخ شلتوت نمونه‌ی یك عالم، مربی و مجاهد و مصلح بزرگ است كه همه‌ی همّ و غمّ او مسأله‌ی تقریب بود. تاكنون پایان‌نامه‌های بسیاری درباره‌ی او و رویكردهای علمی‌اش در دانشگاه الأزهر نگاشته شده است. این عالم بزرگ با تحقیقات گسترده‌ی علمی خود و با حضور پررنگش در مجامع علمی بین‌المللی در داخل و خارج مصر نقش ویژه‌ای را در دفاع از دین اسلام ایفا نمود. وی ثابت كرد كه دستورهای این دین الهی از تمام قوانین مكاتب بشری برتر است. او همچنین نقش بزرگی در ترویج تفسیر قرآن كریم به زبان ساده و تألیف و تدوین فقه جدید داشته و مقالات او در این زمینه در مجله‌ی «الرسالة» آمده است. همچنین همه‌ی دیگر فعالیت‌های علمی او در مجله‌ی «رسالة الاسلام» ثبت است و مجمع جهانی تقریب تمام شماره‌های این مجله را در بیست جلد به چاپ رسانده است.
كوتاه سخن آن‌كه شیخ شلتوت مرد بزرگی است كه الأزهر به داشتن چنین فرزندی عالم، فقیه، مفسر و مجاهد و به پروراندن او در دامان خود و تقدیم او به امت اسلامی به خود می‌بالد. متأسفانه نسل‌های جدید با فعالیت‌های بسیاری از متفكرین و مصلحین ناآشنا هستند. برای نسل‌های امروز لازم است كه حتماً از زندگی این مرد بزرگ آگاهی یابند تا از امثال او الگو بگیرند، زیرا شیخ شلتوت خیر علمی كثیری را به نسل‌های آینده عرضه كرده است.
فخر مسلمانان
مكاتبات شیخ شلتوت با آیت‌الله‌العظمی بروجردی، مرجع تقلید وقت شیعیان نیز در جای خود قابل تأمل و بررسی است. نامه‌هایی كه میان این دو اندیشمند جهان اسلام رد و بدل شده، همگی در جهت منافع مسلمانان و موجب نزدیكی میان آنها بود، زیرا تمام جهان اسلام در قرن گذشته در سیطره و اشغال بیگانگان به سر می‌بُرد. ایران، مصر، منطقه‌ی شام و تمام مغرب [مراكش] همگی در اشغال بود. برای رهایی سرزمین‌های اسلامی از دست اشغالگران راهی نبود جز آن كه راهبران و دانشمندان این سرزمین‌ها به یكدیگر نزدیك شوند و با هم به تفاهم برسند تا در اثر این مفاهمه، روحیه‌ی مبارزه و جهاد و آزادی‌خواهی و استقلال‌طلبی گسترش یابد. ارتباط میان این دو دانشمند بزرگوار از این رو باعث فخر مسلمانان است كه علم و دانش، وطن نمی‌شناسد. مسلمانان -چه سنی و چه شیعه- با یكدیگر برادرند و به خاطر منافع كلی امت اسلام با هم همكاری می‌كنند. خداوند این دو دانشمند بزرگ را قرین رحمت خود گرداند و بازماندگانشان را پیرو ایشان قرار دهد تا راه آنها را در دعوت به حق و عمل صالح ادامه دهند.
ما امیدواریم كه با پیروزی انقلاب مصر، وحدت اسلامی در این كشور مستحكم‌تر شود و باشكوه‌تر به پیش رود، زیرا امروز مردم داوری می‌كنند و نه حاكمان. امروز مردم جهت‌گیری اسلامی دارند، چنان‌كه اسلام‌گرایان در انتخابات پارلمانی مصر بیشترین آرا را از آن خود كرده‌اند. اگرچه گروه‌هایی هم هستند كه در برابر وحدت اسلامی مقاومت می‌كنند، اما نهایتاً حرف حق بر كرسی می‌نشیند و دعوت به وحدت پیروز خواهد شد؛ هرقدر هم كه دشمنان علیه آن تلاش كنند. «وَاللّهُ غَالِبٌ عَلَى أَمْرِهِ وَ لَـكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لاَ يَعْلَمُونَ»1
پی‌نوشت:
1. سوره مباركه‌ی یوسف، آیه‌ی 21: وَ قَالَ الَّذِی اشْتَرَاهُ مِن مِّصْرَ لاِمْرَأَتِهِ أَكْرِمِی مَثْوَاهُ عَسَى أَن يَنفَعَنَا أَوْ نَتَّخِذَهُ وَلَدًا وَ كَذَلِكَ مَكَّنِّا لِيُوسُفَ فِی الأَرْضِ وَ لِنُعَلِّمَهُ مِن تَأْوِيلِ الأَحَادِيثِ وَ اللّهُ غَالِبٌ عَلَى أَمْرِهِ وَ لَـكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لاَ يَعْلَمُونَ / و آن كس كه او را از مصر خريده بود به همسرش گفت: «نيكش بدار، شايد به حال ما سود بخشد يا او را به فرزندى اختيار كنيم» و بدين‌گونه ما يوسف را در آن سرزمين مكانت بخشيديم تا به او تأويل احادیث (خواب‌ها) را بياموزيم و خداوند بر كار خويش چيره است، ولى بيشتر مردم نمى‌دانند.
دكتر محمد الدسوقی - استاد دانشگاه قاهره
منبع: khamenei.ir
شیخ محمود شلتوت (۱۳۱۰- ۱۳۸۳ ﻫ.ق) از علمای بزرگ جهان اسلام است كه نقش برجسته‌ای در نزدیك نمودن و قرابت ملت‌های اسلامی ایفا نمود. این مرد بزرگ در دانشگاه «الأزهر» آموزش دید و از مؤسسین «دارالتقریب بین المذاهب الاسلامیة» در قاهره بود؛ مجمعی كه یك قرن پیش تأسیس شد و بیش از بیست سال در این زمینه فعالیت كرد. «مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی» در ایران نیز در امتداد فعالیت‌های آن به شمار می‌آید. تنها یكی از تولیدات علمی این جماعت، مجله‌ی «الرسالة» بود.
ما امیدواریم كه با پیروزی انقلاب مصر، وحدت اسلامی در این كشور مستحكم‌تر شود و باشكوه‌تر به پیش رود، زیرا امروز مردم داوری می‌كنند و نه حاكمان. امروز مردم جهت‌گیری اسلامی دارند، چنان‌كه اسلام‌گرایان در انتخابات پارلمانی مصر بیشترین آرا را از آن خود كرده‌اند.
شیخ شلتوت مردی فقیه و برخوردار از یك فهم سلیم و صحیح بود و بر مذاهب فقهی مختلف احاطه‌ی علمی داشت. شخصیتی معتدل و میانه‌رو داشت و فعالیت علمی برجسته و حضوری فعال و پررنگ در صحنه‌ی اجتماعی و در عرصه‌ی رسانه‌ای داشت؛ عملكردی كه بر پایه‌ی یك ذخیره‌ی ارزشمند علمی بنا نهاده بود. شیخ همچنین كتاب ارزشمندی به نام «عقاید اسلامی» دارد كه آن را با زبانی ساده و نسبتاً همه‌فهم و با قلمی روان و سلیس نگاشته و ضمن آموزش عقاید اسلامی، از بیان مسائل اختلافی و نظریات متناقض پرهیز كرده است. این كتاب تاكنون بیش از بیست بار تجدید چاپ شده است.
میراث علمی شیخ
اخیراً كنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی كتابی را با عنوان «پیشگامان تقریب» منتشر كرده و در آن از بزرگان و شخصیت‌های اصلی وحدت اسلامی نام برده است. شیخ شلتوت یكی از شخصیت‌های برجسته‌ی مورد اشاره در این كتاب است. شیخ شلتوت نمونه‌ی یك عالم، مربی و مجاهد و مصلح بزرگ است كه همه‌ی همّ و غمّ او مسأله‌ی تقریب بود. تاكنون پایان‌نامه‌های بسیاری درباره‌ی او و رویكردهای علمی‌اش در دانشگاه الأزهر نگاشته شده است. این عالم بزرگ با تحقیقات گسترده‌ی علمی خود و با حضور پررنگش در مجامع علمی بین‌المللی در داخل و خارج مصر نقش ویژه‌ای را در دفاع از دین اسلام ایفا نمود. وی ثابت كرد كه دستورهای این دین الهی از تمام قوانین مكاتب بشری برتر است. او همچنین نقش بزرگی در ترویج تفسیر قرآن كریم به زبان ساده و تألیف و تدوین فقه جدید داشته و مقالات او در این زمینه در مجله‌ی «الرسالة» آمده است. همچنین همه‌ی دیگر فعالیت‌های علمی او در مجله‌ی «رسالة الاسلام» ثبت است و مجمع جهانی تقریب تمام شماره‌های این مجله را در بیست جلد به چاپ رسانده است.
كوتاه سخن آن‌كه شیخ شلتوت مرد بزرگی است كه الأزهر به داشتن چنین فرزندی عالم، فقیه، مفسر و مجاهد و به پروراندن او در دامان خود و تقدیم او به امت اسلامی به خود می‌بالد. متأسفانه نسل‌های جدید با فعالیت‌های بسیاری از متفكرین و مصلحین ناآشنا هستند. برای نسل‌های امروز لازم است كه حتماً از زندگی این مرد بزرگ آگاهی یابند تا از امثال او الگو بگیرند، زیرا شیخ شلتوت خیر علمی كثیری را به نسل‌های آینده عرضه كرده است.
فخر مسلمانان
مكاتبات شیخ شلتوت با آیت‌الله‌العظمی بروجردی، مرجع تقلید وقت شیعیان نیز در جای خود قابل تأمل و بررسی است. نامه‌هایی كه میان این دو اندیشمند جهان اسلام رد و بدل شده، همگی در جهت منافع مسلمانان و موجب نزدیكی میان آنها بود، زیرا تمام جهان اسلام در قرن گذشته در سیطره و اشغال بیگانگان به سر می‌بُرد. ایران، مصر، منطقه‌ی شام و تمام مغرب [مراكش] همگی در اشغال بود. برای رهایی سرزمین‌های اسلامی از دست اشغالگران راهی نبود جز آن كه راهبران و دانشمندان این سرزمین‌ها به یكدیگر نزدیك شوند و با هم به تفاهم برسند تا در اثر این مفاهمه، روحیه‌ی مبارزه و جهاد و آزادی‌خواهی و استقلال‌طلبی گسترش یابد. ارتباط میان این دو دانشمند بزرگوار از این رو باعث فخر مسلمانان است كه علم و دانش، وطن نمی‌شناسد. مسلمانان -چه سنی و چه شیعه- با یكدیگر برادرند و به خاطر منافع كلی امت اسلام با هم همكاری می‌كنند. خداوند این دو دانشمند بزرگ را قرین رحمت خود گرداند و بازماندگانشان را پیرو ایشان قرار دهد تا راه آنها را در دعوت به حق و عمل صالح ادامه دهند.
ما امیدواریم كه با پیروزی انقلاب مصر، وحدت اسلامی در این كشور مستحكم‌تر شود و باشكوه‌تر به پیش رود، زیرا امروز مردم داوری می‌كنند و نه حاكمان. امروز مردم جهت‌گیری اسلامی دارند، چنان‌كه اسلام‌گرایان در انتخابات پارلمانی مصر بیشترین آرا را از آن خود كرده‌اند. اگرچه گروه‌هایی هم هستند كه در برابر وحدت اسلامی مقاومت می‌كنند، اما نهایتاً حرف حق بر كرسی می‌نشیند و دعوت به وحدت پیروز خواهد شد؛ هرقدر هم كه دشمنان علیه آن تلاش كنند. «وَاللّهُ غَالِبٌ عَلَى أَمْرِهِ وَ لَـكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لاَ يَعْلَمُونَ»1
پی‌نوشت:
1. سوره مباركه‌ی یوسف، آیه‌ی 21: وَ قَالَ الَّذِی اشْتَرَاهُ مِن مِّصْرَ لاِمْرَأَتِهِ أَكْرِمِی مَثْوَاهُ عَسَى أَن يَنفَعَنَا أَوْ نَتَّخِذَهُ وَلَدًا وَ كَذَلِكَ مَكَّنِّا لِيُوسُفَ فِی الأَرْضِ وَ لِنُعَلِّمَهُ مِن تَأْوِيلِ الأَحَادِيثِ وَ اللّهُ غَالِبٌ عَلَى أَمْرِهِ وَ لَـكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لاَ يَعْلَمُونَ / و آن كس كه او را از مصر خريده بود به همسرش گفت: «نيكش بدار، شايد به حال ما سود بخشد يا او را به فرزندى اختيار كنيم» و بدين‌گونه ما يوسف را در آن سرزمين مكانت بخشيديم تا به او تأويل احادیث (خواب‌ها) را بياموزيم و خداوند بر كار خويش چيره است، ولى بيشتر مردم نمى‌دانند.
دكتر محمد الدسوقی - استاد دانشگاه قاهره
منبع: khamenei.ir
اخبار ویژه
نظرات بینندگان
جدیدترین اخبار پربازدید ها
