علائم گرمازدگی
فرد گرمازده علاوه بر خستگی و سرگیجه، ممکن است دچار علائمیمانند اختلال در هوشیاری، سردرد، گرفتگی عضلات، تهوع، تشنج، اختلال در ضربان قلب، اختلال در تکلم و هذیان گویی شود.رنگ پریدگی و افت فشار خون، نبض ضعیف و کاهش حجم ادرار و در موارد شدیدتر نبود تعرق و ایجاد خشکی پوست همراه با التهاب و دمای بالا نیز از دیگر علائم گرمازدگی است.
توصیههای پزشکی
توصیههای زیادی در مورد پیشگیری از گرمازدگی همواره مطرح میشود که بیشتر آنها توصیههای رفتاری مانند دوری از تابش مستقیم نور خورشید و توصیههای تغذیه ای هستند؛ اما در این میان از آنجا که پوست به عنوان اولین سپر دفاعی بدن در معرض دمای بالای هوا دچار مشکلاتی میشود، توصیههای رفتاری و تغذیه ای خاصی نیز در این زمینه مطرح میشود.دکتر سید ضیاء الدین مظهری عضو هیات مدیره انجمن تغذیه ایران، در این مورد چند توصیه ساده دارد از جمله این که: در معرض تابش مستقیم خورشید قرار نگیریم، آب و یا آب به همراه آبلیموی تازه و خاکشیر به دفعات بنوشیم، و روی صورت ماسکی از پوست خیار یا پوست سبز هندوانه قرار دهیم.وی در این مورد توضیح داد: تابش مستقیم نور خورشید میتواند به قسمتهای مختلف بدن حمله و نفوذ کند، اطلاعات سلولی را دچار اختلال کند و تا مرز سرطانی شدن پوست پیش رود؛ بنابراین یکی از راههای ساده برای پیشگیری از گرمازدگی و مشکلات و بیماریهای جدی تر مانند سرطان دوری از تابش مستقیم خورشید است.مظهری افزود: نوشیدن آب در مرحله اول و در صورت امکان همراه با آبلیمو و همچنین خاکشیر یخمال البته نه با یخ زیاد علاوه بر اینکه میتواند به رفع عطش کمک کند، کمبود سدیم و پتاسیم از دست رفته در اثر تعریق را نیز جبران میکند.وی افزود: در روزهای گرم سال بهتر است از غذاهای سبک و خنک مانند آب دوغ و خیار استفاده کرد و از مصرف گوشتها به ویژه به صورت کبابی پرهیز کرد؛ از آنجا که آب بدن در این روزها کاهش مییابد، خوردن غذاهای سبک سبب میشود آب کمتری برای هضم و جذب غذا مصرف شده و به سیستم گوارش فشار وارد نشود.مظهری پرهیز از مصرف غذاهای آماده (فست فودها) و نوشابهها به ویژه نوشابههای گازدار و مصرف آب به جای آنها را در این زمینه بسیار مفید عنوان کرد و گفت: فست فودها به طور کلی برای سلامت بدن مضر هستند و در ماههای گرم سال به دلیل تعریق زیاد و از دست رفتن آب بدن، خوردن این غذاها میتواند آسیب بیشتری به سیستم گوارش وارد کند.وی مصرف کاهو سکنجبین کم شیرین، استفاده از غذاها و لبنیات کم چرب و مصرف ترکیب غلات و ترکیب تخم مرغ و سیب زمینی به جای مصرف گوشتها را نیز در این زمینه بسیار موثر دانست.
دکتر مظهری یکی از عوارض پوستی ناشی از گرمازدگی را ایجاد آکنههای ملتهب و دردناک روی سطح پوست عنوان کرد و افزود: آکنهها و جوشهای پوستی بیشتر در اثر جمع شدن میکروارگانیسمها در زیر پوست ایجاد میشوند که میتوان با استفاده از ماسک برخی میوههای فاقد شیرینی یا کم شیرین، التهابات پوستی را تسکین و به رفع آکنهها کمک کرد.مظهری توضیح داد: ماسک آب خیار و آب پوست هندوانه، خوردن آب هندوانه، رعایت کردن اصول بهداشتی و شستن صورت با آب ولرم و صابون یا شامپوی بچه میتواند به درمان این آکنهها کمک کند.وی در مورد کودکان نیز توصیه کرد که از تابش نور مستقیم خورشید به ویژه در مدت طولانی مثلا برای بازی کردن در پارکها و فضای آزاد دور نگه داشته شوند، همچنین لازم است آب و مایعات مناسب مانند شیر کم چرب و آبلیموی رقیق مصرف کنند تا مقاومت بدنشان در مقابل عوارض ناشی از دمای بالای هوا افزایش یابد.