اشتغال "صفر" به "منفی" تبدیل شد!

اینها سخنان حسن روحانی در افتتاحیه بیست و دومین نمایشگاه مطبوعات بود. سخنانی که بیشتر شبیه به سخنان یک کاندیدای انتخاباتی است. این سخنان در حالی از سوی رئیس جمهور بیان می‌شود که انگار نه که او 3.5 سال است زمام امور اجرایی کشور را در دست داشته و دولت او می‌توانسته اقدامات زیادی را در حوزه اشتغالزایی انجام دهد.

از منظر کارشناسان صحبت‌های اخیر روحانی بیشتر شبیه نطق‌های انتخاباتی است تا گزارش عملکرد یک رئیس جمهور به مردم بعد از 3.5 سال!

دولت تدبیر و امید حدود 1100 روز قبل با وعده حل صد روزه مشکلات اقتصادی مردم، اداره کشور را در قوه مجریه به دست گرفت، اما در 3.5 سال اخیر توفیق چندانی در عمل به وعده های خود نداشته است.

دولتمردان وقتی زمام امور اجرایی کشور را به دست گرفتند، اعلام کردند که رشد اقتصادی سال 92 منفی بوده و آن را هم به دولت قبل نسبت دادند. این در حالی است که حدود نیمی از سال 92 قوه مجریه در اختیار دولت یازدهم بوده است!

سال 93 هم رشد اقتصادی اعلام شده توسط بانک مرکزی 3 درصد بود که بررسی جزئیات آن نشان می‌دهد هیچ نشانی از رشد تولید و صنعت در آن دیده نمی‌شود. جالب اینجاست که این رشد اقتصادی 3 درصدی هیچ گاه از سوی مرکز آمار ایران تایید نشد و این نهاد مهم آمار با فشار دولت ترجیح داد در این خصوص سکوت کند. رشد اقتصادی سال 94 هم بنا به اعلام مرکز آمار 0.7 درصد بود که در آن رشد منفی 1.2 بخش صنعت خیلی به چشم می آمد، اما باز هم این رشد از سوی بانک مرکزی تایید نشد و مسئولان ساختمان میرداماد تصمیم گرفتند در مورد آن سکوت کنند.

در سال 95 هم اعلام آمار رشد اقتصادی در مورد فصل بهار ابهام ها را بیش از پیش کرد تا جاییکه انتقادات زیادی در بین فعالان اقتصادی و اقتصاددانان متوجه دولت شد.

ابتدا رئیس جمهور در یکی از سفرهای استانی خود اعلام کرد که اقتصاد ایران در بهار امسال با رشد 4.4 مواجه شده و چند ساعت بعد مرکز آمار نظر رئیس دولت یازدهم را تایید کرد. حدود یک ماه بعد رئیس کل بانک مرکزی اعلام کرد که رشد اقتصادی کشور 5.4 درصد بوده است. با این وجود جزئیات رشد اقتصادی بهار امسال که از سوی مرکز آمار و یا بانک مرکزی اعلام شده نشان اتکای این رشد به فروش بیشتر نفت خام بوده و بخشهای مولد اقتصاد مانند بخش صنعت همچنان متوقف هستند. بنابراین اگر بخواهیم به استناد به رشد اقتصادی در سه سال گذشته وضعیت اشتغالزایی را بررسی کنیم متوجه خواهیم شد که قاعدتا شغل چندانی نباید در این سه سال ایجاد شده باشد.

به گزارش «نسیم آنلاین» اما بررسی رشد بخش صنعت در 1100 روز گذشته هم نتایج جالبی را به دنبال دارد. رشد بخش صنعت در سال 93 حدود 2 درصد بود که افزایش تولید خودرو در کشور به عنوان صنعت پیشران نقش اساسی را در این زمینه ایفا کرد.

واکاوی رشد بخش صنعت در این سال نشان می‌دهد بنگاههای تولیدی متوسط و کوچک نقش چندانی را در این رشد نداشته‌اند، بنابراین نمی‌توان این رشد را چندان اشتغالزا دانست.

طبق گزارش مرکز آمار رشد بخش صنعت در سال 94 هم منفی 1.2 درصد بوده است. محسن صالحی نیا معاون وزیر صنعت در این زمینه گفته که در سال 94 رشد در بخش خودرو منفی ۱۳ درصد و سیمان منفی ۴ درصد بوده و در لوازم خانگی نیز آمارهای تولید، کاهش را نشان می‌دهد.

بنابراین به راحتی می‌توان گفت که در سال گذشته نه تنها اشتغالزایی خاصی صورت نگرفته بلکه تعدادی زیادی از واحدهای تولیدی هم با کم کردن ظرفیت تولید خود با تعدیل نیرو و افزایش بیکاری مواجه بوده اند.

در مورد آمار نرخ رشد بخش صنعت در سه ماهه اول امسال هم حرف و حدیث زیاد است. مرکز آمار ایران نرخ رشد صنعت در بهار امسال را 8.8 درصد اعلام کرده با انتقادات گسترده‌ای از سوی کارشناسان و صاحب نظران مواجه شده است. انها معتقدند که با وجود افزایش بیکاری به بیش از 12 درصد در فصل بهار امسال نمی توان به نرخ رشد اقتصادی 8.8 درصدی دست یافت و دلیل رشد 4.4 درصدی سه ماهه اول را باید در افزایش فروش نفت خام به 2.6 میلیون بشکه جستجو کرد.

چندی قبل امیررضا واعظ آشتیانی معاون وزیر اسبق صنعت با ارائه آماری از واحدهای تولیدی تعطیل شده در 3.5 سال گذشته اعلام کرد که 20 هزار واحد صنعتی، در سه سال فعالیت دولت روحانی تعطیل شده است. پرویز داوودی معاون رئیس جمهور در دولت نهم هم معتقد است که در دولت تدبیر و امید 80 درصد بنگاههای اقتصادی نیمه تعطیل شده اند. محمد سلیمانی نماینده سابق مجلس شورای اسلامی هم در آماری اعلام کرد که حدود یک میلیون نفر در این دولت بیکار شده اند. این در حالی است که مرکز آمار میزان شغل ایجاد شده در دولت یازدهم را تنها 811 هزار نفر اعلام کرده است. البته علی ربیعی وزیر کار دولت روحانی معتقد است این دولت 2.4 میلیون شغل ایجاد کرده که این آمار نه تنها از سوی مرکز آمار و بانک مرکزی، بلکه از سوی کارشناسان و فعالان اقتصادی هم رد شده است.

رئیس جمهور اخیرا در یکی از سفرهای استانی خود مدعی شده که میزان اشتغال خالص در این دولت 450 هزار شغل بوده است. این در حالی است که اگر میزان افرادی که در این دولت شغل خود را از دست داده اند را با کسانی در این دولت به سرکار رفته اند مقایسه کنیم رقم اشتغال خالصی که به دست می آید چیزی در حدود منفی 6 می‌شود. نرخ بیکاری هم در این دولت برای اولین بار بعد از چهار سال از 12 درصد عبور کرده است. طبق اعلام مرکز آمار نرخ بیکاری تابستان امسال به 12.7 درصد رسیده که در 17 فصل گذشته بی سابقه بوده است.

بنابراین همه شواهد نشان می دهد که اگر بر اساس صحبتهای چند روز قبل رئیس جمهور ملاک انقلابی بودن را ایجاد اشتغال و اشتغالزایی در جامعه قلمداد کنیم دولت تدبیر و امید ضعیف ترین نمره را در میان دولتهای بعد از انقلاب می گیرد، زیرا بدترین عملکرد را در این بخش داشته است. باید دید با این وجود دولتمردان بازهم حاضرند ملاک انقلابی بودن دولتها را اشتغالزایی تلقی کنند یا خیر؟