به گزارش پایگاه 598 به نقل از آرمان، در حالي كه روز شنبه سازمان هواپيمايي كشوري قيمت بليت هواپيما براي اربعين را مشخص كرد و به دنبال آن شاهد افزايش حدود 16 درصدي قيمتها در اين زمينه بوديم، اما بر اساس آنچه روز گذشته معاون وزير راه اعلام كرده است قيمت بليت اتوبوس در اين ايام دو برابر خواهد شد. همزمان با اربعين حسيني ميليونها ايراني به كشور عراق سفر ميكنند. اين در حالي است كه بر اساس برخي گزارشها و شواهد و قرائن در مواردي زيرساختهاي لازم براي انتقال اين حجم مسافر وجود ندارد. از طرف ديگر، در اين ايام همواره شاهد به وجود آمدن بازار سياهي هستيم كه امسال نيز ممكن است در بخشهاي مختلف مشكلاتي را به وجود بياورد.
بحث قدرت گرفتن بازار سياه و افزايش قيمتها در ايام پيك سفر موضوعي است كه همواره با فرا رسيدن اعياد و عزاداريها مطرح ميشود. اما اين موضوع در اربعين حسيني سالهاي 93 و 94 بيش از هر زماني و بالاتر از آنچه كه تصور ميشد رخ داد. حال پس از اتمام دهه اول محرم و با نزديك شدن به چهلمين روز شهادت امام سوم شيعيان بار ديگر گمانهزنيها در رابطه با بروز چنين اتفاقاتي شدت گرفته و اكنون در افكار عمومي اين ذهنيت به وجود آمده است كه احتمال دارد در اربعين امسال نيز همانند روال سابق مشكلات ايجاد شده در پروازهاي به سمت نجف و بغداد تكرار شود.
البته عدهاي مشكلات دو سال گذشته را ناديده گرفته و آن را كتمان ميكنند. در اين زمينه بايد يادآور شد كه در سال 93 بازار سياه بليت هواپيما در ايام اربعين چنان قوت گرفت كه قيمت بليت سفر به نجف حتي مرز 5/2 ميليون تومان را گذراند و چنين مشكلاتي حتي تا سال 94 هم ادامه يافت؛ چنانكه در دوسال گذشته با فرا رسيدن ماه اسفند و تعطيلات نوروزي تغييرات اساسي در نرخ بليت هواپيما و نحوه فروش آن ايجاد شد و نرخ برخي از پروازها و تورهاي مسافرتي تا چند برابر افزايش يافت. حال گذشته از ايجاد بازار سياه، افزايش قيمتها هر سال نارضايتيهايي را در مشتريان به وجود آورده است. در سال جاري نيز پس از آنكه سازمان هواپيمايي كشور از افزايش 16 درصدي قيمتها براي اربعين خبر داد، روز گذشته نيز رئيس سازمان راهداري و حمل و نقل جادهاي دو برابر شدن قيمت بليت اتوبوس در اربعين حسيني خبر را تاييد و اعتراف كرد كه در ايام اربعين حسيني خدمات حداقلي به زائران ارائه ميشود.
2 برابر شدن نرخ بليت اتوبوس در اربعين
با اينكه مسئولان راهداري بارها به عدم ارائه خدمات مطلوب و درخور شان زائران اعتراف كردهاند، اما همچنان مسافران از ارائه خدمات مناسب گلايه دارند و اعتقاد دارند كه چنين شرايطي آنها را در معرض آسيبهاي جاني و مالي قرار ميدهد. اما بايد توجه داشت كه عوامل زيادي از جمله افزايش يكباره مسافران در اين ايام در كاهش خدمات تاثيرگذارند؛ به طوري كه آمارهاي رسمي نشان ميدهند روزهاي عادي در مرز مهران روزانه 10تا 15 هزار نفر تردد دارند كه در ايام اربعين اين ميزان به روزانه 250هزار تردد افزايش مييابد.
به همين دليل مسئولان اعتقاد دارند كه با اين حجم تردد نميتوان انتظار داشت كار مطلوبي در زمينه خدماتدهي به زائران انجام شود. همچنين در نظر گرفتن 220 هزار صندلي براي پروازهاي رفت و برگشت به عراق در اربعين حسيني نشان ميدهد كه خيل عظيمي از مردم به دنبال زيارت عتبات عاليات در اين مدت هستند.
پس استقبال اين چنيني از خريد بليت اتوبوس و هواپيما در مدتي خاص به خودي خود زمينههاي ايجاد برخي مشكلات را فراهم ميآورد. حال اگر نبود نظارت و مديريت ناكارآمد و تصميمگيريهاي ناصحيح را به آن اضافه كنيم، به قطع تك تك زائران مورد سوءاستفاده مالي قرار ميگيرند. براي مثال در ماهها و سالهاي اخير چندين و چند بار شاهد اعلام پيش فروش بليت از سوي مسئولان بودهايم، اما در عمل برخي ايرلاينها به بهانه آماده نبودن سامانههايشان اين پيش فروش را به تاخير انداختهاند.
مسلم است زماني كه نظارت كافي وجود نداشته باشد، بروز فساد از حالت بالقوه به حالت بالفعل تبديل ميشود. از سوي ديگر، همواره اين شائبه وجود دارد كه آژانسهاي هواپيمايي رغبت بيشتري براي فروش بليت خود به شكل چارتري و عرضه آن به برگزاركنندگان تورهاي مسافرتي دارند. همين موضوع نيز باعث افزايش نرخ بليتها، گسترش بازار سياه، بهانهآوريهاي مختلف براي نفروختن بليت و ايجاد بسياري از تخلفات و مشكلات ديگر ميشود.
با تمام اين مشكلات مسئولان و نهادهاي مرتبط همچنان به هشدار بسنده كرده و صرفا از مردم ميخواهند كه با تخلفات برخورد كنند و آن را گزارش دهند! البته در اين بين مسئولاني هم هستند كه به طور كلي موضوع بازار سياه و تخلفات آژانسهاي فروش بليت را قبول ندارند، اما اگر آنان، تنها يك بار به آگهيهاي تبليغاتي اين آژانسها بنگرند متوجه بروز تخلفات در اين زمينه ميشوند و ديگر نيازي نيست آنها به صورت حضوري وارد عمل شوند.
بايد گفت كه بسياري از آژانسها در آگهيهاي خود از فروش بليت براي تورهاي مسافرتي خبر ميدهند، اما در اين جا سوال پيش ميآيد كه با وجود اين آگهيها چرا آژانسها در مراجعات فردي به دليل نبود بليت از فروش آن سرباز ميزنند يا به اين بهانه اقدام به گرانفروشي ميكنند؟ همين امر گمانهزنيها در رابطه با بروز تخلفات را افزايش داده است. البته بايد توجه داشت كه درصد زيادي از آژانسها به درستي كار خود را انجام ميدهند، اما تعداد كمي از مراكز فروش بليت كه به كمفروشي و گرانفروشي آلوده شدهاند، كار ساير آژانسها را هم زير سوال ميبرند و بياعتمادي به ايرلاينها را در جامعه دامن ميزنند.
امسال هر چند سازمان هواپيمايي كشور با مصوب كردن نرخ بليت يك ميليون و 100هزار تومان تلاش كرده است تا حدودي از بروز تخلفات جلوگيري كند و ايرلاينها هم با اين سياست موافقت كردهاند، اما به نظر ميرسد همچنان آنچه در حال اجراست يك راه حل كوتاهمدت به شمار ميرود. بنابراين در آينده يا بايد راه حلي جدي براي جلوگيري از ورود سودجويان به اين بازار فراهم شود و يا همچنان مديريت بازار به قيمت دور زدن آزادسازي نرخ بليت هواپيما انجام شود.
زائران بليت اينترنتي نخرند
با آنكه هر ساله براي فروش بليت ايام پيك مسافرت قيمتهايي مصوب ميشود، اما همچنان برخي مسئولان اعتقاد دارند كه نرخ بليت تابعي از عرضه و تقاضاست! در همين زمينه به گفته معاون سازمان هواپيمايي كشوري قيمت بليتهاي سفرهاي اربعين با توجه به اينكه پرواز خارجي و تابع عرضه و تقاضاست، آزاد تعيين ميشود، اما با هماهنگي صورتگرفته با شركتهاي هواپيمايي براي سقف قيمت بليت نرخ مشخصي تعيين شد. مرتضي دهقان خبر داد: تمام بليتها به صورت حضوري فروخته ميشود و هيچ بليت اينترنتي نخواهد بود. بر اين اساس، فروش هرگونه بليت به صورت اينترنتي تخلف محسوب ميشود.
بايد توجه داشت علاوه بر تخلفاتي كه به صورت مفصل به آنها پرداخته شد، تخلفات سايبري نيز همچنان قرباني ميگيرند؛ به طوري كه عدهاي با تبليغات گسترده تلاش ميكنند از طريق سايتهاي اينترنتي اقدام به فروش بليت كنند. در هر صورت از 23 آبان كه سفرهاي زيارتي آغاز ميشود تا پنجم آذر كه زائران به كشور برميگردند، سازمان تعزيرات پليس با همراهي نمايندگان شركتهاي هواپيمايي فروش بليت را رصد ميكنند و تلاش ميشود تا جلو تخلفات گرفته شود.
البته در ايام خاص همچون نوروز و اربعين، سامانههاي خدماترسان فرامنطقهاي اينترنتي، قطعا ارزآوري و ثروت افزايي كلاني براي جامعه ايراني به همراه خواهد آورد. هماكنون فروش «آنلاين» بليت و رزرو هتل و مراكز اقامتي به صورت حقيقي و در استانداردهاي بينالمللي، در هيچ يك از سايتهاي گردشگري كشور وجود ندارد كه بايد به آن هم توجه نشان داد.