مسئولان صندوق ذخيره فرهنگيان در حالي در ساختمان 230 ميليارد توماني ــ شهابالدين غندالي ميرعامل سابق صندوق ذخيره فرهنگيان ارديبهشت امسال در نشست خبري با رسانهها به ارزش 220 ميلياردي ساختمان اين صندوق اشاره كرد ــ در ميدان ونك تهران كه بيشتر به يك برج شباهت دارد، مدعي خدمترساني به معلمان هستند كه اين روزها اخبار خوشايندي از آنجا به گوش نميرسد.
اخباري كه از فساد مالي 8 هزار ميليارد توماني، دريافت پاداشهاي ميليوني و وامهاي بدون بهره توسط مديران و اعطاي تسهيلات ميلياردي بانك سرمايه به برخي افراد خاص بدون دريافت وثيقههاي لازم حكايت دارد.
جبار كوچكينژاد عضو كميسيون آموزشوتحقيقات مجلس شوراي اسلامي در رابطه با وضعيت اخير صندوق ذخيره فرهنگيان ميگويد: تنها در سال 94 بانك سرمايه ــ زيرمجموعه صندوق ذخيره فرهنگيان ــ بيش از 1500 ميليارد تومان خسارت و زيان ديده است و فقط يك نفر حدود 3 هزار و 900 ميليارد ريال به بانك بدهكار است. 90 درصد تسهيلات بانك سرمايه به 30 نفر ارائه شده و 10 درصد وام خرد براي فرهنگيان با سود بسيار بالا بوده است. بسياري از بدهكاران بانك سابقه بد مالي دارند و حتي بازداشت هم بودند. اين بانك 7 هزار ميليارد تومان معوقاتي دارد كه غيرقابل وصول است. جريانات سوءاستفاده كننده از قدرت به اين بانك فشار آوردهاند و بسياري از اموال بانك را به تاراج بردند.
27 شركت زيرمجموعه صندوق فرهنگيان در عرصههاي مختلف از بورس، بيمه، بانك، پتروشيمي و ماشينسازي مشغول به فعاليت هستند و حدود 760 هزار نفر از معلمان كشور عضو آن هستند كه ماهانه 19 ميليارد تومان فقط از محل حقوق معلمان به حساب صندوق واريز ميشود اما اين صندوق در عرصه خدمت رساني به فرهنگيان موفق نبوده است.
در رابطه با وضعيت صندوق ذخيره و نگرش فرهنگيان به اتفاقات اخير صندوق با رضا نهضت كارشناس مسائل آموزشوپرورش به گفتوگو نشستيم.
** هيئت امناء و سرپرست آموزش و پرورش پاسخگو باشند
رضا نهضت در گفتوگو با خبرنگار اجتماعي خبرگزاري تسنيم اظهار كرد: علاوه بر ضربه به اعتماد فرهنگيان آنچه آزاردهندهتر است اين است كه متأسفانه هيچ مسئولي بهخاطر آنچه بر صندوق ذخيره رفته است، از معلمان عذرخواهي نميكند، بلكه درتلاشند تخلفات پيشآمده را توجيه كنند.
وي افزود: همه معلمان شاهد بودند زماني كه از تخلفات صندوق ذخيره صحبت شد، چگونه وزير سابق آموزش و پرورش و سرپرست فعلي اين وزارتخانه، آن را نادرست ميدانستند و آقاي بطحايي در حالي كه خندهكنان كنار مديرعامل سابق صندوق (غندالي) نشسته بود، بيان تخلفات را هجمه به معيشت معلمان عنوان ميكرد ــ سيد محمد بطحايي در تاريخ 17 شهريور 95 با اشاره به تلاشهاي صورت گرفته در مجموعه صندوق ذخيره فرهنگيان براي بهبود وضعيت معيشتي و رفاه فرهنگيان در سه سال اخير گفت: حركت در مسير بهبود وضعيت معيشتي فرهنگيان نياز به پشتكار دارد زيرا هميشه سنگاندازي ميشود كه نمونه آن هجمه به صندوق ذخيره فرهنگيان است.
اين كارشناس آموزشوپرورش گفت: همچنين مرتضي حاجي كه بهعنوان هيئت امناي صندوق مشغول به كار است، دفاع تمامقدي از شهابالدين غندالي و عملكرد وي در صندوق فرهنگيان كرد ــ مرتضي حاجي شهريور امسال با اشاره به اينكه عملكرد مديرعامل صندوق در سه سال گذشته مثبت و قابل دفاع است، اعلام كرد: عملكرد مؤسسه را بر اساس سه شاخص مورد ارزيابي قرار ميدهم كه شامل سودآوري، ايجاد ارزش افزوده و در نهايت گسترش خدمات حين خدمت براي فرهنگيان عضو است؛ اول اينكه عليرغم تنگناهاي اقتصادي سالهاي گذشته و با توجه به اينكه بسياري از شركتها دچار زيان بودهاند، مؤسسه عملكرد قابل قبولي داشته و توانسته 23 هزار ميليارد ريال سودآوري ايجاد كند. اگر يك كارشناس بيطرف صندوق را با صندوقهاي مشابه مقايسه كند مسلماً صندوق ذخيره فرهنگيان جزو چند صندوق برتر است.
نهضت ادامه داد: نميتوان تمام تخلفات را بر سر شهابالدين غندالي خراب كرد، تمام ناظران و افرادي كه بهطور مستقيم و غيرمستقيم، در روي كار آوردن وي سهيم بودند و بهنادرستي از او دفاع ميكردند، بايد پاسخگو باشند و بهميزان سهمشان بازخواست شوند. حراست آموزش و پرورش پيگير اين پرونده بود و در پيگيري تخلفات صندوق ذخيره، دخيل بودهاند و حراست آموزشوپرورش بخشي از دولت است بنابراين اين استدلال كه بيان اين تخلفات از سوي مخالفان دولت بوده، چندان درست نيست.
** انتصابات خويشاوندي چرا و چگونه؟
اين كارشناس آموزشوپرورش گفت: در اين پرونده بايد سه چيز را از هم تفكيك كرد و براي هر كدامش، داوري مجزايي داشت. مسئله نخست مسئله انتصابات خويشاوندي در صندوق است. چرا هيئت امنا و سرپرست فعلي، از اين بابت عذرخواهي نميكنند؟ پسر، همسر و برادران همسر مديرعامل سابق، به چه علتي در صندوق تردد ميكردند؟ داماد وزير سابق آموزش و پرورش كه تخصصي در حوزه صنعت نداشت، با كدام قابليت به مديرعاملي به كار گرفته شد؟ ــ علي اكبر كريمي عضو كميسيون اقتصادي مجلس مرداد امسال در اين رابطه اعلام كرد: پرسش از وزير آموزش و پرورش درباره عملكرد نزديكان وي در صندوق ذخيره فرهنگيان و عملكرد اين صندوق را در دستور كار قرار ميدهم و وزير بايد درباره عملكرد ضعيف صندوق بهويژه درقبال شركت ماشينسازي اراك از زيرمجموعههاي صندوق ذخيره فرهنگيان، پاسخگو باشد. اينكه مطرح ميشود "شركتي خصوصي است و ما هيچ تعهد و اقدامي نميتوانيم درقبال آن داشته باشيم" بههيچوجه مورد پذيرش و قبول نيست.
وي با اشاره به اينكه حكم سرپرستي محمد بطحايي در آموزش و پرورش شوكآميزتر از تخلفات صندوق ذخيره و استعفاي علي اصغر فاني بود، عنوان كرد: اين سؤال براي بسياري از فرهنگيان ايجاد شده است كه بطحايي، كه منكر تخلفات صندوق ذخيره بود و آن را هجمه به معيشت معلمان ميدانست، با چه عقلانيتي به سرپرستي آموزش و پرورش منصوب شده است؟ بخش زيادي از مشكلات مالي فعلي آموزش و پرورش، به عملكرد نادرست وي مربوط است. او بايد براي دفاع از غندالي پاسخگو باشد، نه اينكه ارتقاء پيدا كند و به جلسات هيئت دولت راه يابد.
نهضت افزود: دوستان پذيرفتهاند كه حداقل بخشي از تخلفات مربوط به دوران آنها بوده است، خوب بهخاطر همين بخش عذرخواهي كنند.
** ميراث صندوق فرهنگيان: 750ميليارد تومان افت سود و تخلفات مالي متعدد
اين كارشناس آموزشوپرورش گفت: سود سال 94 نسبت به سال 92، 300 درصد افت داشته است يعني 750 ميليارد تومان كمتر از سود سال 92. حتي اگر تخلفي هم در زمان شهابالدين غندالي روي نداده بود، همين افت سود، براي استعفاي هيئت امنا و هيئت مديره صندوق كفايت ميكرد ــ طبق اعلام بهروز اميدعلي، ركورد سودآوري صندوق ذخيره فرهنگيان بهاستناد صورتهاي مالي حسابرسي شده از ابتداي تأسيس تاكنون مربوط به سال مالي منتهي به 31 شهريور 1392 بهمبلغ يك هزار و 150 ميليارد تومان است، بالاترين نرخ بازدهي صندوق ذخيره فرهنگيان از ابتداي تأسيس تاكنون نيز در همين سال مالي محقق شده است. همچنين شهابالدين غندالي مديرعامل سابق صندوق ذخيره فرهنگيان مرداد امسال اعلام كرد: متأسفانه در دو سه سال گذشته شاهد ركود در بخشهاي مختلف از جمله مسكن و سقوط شاخصهاي بورس بوديم. ما 1190 ميليارد سرمايه در بورس داشتيم كه در سال 91 به 2200 ميليارد تومان رسيد اما در سالهاي 92 و 93 به 950 ميليارد تومان كاهش يافت و ما دچار زيان شديم. از سوي ديگر براي راهاندازي شركت كيمياي پارس اين دارايي را بهمدت پنج سال بهعنوان وثيقه در بانك ملي گذاشتيم تا بتوانيم سه سال ديگر به سود پايدار از طريق اين سرمايه گذاري دست يابيم.
وي عنوان كرد: معلوم نيست وزير سابق به چه دليلي، مديرعامل سابق صندوق را كه بيسابقهترين ميزان سود را در طول تاريخ صندوق كسب كرده بود، عزل كرد و فردي كارنابلد را بهجاي او منصوب كرد. متأسفانه صندوق ذخيره را كه يك بنگاه اقتصادي مالي است محل نزاع دعوايهاي سياسي خود كردهاند و دود آن بهطور مستقيم در چشم معلمان اين كشور ميرود.
نهضت بيان كرد: در زمينه تخلفات احتمالي مديرعامل سابق بايد قوه قضائيه داوري نهايي را بكند. معلمان كشور از قوه قضائيه ميخواهند كه بدون هيچ گذشتي با افرادي كه به اموال معلمان خيانت كردهاند، و بهنوعي موجبات تضعيف نظام را نيز فراهم آوردند، برخورد كنند.
** در تحقيق و تفحص تنها مصالح معلمان را در نظر بگيريد
نهضت ادامه داد: از نمايندگان مجلس هم ميخواهيم كه در تحقيق و تفحص، تنها مصالح معلمان و اعضاي صندوق را در نظر داشته باشند و بازيهاي سياسي را دخيل اين امر نكنند. تخلف در هر دولتي كه اتفاق افتاده اعلام كنند و به اين وسيله، بخشي از اعتماد از دست رفته معلمان كشور را بازگردانند و نشان دهند كه حامي خوبي براي موكلين خود هستند.
وي مطرح كرد: دولت براي بازگشت اعتماد از دست رفته معلمان، بايد حداقل سه كار انجام دهد؛ اول اينكه صادقانه از آنها بهخاطر برخي تخلفاتي كه در اين دولت اتفاق افتاده است، عذرخواهي كند. ثانياً همه هيئت امناي صندوق را عوض كند و نيز بدهي 700 ميليارد توماني خود به اين صندوق را بپردازد. متأسفانه دولت يازدهم يك قران هم از سهم خود به صندوق را نپرداخته است.
** هشدار نسبت به وقوع تخلفي ديگر
اين كارشناس آموزشوپرورش ادامه داد: در اين شرايط كه حواسها متوجه انتخابات وزير آينده و نيز اتفاقات صندوق ذخيره فرهنگيان است، بايد نسبت به امكان وقوع تخلفي ديگر در آموزش و پرورش هشدار داد. چنان كه ميدانيد، از سال گذشته آموزش و پرورش خود متولي امر بيمه تكميلي شده و در واقع نقش شركتهاي بيمه را بازي ميكند، البته درصدي را بهعنوان كارگزاري، به بيمه آتيهسازان حافظ ميپردازد. در واقع بيمه تكميلي بهصورت صندوقي اداره ميشود.
وي گفت: از مهرماه امسال ماهانه حداقل 50 ميليارد تومان به حساب اين صندوق خواهد رفت كه 31 ميليارد تومان بيشتر از 19 ميلياردي است كه ماهانه به صندوق ذخيره فرهنگيان ميرود. هنوز مشخص نيست كه وضعيت اين بيمه صندوقي سال گذشته چگونه بوده است در حالي كه زماني كه بيمه صندوقي نبود مفاد قرارداد با شركت بيمهگذار منتشر و ارقام ذكر ميشد. با توجه به سهلانگارياي كه از سوي مسئولان در قضيه صندوق ذخيره پيش آمد، نسبت به امكان وقوع تخلف در اين صندوق بيمهاي نيز بايد هوشيار بود.