نقش ويژه «چرچيل» در كودتاي ۲۸ مرداد

به گزارش پایگاه 598 به نقل از تسنيم، يعقوب توكلي پژوهشگر و مورخ ايراني در نشستي با عنوان بازخواني كودتاي 28 مرداد با بيان اينكه در تاريخ نگاري با يك پديده عجيبي روبرو هستيم و‌ آن كار هوشمندانه‌اي است كه تاريخ‌نگاران انگليسي به ثمر رساند‌ه‌اند، گفت: با وجود اينكه در تاريخ معاصر كسي به اندازه وينستون چرچيل عليه ملت ايران ظلم نكرد اما شاهد هستيم كه وي در تاريخ ايران محبوبيت دارد و هيچ‌گاه نقش او مورد بحث قرار نگرفته است.

وي با بيان اينكه وقتي نام كودتا مطرح مي‌شود ذهنها به سمت «روزولت» مي‌رود، افزود: متاسفانه هيچ‌گاه ذهن ما به سمت كسي كه كودتا را به اجماع امريكا و انگليس رساند، نمي‌رود.

توكلي با بيان اينكه دولت انگليس براي اداره كشورهاي خاورميانه دو طرح داشت، تصريح كرد: طرح اول حمايتهاي مالي و دفاعي از كشورها بود كه اين پيشنهاد مستلزم هزينه بود. به طور مثال  آنچه در عراق اتفاق افتاد نزديك به 30 هزار پوند هزينه داشت. پيشنهاد ديگر توسط وزارت جنگ انگليس و چرچيل مطرح مي‌شد و آن هم اين بود كه براي حفظ منافع خود دولتهاي محلي را بر سركار بياورند كه دنباله‌رو آنها باشند.

اين پژوهشگر با بيان اينكه اين ايده در عربستان اجرا شد، گفت:  «شريف حسين» كه در منطقه حجاز نيروي اجتماعي داشت  به فروپاشي دولت عثماني كمك كرد،  اما انگليسها به وي اجازه سلطنت ندادند و عبدالعزيز را از نجد به حجاز آوردند و حاكم عربستان شد.

توكلي با اشاره به اينكه رضاخان هم در ايران پايگاه اجتماعي نداشت و تنها حاميان وي نظاميها بودند، عنوان كرد: اين ايده كه افرادي مانند رضاخان در كشورهاي منطقه برسركار بيايند، ايده چرچيل بود.

وي با تاكيد بر اينكه يكي ديگر از اقدامات چرچيل اشغال ايران است، افزود:  اشغال ايران دليلي نداشت جز اينكه ميدان جنگ را تغيير دهند و فشار را از روي روسيه بردارند.

اين مورخ با بيان اينكه متاسفانه از چرچيل در كشور ما گاهي به عنوان قهرمان ياد مي‌شود، گفت: در جريان ملي شدن نهضت نفت محافظه‌كاران در انگلستان به قدرت رسيدند فشار تحريمها به ايران و اعزام رزم‌ناوها براي تهديد ما در‌ آن زمان توسط چرچيل اتفاق افتاد.

توكلي با اشاره به نشست مشترك چرچيل و آيزنهاور ادامه داد: در اين نشست چرچيل آيزنهاور را براي كودتا متقاعد مي‌كند ما نياز به بازخواني كودتا در فضاي دانشگاهي و همچنين مستندهايي كه ساخته مي‌شود داريم و بايد عوامل اصلي را كودتا را محكوم كنيم.