**شعله اولین آتش در پتروشیمیتندگویان روشن شد
بر این اساس اولین اول خردادماه سال جاری حادثه در واحد فرآیندی CTAمجتمع پتروشیمیشهید تندگویان به وقوع پیوست کهاین حادثه تنها خسارت مالی و توقف چند روزه خط تولید را به همراه داشته و علت وقوع این حادثه تاکنون اعلام نشده است.دومین حادثه به فاصله پنج روز از آتش سوزی پتروشیمیتندگویان به ثبت رسید و سقوط از ارتفاع یکی از کارکنان در پتروشیمیبندر امام در حین انجام تعمیرات اساسی منجر به کشته شدن یک نفر شد و در نهایت علت این حادثه بیاحتیاطی و عدم رعایت موارد ایمنی اعلام شد.
**بوعلی؛ بزرگترین حادثه پتروشیمیایران
بزرگترین و مهیبترین حادثه در صنعت نفت ایران بدون شک مربوط به انفجار و آتش سوزی در واحد پارازایلین و سپس یکی از مخازن ذخیره سازی نفتای پتروشیمیبوعلی است.در این حادثه که تلفات انسانی به همراه نداشت برج و واحد تولید پارازایلین و یکی از مخازن ذخیره سازی نفتای پتروشیمیبوعلی تقریبا به طور کامل سوخت و با گذشت بیش از ۲۰ روز هنوز علت این حادثه اعلام نشده است.
**آتش دامن پتروشیمیاتیلن غرب را گرفت
در ادامه حوادث سریالی در صنعت نفت ایران این بار نوبت به آتش سوزی در خط لوله اتیلن غرب بود که به دلیل بیاحتیاطی پیمانکار شرکت ملی گاز، انفجار کوه و در نهایت پرتاب سنگهای بزرگ، منجر به آتش سوزی در این خط لوله شد.
**انفجار لوله گاز در مارون یک کشته داد
از سوی دیگر در ادامه تیرماه پرحادثه صنعت نفت، ترکیدگی و آتش سوزی خط لوله مایعات گازی NGLدر منطقه نفتی مارون منجر به سوختگی و در نهایت کشته شدن یکی از کارکنان صنعت نفت شد.بر این اساس یکی از کارکنان پیمانکاری شرکت نفت و گاز مارون بر اثر آتش سوزی در حین کار روز جمعه در یکی از بیمارستانهای اصفهان به دلیل شدت سوختگی جان به جان آفرین تسلیم کرد.
**مخزن پتروشیمیبیستون هم سوخت
یکی از مهمترین حوادثی که در طول یک ماه گذشته به وقوه پیوسته آتش سوزی یکی از مخازن ذخیرهسازی در پتروشیمیبیستون بود که با گذشت چند هفته علت اصلی این حادثه هم به طور رسمیاعلام نشده است.با این وجود، شروع این حادثه از این جهت بوده که بخارات لایت اند (LIGHT END) زیر سقف مخزن جمع شده و در اثر جرقهای منفجر شدهاما اینکه جرقه چطور زده شده و شروع حادثه از کجا بوده هنوز در دست بررسی است.
**نشت مواد شیمیایی در بوعلی و ایست قلبیمدیرعامل
در ادامهاین حوادث، مردادماهامسال نشست گسترده مواد شیمیایی در واحد در دست تعمیر پارازایلین پتروشیمیبوعلی منجر به مصدومیت و سوختگی شدید ۹ نفر و ایست قلبیمدیرعامل این مجتمع پتروشیمیایی شد.
**تصادف نفتکش تا آتشسوزی در پالایشگاهها
البتهاین پایان ماجرا برای جوادث سریالی صنعت نفت کشور نبود، آتش سوزی در اتاق کنترل مجتمع بندری پارس عسلویه مخصوص صادرات محصولات پتروشیمیو پلیمری، برخورد یک فروند کشتی نفتکش ایرانی به یک کشتی کانتینربر در آبهای سنگاپور، آتش سوزی در واحد تقطیر ٨٠ که در حین مراحل اولیه راهاندازی به سبب پر بودن مخازن فرآورده نفتی و آتش سوزی جزئی در حاشیه پالایشگاه نفت شازند از دیگر حوادث صنعت نفت در طول چند روز گذشته به شمار میرود.
**انفجار لوله گاز با یک کشته و ۳ مصدوم
در نهایت ، آتش سوزی در خط لوله انتقال گاز ۴۲ اینچی گناوه منجر به کشته شدن دست کم یک نفر و سوختگی و مصدومیت شدید سه نفر دیگر شده است.نکته مشابه تمامیاین حوادث آن است که تاکنون گزارش جامعی درباره بروز و علت وقوع این حوادث توسط مجموعه صنعت نفت منتشر نشده و در برخی حوادث صنایع پتروشیمی، وزارت نفت و شرکت ملی صنایع پتروشیمیبه دنبال گناهکار جلوه دادن بخش خصوصی هستند.
**تکرار ناخوشایند خبر آتش سوزی در مراکز نفتی
تکرار خبر آتشسوزی در مراکز نفتی برای افکارعمومی نگرانکننده است؛ وزیر نفت درباره تکرار این حوادث سخن جدی بر زبان جاری نمیکند. بیژن زنگنه پس از حادثه پتروشیمی بوعلیسینا اظهار داشت: «این شایعات که حادثه پتروشیمی بوعلیسینا بر اثر خرابکاری بوده است، صحت ندارد زیرا دلایل فنی باعث بروز این حادثه شد. متاسفانه برخی از کشورهای همسایه از رخدادن این حادثه خوشحال هستند و این واقعا جای تاسف دارد که کشوری مسلمان به دلیل دیدن برادر مسلمان خود در چنین شرایطی خشنود باشد». و همچنین او در جریان برگزاری جلسه کمیته بحران در ماهشهر میگوید عملیات مهار آتش فرمانده ندارد و باید هرچه سریعتر فرماندهای متخصص و کاردان برای این عملیات انتخاب شود. اما گویا نبود فرمانده مناسب در وزارت نفت امری طبیعی است. در میان نگرانیها برای از بین رفتن سرمایه ملی، حمید رسایی، نماینده سابق تهران، از گمانهزنی جدیدی برای علت رخداد متوالی آتشسوزیها خبر داد؛ او در کانال تلگرامی خود نوشت: «اخبار آتشسوزیهای پیدرپی و سریالی در گوشه و کنار کشور، دیگر آنقدر تکرار شده است که نمیتوان از کنار آنها بهسادگی گذشت و با خود گفت که انشالله گربه است. آتشسوزی در پتروشیمی بیستون کرمانشاه، پتروشیمی بوعلی ماهشهر، خط لوله پلیاتیلن پلدختر، شرکت نفت چنار لرستان و امروز صبح و بعدازظهر پتروشیمی امام، آتشسوزی در خط تولید گناوه در کنار آتشسوزیها در تالاب هامون، جنگلهای کهکیلویه و بویراحمد، ٣٠ هکتار از نخلستانهای عنبرآباد کرمان و آتشسوزیها در اصفهان، همدان و پرند و موارد دیگر که همگی در چند ماه اخیر رخداده، در اکثر موارد حکایت از با برنامه بودن میکند که متاسفانه دستگاههای ذیربط نتوانستهاند غیرعمدی بدون این اتفاقات را بهجامعه ثابت کنند».
**رسیدگی ناجا به پرونده آتش سوزی پتروشیمیها
در همین رابطه سردار اشتری هم با اشاره به ارائه گزارشی از آتشسوزیهای اخیر پتروشیمیها و پالایشگاهها به دستگاههای ذیربط، تصریح کرد: در حال تهیه گزارشهای اولیه آتشسوزیهای اخیر و ارائه آن به قوه قضاییه، شورای امنیت ملی و شورای امنیت کشور هستیم، البته تاکنون به موضوع سوئی مشکوک نشده ایم اما این پرونده جای بررسی و پیگیری بیشتر را دارد.
**اظهار نظر مدیر کنترل تولید شرکت ملی صنایع پتروشیمی
علیمحمد بساقزاده مدیر کنترل تولید شرکت ملی صنایع پتروشیمی هم درباره دلایل وقوع حوادث آتش سوزی و انفجار پشت سر هم در بخش پتروشیمی ،گفت: بررسی حوادث در واحدهای نفتی و ساختمانها نشان میدهد که اکثر حوادث بعد از ظهر و زمانی که هوا گرم است اتفاق افتاده بنابراین باید دلایل وقوع حوادث را در این ساعات جستوجو کرد.
وی افزود: در هر صورت هر کدام از آتش سوزیها هم دلایل خاص خودش را دارد و اینگونه نیست که دلایل همه یکی باشد.
بساق زاده تصریح کرد: در حال حاضر آنچه اهمیت دارد اینکه باید اقدامات پیشگیرانه انجام شود زیرا با توجه به اینکه مواد سوختنی، اکسیژن و حرارت و شعله در کنار هم اگر شرایط برایشان مهیا باشد ایجاد حادثه میکنند، لذا باید برای کنترل و مهارشان تدابیری اندیشیده شود.
وی ادامه داد: علاوه بر اقدامات پیشگیرانه باید شرایط به گونهای باشد که استانداردهای فنی رعایت شود.
مدیر کنترل تولید شرکت ملی صنایع پتروشیمی با بیان اینکه باید نسبت به کنار هم بودن مواد سوختنی، اکسیژن و شعله، کنار یکدیگر مراقبت داشته باشیم، احتمال گزینه خرابکاری در حوادث اخیر را منتفی دانست.
وی یادآور شد: هر کدام از حوادث رخ داده دلیل خاص خودش را دارد و هیچ یک به هم مربوط نیست و حوادث شبیه هم نیستند که یک عامل مشترک را دلیل همه بدانیم ضمن اینکه کسی نمیتواند به راحتی به تاسیسات دسترسی داشته باشد تا حادثه ایجاد کند.
بساق زاده با اشاره به اینکه منشا بیشتر حوادث اخیر در مجتمع های پتروشیمی فنی است، تاکید کرد: بعید است که حوادث اخیر هدایت شده و از پیش تعیین شده باشد.
وی نااگاهی و عدم رعایت برخی استانداردها را عامل بروز این حوادث دانست و گفت: این حوادث در یک شهر خاص نبوده و وابسته به فرد و مدیر خاصی نیست و در شهر های مختلف و دستگاه های مختلف بوده است و ارتباطی به مدیریت فرد ندارد.
مدیر کنترل تولید شرکت ملی صنایع پتروشیمی اظهار داشت: بیشتر زمینه آب و هوا و گرم و شدن هوا باعث بروز حوادث شده خطای نیروی انسانی نیز تاحدی دخیل بوده است.
وی خاطرنشان کرد: آنچه مهم است اینکه مراقبت و دقت نیروی انسانی باید بیشتر شود و مجددا بازبینی صورت گیرد تا از بروز حوادث پیشگیری شود.
**حملههای سایبری به برخی مجتمعهای پتروشیمی
اما در جدیدترین اظهار نظر در این رابطه مرضیه شاهدائی، مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی با اعلام این که براساس بررسی سازمان پدافند غیرعامل در حوادث اخیر صنعت پتروشیمی، حمله های سایبری وجود نداشته است، گفت: با این حال تعدادی حمله های سایبری به برخی پتروشیمی ها وجود داشته است که برای مجتمع های پتروشیمی تهدید به شمار میآید.
وی بر رعایت نکات ایمنی و همچنین ضرورت رضایتمندی کارکنان تاکید کرد و گفت: نارضایتی کارمندان می تواند یک تهدید بزرگ باشد.
شاهدایی اظهار کرد: در دوران هشت ساله جنگ سختیهای زیادی را پشت سر گذاشتیم و همه از نزدیک جنگ و تهدیدهای آن را لمس کردیم، تهدیدهایی که همه ابعاد سیاسی و اقتصادی کشور را در برگرفت.
وی با بیان این که باید از رویدادهای گذشته درس بگیریم و چراغ راه آینده ما باشد، گفت: روشهای جنگ امروز تغییر یافته است و این گونه نیست که با هواپیما واحدهای پتروشیمی ما را بمباران کنند، بلکه تهدید نظامی آخرین گزینه است و امروز موارد زیادی برای تهدید ما وجود دارد.
معاون وزیر نفت در امور پتروشیمی توسعه اقتصادی را در سایه ثبات سیاسی دانست و یادآور شد: کوچکترین تهدید در هر یک از بخشهای صنعت کشور می تواند همه زحمات در مسیر توسعه و ثبات اقتصادی را به خطر بیندازد، از این رو صیانت از سرمایه های ملی، رعایت نکات ایمنی و .. وظیفه ملی، عرفی و شرعی یکایک ماست.
**چاره اندیشی برای شعلههای ناخوانده
به هر صورت باید به این نکته توجه کرد که آتشسوزیهای سریالی به نوعی باعث ایجاد نگرانی در مردم شده است بر همین اساس به نظر می رسد مسئولین مربوطه باید با چاره اندیشی فکری برای پاسخگویی به مردم در این رابطه کنند تا دغدغههای مردم در مورد این موضوع مرتفع شود.