راه‌اندازي كمپين «به كدامين گناه»

محمد واحدي رئيس مركز دانشجويي حقوق بشر جمهوري اسلامي ايران (صلح زيبا) به عنوان متولي اصلي راه‌اندازي اين كمپين به خبرنگار ما گفت: در تاريخ 24 سپتامبر، حادثه‌اي دلخراش در كشور عربستان سعودي و در سرزمين منا اتفاق افتاد كه در آن حادثه حدود 7477 نفر از اتباع بيش از 18 كشور و 475 نفر از هموطنان عزيزمان شهيد شدند،جنايت مكه و منا بي شك نتيجه بي لياقتي عربستان سعودي در اداره حج و بي توجهي مسئولان اجراي اين گردهمايي بزرگ جهان و دنياي اسلام است.

واحدي تصريح كرد: جنايت منا علاوه بر ابعاد وسيع، شيوه اجرا، قبل، حين و بعد از ارتكاب، مواضع و رفتارهاي حساب شده پليس‌هاي سعودي، عدم اطلاع رساني، خونسردي و ده‌ها دليل ديگر را براي تعمدي بودن آن نيز مي‌توان بيان كرد.

وي افزود: متاسفانه دولت عربستان كه متولي اصلي برگزاري مراسم حج است، تا امروز، گزارش رسمي از چگونگي وقوع اين حادثه منتشر نكرده و نه تنها مسئوليت اين حادثه را بر عهده نگرفته بلكه علت بروز حادثه را به خود قربانيان و كشته شدگان منتسب كرده است.

رئيس مركز دانشجويي حقوق بشر جمهوري اسلامي ايران اظهار داشت: از آن جايي كه در اين حادثه، بيشترين جان باختگان ايراني بوده‌اند و يكي از وظايف، در عين حال حقوق دولت‌ها، حمايت از اتباع خود است، اميدواريم دولت همانطوري كه وعده داده بود پاسخ مناسب را از طريق كميته حقيقت ياب به خانواده‌هاي شهدا اعلام دارد.

وي تصريح كرد: بر كسي پوشيده نيست حق حيات و امنيت جاني زائران از جمله حقوق بنيادين بشر است كه تمام اسناد حقوق بشري بر وجود و ضرورت تضمين آن تاكيد داشته‌اند؛ اين درحالي است كه دولت آل سعود در مناسك حج سال 1394 با سوءمديريت خود و قصد و غرض در تحقق اين حقوق قبل و بعد از وقوع فاجعه امتناع كرده است.

واحدي خاطرنشان كرد: دولت آل سعود به عنوان دولت ميزبان به دليل كنترل و تسلط در قلمروي سرزميني خود بعد از اجازه ورود به زائران براي شركت در مناسك حج بايد از طريق اتخاذ تدابير لازم پيشگيرانه و مديريت مناسب اجراي مراسم حج به وظايف خود نسبت به تضمين حقوق بيگانگان قانوني در چارچوب نظام بين‌المللي عمل مي‌كرد و به رغم وقوع فاجعه نيز بايد اقدامات لازم را به منظور كاهش خسارات وارده اتخاذ مي‌كرد.

وي افزود: وظيفه پيش‌بيني و پيشگيري، امدادرساني و جبران خسارات از جمله وظايف مسلم دولت آل سعود در فاجعه مكه و منا بوده است كه كوتاهي و قصور در انجام آن و حتي اعمال تبعيض در اين خصوص سبب بروز مسئوليت بين‌المللي خواهد شد.

رئيس مركز دانشجويي حقوق بشر جمهوري اسلامي ايران گفت: براي پيگيري حقوقي اين جنايت به نظر مي‌رسد، تنها مي‌توان به چند كنوانسيون بين‌المللي اشاره كرد كه جمهوري اسلامي ايران و عربستان عضو آنها هستند و اين اسناد جنبه لازم‌الاجرا به خود گرفته‌اند.

وي تصريح كرد: در حقوق بين‌الملل دريافت غرامت الزاماً تنها دليل اقامه دعوا نمي‌باشد، بلكه در برخي از دعاوي دفاع از حاكميت خود و تأكيد بر حقانيت خويش از اهميت به سزايي برخوردار است و همچنين محكوم كردن طرف مقابل به دليل نقض تعهدات حقوقي بين‌المللي و اعلام تعهدات آن طرف از طريق محكمه صالح خود هدفي مهم ارزيابي مي‌شود لذا اقامه دعوي عليه عربستان صرفا از ديد دريافت غرامت جان باختگان اين حادثه ارزيابي نمي‌شود و بلكه شامل اعلام مسئوليت عربستان و نقض تعهدات بين‌المللي اين كشور نيز مي‌شود.

واحدي اظهار داشت: متاسفانه امروز و با گذشت يكسال از اين جنايت، به گفته خانواده‌هاي شهدا هنوز هم پيگيري حقوقي اين جنايت در مجامع بين‌المللي آن طور كه بايد صورت نگرفته است، از طرفي نگراني آن مي‌رود تا در سال‌هاي آينده و با برقراري مجدد مراسم حج مجددا اينگونه اتفاقات رخ دهد و باز هم امكان پيگيري حقوقي در مجامع بين‌المللي به صورت قطعي وجود نداشته باشد لذا مركز دانشجويي حقوق بشر جمهوري اسلامي ايران (صلح زيبا) آمادگي دارد با تشكيل كميته ويژه حقوقي ذيل اين موسسه راهكارهاي بررسي و پيگيري حقوقي اين جنايت را بررسي كند.

وي گفت: مركز دانشجويي حقوق بشر جمهوري اسلامي ايران (موسسه صلح زيبا) و گروهي از فعالان رسانه‌اي مستقل در احترام به اصل 22 قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران اقدام به راه‌اندازي كمپيني با عنوان «به كدامين گناه» در فضاي مجازي كرده است.

وي به نمايندگي از اعضا و مسئولان اين كمپين از فعالان  رسانه و حقوق بشر دعوت كرد تا با پيوستن به اين كمپين مستقل ياد و خاطره شهداي مكه و منا را در آستانه سالگرد اين جنايت گرامي دارند.

ضمن اينكه مركز دانشجويي حقوق بشر جمهوري اسلامي ايران به عنوان متولي اصلي كمپين «به كدامين گناه» اظهار اميدواري كرده كه اين حركت مردم نهاد موجبات واكنش‌هاي ملي و بين‌المللي را فراهم آورده تا با طرح موضوع در ميان افكار عمومي جهان رژيم سعودي، بزرگترين ناقض حقوق بشر در جهان امروز را مجبور شود تا مسئوليت اين حادثه را بپذيرد.