عادتي غلط كه ما را به گناه مي كشاند!

به گزارش پایگاه 598 به نقل از تسنيم، چند روز پيش يك مطلبي خواندم با اين مضمون: «پسركي دو سيب در دست داشت، مادرش گفت: يكي از سيب هاتو به من ميدي؟ پسرك يك گاز بر اين سيب زد و گازي به آن سيب ! لبخند روي لبان مادر خشكيد! سيمايش داد مي زد كه چقدر از پسركش نااميد شده، اما پسرك يكي از سيب هاي گاز زده را به طرف مادر گرفت و گفت: بيا مامان! اين يكي، شيرين تره!!!! مادر، خشكش زد، چه انديشه اي با ذهن خود كرده بود!

عادت غلط

نمي دانم اين چه عادت غلطي است كه در جامعه رايج شده است. خيلي راحت دور هم مي نشينيم و از ديگران حرف مي زنيم و به سادگي آب خوردن درمورد آن ها قضاوت مي كنيم. انگار در مقام خداوندي قرار داريم.

فلاني آدم خوبي است. فلاني دل رحم است. ديگري ضعيف است، آن فرد بلند و آن يكي كوتاه است. اگر فردي دچار مشكل مي شود برخي مي گويند حقش بود از بس بدي كرد خدا هم او را به چنين عذابي دچار كرده است. اگر كسي به مقام و ثروت قابل توجهي دست يابد بعضي ها قضاوت مي كنند كه حتماً خدا دوستش داشته كه به او اين چنين امكاناتي عطا نموده است.

در اداره ها و سازمان ها اين نوع قضاوت ها بسيار وجود دارد. به عنوان مثال اگر كارمند كوچكترين اختلاف نظري با آقاي رئيس داشته باشد به راحتي قضاوت كرده و مي گويد: نيروي ضعيفي است و يا توان كاري پاييني دارد. جالب است خيلي وقت ها اين قضاوت ها در مورد كساني است كه از آن ها اطلاعات زيادي هم نداريم، يا اينكه آن ها را اصلاً نديده ايم و يا بسيار كم با هم مراوده داشته ايم.

وقتي نسبت به مسئله اي شناخت پيدا نكرده ايم و شروع مي كنيم به قضاوت اين از جهل ماست. معمولاً زماني يك فرد شروع به قضاوت مي كند كه يكي از اين كارها را در ذهن خود انجام مي دهد؛ فضولي كردن يا قياس كردن. مورد قضاوت قرارگرفتن همان اندازه كه براي ما ناخوشايند است، براي ديگران هم آزاردهنده است. متوقف كردن قضاوتِ ديگران و جايگزين كردن آن با پذيرفتن نقطه ضعف هاي طرف مقابل براي دو طرف التيام بخش است و با ياد گرفتن اين مهارت هم قضاوت كننده سبك مي شود، هم قضاوت شونده آرام مي گيرد و انسان به گناه بزرگ غيبت و بدگويي پشت سر ديگران آلوده نمي گردد.

و اين گونه است كه خداوند حكيم مي فرمايد: «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اجْتَنِبُوا كَثيراً مِنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ وَ لا تَجَسَّسُوا وَ لا يَغْتَبْ بَعْضُكُمْ بَعْضاً أَ يُحِبُّ أَحَدُكُمْ أَنْ يَأْكُلَ لَحْمَ أَخيهِ مَيْتاً فَكَرِهْتُمُوهُ وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ رَحيم»

اى كسانى كه ايمان آورده ايد! از بسيارى از گمان ها بپرهيزيد، چرا كه بعضى از گمان ها گناه است و هرگز (در كار ديگران) تجسّس نكنيد و هيچ يك از شما ديگرى را غيبت نكند، آيا كسى از شما دوست دارد كه گوشت برادر مرده خود را بخورد؟! (به يقين) همه شما از اين امر كراهت داريد تقواى الهى پيشه كنيد كه خداوند توبه پذير و مهربان است!

بنابراين ما از درون انسان ها و نيت آنها آگاه نيستيم. تنها خداوند حكيم است كه مي داند در دل هر انساني چه مي گذرد و هم اوست كه بر اساس آنچه مي داند قضاوت مي كند و جزاي عمل انسان را مي دهد. پس بدانيم و آگاه باشيم كه قضاوت در مورد خوب و بد ديگران و نيت اعمالشان در حوزه صلاحيت ما نيست لذا ما انسان ها به جاي خداوند متعال حق نداريم در مورد خوبي و يا بدي كسي نظر داده و "نبايد قضاوت كنيم!"

مستكبر نباشيم

در حديث مى خوانيم: هر كس خودش را بهتر از ديگران بداند، مستكبر است. «مَن ذهب انّ له على الآخر فضلاً فهو من المستكبرين» (بحار، ج 70، ص 226.) آرى، چون عاقبت افراد را نمى  دانيم، نبايد قضاوت عجولانه كنيم. چه بسا افراد فاسق كه مومن و افراد مومنى كه بد عاقبت مى شوند.

امام صادق (عليه السلام) در بيان حديث فوق فرمود: ساحرانى كه در تمام عمر منحرف بودند، با ديدن معجزه موسى (عليه السلام)، در يك لحظه ايمان آوردند و تمام تهديدات فرعون را ناچيز و ناديده گرفتند. شيطان با شش هزار سال عبادت منحرف شد، ولى حُرّ و زُهير در كربلا سعادتمند شدند. بنابراين كسانى كه در راه هستند، نبايد مغرور شوند، زيرا ممكن است از راه خارج شوند.

كلام آخر:

اي كاش به جاي قضاوت كردن ديگران وقت مي گذاشتيم بيشتر بشناسيم آن ها رو، وقت مي گذاشتيم كمكشان كنيم براي بهتر شدن، باور كنيد اين گونه دنيا هم جاي بهتري براي زندگي كردن مي شود، شايد نياز به كمي و حتي به خيلي از خود گذشتگي داشته باشد ولي به نظر خيلي ارزشش را دارد، خيلي از رفاقت ها را ديده ايم كه به خاطر قضاوت كردن هاي زود هنگام به هم خورده، به خاطر عدم صبوري ما، باور كنيد، دوستي هاي خوب توي اين دنيا بزرگ ترين گنجينه هاي ما هستند، بايد در حفظ آن ها نهايت تلاش را بكنيم كه وقتي از دست مي روند، روزها، هفته ها، ماه ها ، حتي سال ها در ناراحتي از دست دادنشون خواهيم بود و گاهي هم همه چيز رو از دست مي دهيم.

هر قدر هم كه با تجربه باشيد قضاوت خود را به تأخير بياندازيد و بگذاريد طرف، فرصتي براي توضيح داشته باشد .