کیمیای ماه مبارک رمضان

مقدسات یعنی اموری که دارای ارزش بسیار بالایی است. ارزشمندی بالا به معنای اثر گذاری زیاد در زندگی است نه یک امر اعتقادی صِرف. خداوند منبع قدسیت و اثر گذاری است و آفریده ها هر کدام به میزانی نزدیکی به خداوند، منشأ اثرات بیشتر و لذا ارزش بیشتری هستند؛ چیزی که در ادبیات دینی «مقدس» یا «قدسی» نامیده می شود. ویژگی خداوند بقاء و ماندگاری است به هر میزان که اثری خدایی تر باشد، ماندگاری اش بیشتر است.

ویژگی نعمت های مقدس

مقدسات یعنی اموری که تأثیر زیاد و ماندگاری طولانی تری دارند: «خَیرٌ و أبقَی». هر چه موجودی به خدا نزدیک تر شود، اثرش نیز خدایی تر می شود، یعنی برتر و ماندگار تر می شود.

لذا مهمان شدن در نزد فرد یا مکان یا زمان مقدس، به معنای بهره مند شدن از اثرات برتر و ماندگار تر. همان گونه که می دانیم، اثرات جسمی کم و گذرا است. لذا اصل اثرات قدسی، اثرات غیر جسمی است، البته آثار جسمی زیادی هم دارد.

جسم انسان همانند اسبی است که روح ما، سوارکار آن است. اسب باید در خدمت سوار کار باشد نه این که سوار کار دائماً به اسب خود خدمت کند. دانا کسی نیست که دائماً اسبش را تیمار کند، دانا است که ضمن رعایت سلامت اسب، آن را به خدمت بگیرد. آیا ما وقتی خوشبختیم که مشغول تیمار اسب مان هستیم یا اسبمان مشغول خدمت رسانی به ما است؟ در مهمانی قدسی، میزبان بیشتر به سوارکار توجه می کند تا اسب؛ در عین حال، اسب هم بی بهره نمی ماند.

در یک دسته بندی، ما با سه گونه آفریده مقدس مواجه هستیم: افراد مقدس؛ زمان های مقدس و مکان های مقدس.

افراد مقدس

افراد مقدس به دلیل نزدیک بودن به خداوند، سبب اثرات مثبت و ماندگاری می شوند. از جمله افراد مقدس پیامبران هستند که از همه مهمتر، پیامبران اولوا العزم یعنی نوح، ابرهیم، موسی، عیسی و محمد (صلوات الله علیهم) بوده اند.

افراد مقدس هم در دسترس ما نیستند؛ البته حضرت مهدی ارواحنا فداه و نیز حضرت عیسی علیه السلام زنده اند و ما در محضر آنها هستیم، اما آنها را حس نمی کیم.

مکان های مقدس

این مکان ها دارای انرژی مثبت الهی و سبب تأثیرات زیادی می شوند. مانند کعبه، کربلا، بیت المقدس و قم. اگر کسی مورد لطف خداوند قرار بگیرد و جواز ورود به حوزه قدسی پیدا کند و روی برگرداند، قطعا از زیانکاران خواهد بود.

برای مثال خداوند به قوم بنی اسرائیل گفت که به سرزمین مقدس (بیت المقدس) وارد شوید. اما آنان گفتند که قوم قدرتمندی در آنجا است. پس ای موسی! تو و خدایت بروید با آنان بجنگید تا ما وارد آن شویم. در حالی که قرآن می گوید در این ماجرا نیاز به جنگ نبود.

برای رسیدن به موفقیت باید قدری سختی تحمل کرد. اگر به موقع، این سختی را تحمل نکنیم، باید مشقت های زیادی را تحمل کنیم. بنی اسرائیل که حاضر نشدند سختی اندک توکل به خدا و ورود به سرزمین مقدس را تحمل کنند و به این سرزمین مقدس بی حرمتی کردند، چهل سال در بیابان سرگردان شدند؛ چهل سال!

پس از چهل سال سرگردانی و عذاب قوم یهود در بیابان ها، سرانجام خداوند آنان را بخشید و به دروازه همان سرزمین مقدس رسیدند. خداوند فرمود وارد آن شهر مقدس شوید اما هنگام ورود، کلمه «حِطَّة» یعنی درخواست ریزش گناهان را بگویید.

اما وقتی کسی لیاقت نداشته باشد، حاضر نیست حتی یک کلمه حرف درست بزند؛ آنان به جای «حِطّة» با تمسخر گفتند: «حِنطَة»! یعنی به جای یکی از حروف «ط» حرف «ن» گذاشتند که معنای کلمه می شود: «گندم».

یعنی خدایا ما فقط به دنبال تغذیه جسم هستیم و حتی حاضر نیستیم یک «کلمه» مربوط به تغذیه روح و امور مقدس را به زبان بیاوریم!

این در حالی است که خداوند برای ورود به حوزه های قدسی، دستورات خاصی برای اهل معرفت دارد که رعایت آن، سبب بهره مندی و اثر پذیری بیشتر ما از آن امر مقدس خواهد بود. لذا خداوند به حضرت موسی می فرماید که هنگام ورود به سرزمین مقدس «طُوَی»، کفش خود را بیرون بیاور: «إِنِّي أَنَا رَبُّكَ فَاخْلَعْ نَعْلَيْكَ إِنَّكَ بِالْوادِ الْمُقَدَّسِ طُوی» طه، 12.

این که انسان هنگام ورود به مسجد یا مکان های مقدس، آداب ویژه ای را رعایت کند، ریاکاری نیست، بلکه زرنگی و توفیق است.

از جمله مکان های مقدس دیگر، کعبه، کربلا، نجف، قم و... است که متأسفانه ما اینک به آنها دسترسی نداریم.

زمانهای مقدس

زمان یعنی بُعد چهارم ماده. یعنی علاوه بر طول و عرض و ارتفاع، بُعدی به نام «استمرار» هم داریم که زمان نام دارد. زمان مقدس یعنی ما در امتداد زندگی به نقطه ای می رسیم که در نوعی هماهنگی و ارتباط خاص با سایر ماده ها قرار می گیریم که سبب آزاد سازی انرژی مثبت بسیاری می شود.

ماه رمضان

مقدس ترین ماه، ماه مبارک رمضان است عظمت این ماه به قدری است که «قرآن» به عنوان معجزه خاتم پیامبران در آن نازل شده است. شب قدر در این ماه قرار دارد. میزان اثر بخشی شب قدر، معادل 30 هزار روز یعنی 1000 ماه است که تقریباً معادل 84 سال است. در این شب همه فرشتگان و نیز «روح» که فرشته بزرگی است، به زمین می آیند و تا صبح جشن مقدس عظیمی بر پا می شود و هر کس هر چه بخواهد ان شاء الله مستجاب می شود (البته به شرط آنکه سبب خیر و خوشبختی باشد نه اسباب رنج وی). آن شب تا صبح پر از هر آن چیزی است که بایسته و شایسته انسان است.

همان گونه که بهار، فصل شکفتن و رویش امور جسمانی است، ماه رمضان بهار روح است و بهترین زمان برای خودسازی البته روح رمضان و صاحب همه زمان ها، و بهار همه ابعاد آفریدگان و عامل سر سبزی و خرّمی همه مخلوقات، حضرت بقیت الله ارواحنا فداه است: «السَّلَامُ عَلَى رَبِيعِ‏ الْأَنَامِ‏ وَ نَضْرَةِ الْأَيَّام‏» بحار الأنوار، محمد باقر مجلسی، ج‏99، ص101.

بخشی از خطبه شعبانیه حضرت محمد پیامبر خدا (ص)

«ای مردم! همانا ماه خدا، همراه با برکت و رحمت و آمرزش، به شما روی آورده است؛ ماهی که نزد خدا برترین ماه هاست و روزهایش برترین روزها، شب هایش برترین شب ها و ساعاتش برترین ساعات است. ماهی است که در آن به میهمانی خدا دعوت شده اید و از شایستگان کرامت الهی قرار داده شده اید. نَفَس هایتان در آن، تسبیح است، خواب تان در آن، عبادت، عمل تان در آن، پذیرفته و دعایتان در آن، مورد اجابت است ... با گرسنگی و تشنگی خود در این ماه، گرسنگی و تشنگی روز قیامت را یاد کنید؛ به نیازمندان و بینوایان تان صدقه بدهید؛ به بزرگان خود احترام، و بر کوچک های تان ترحّم، و به بستگان تان نیکی کنید؛ زبان تان را نگه دارید؛ چشم های تان را از آنچه نگاه به آن حلال نیست، بپوشانید؛ گوش های تان را از آنچه شنیدنش حلال نیست، فرو بندید؛ به یتیمان مردم، محبّت کنید تا بر یتیمان شما محبّت ورزند.

ای مردم! در این ماه، درهای بهشت، بازند؛ پس، از پروردگارتان بخواهید که آنها را بر شما نبندد و درهای دوزخ، بسته اند؛ پس، از پروردگارتان بخواهید که آنها را بر شما نگشاید و شیطان ها در بندندغ پس، از پروردگارتان بخواهید که آنها را بر شما مسلّط نسازد». در این حال امیرالمؤمنین(ع) پرسید که ای پیامبر خدا! برترین کارها در این ماه چیست؟ فرمود: «ای ابوالحسن! برترین کارها در این ماه، پرهیز از حرام های الهی است»

سپس پیامبر خدا گریستند بر این که قرار است شقی ترین انسانها اقدام به قتل امیرالمؤمنین بنماید؛ آن هم در مسجد و هنگام سحر و در حالت سجده.

تبیین گوشه ای از قداست ماه رمضان

ماه رمضان مانند کیمیا است: ماده ای که به دنبال کشف آن بودند تا به آهن بزنند و طلا شود. حضرت محمد می فرماید: «انفاسکم فیه تسبیح» و «نومکم فیه عبادة». نفس ما چه ارزشی دارد؟ آیا کسی هست که آن را بخرد؟ قدری بازدم! بی شک بی ارزش تر از آهن است و وقتی با کیمیایِ زمان مقدس ماه رمضان در می آمیزد، ارزشش بیش از طلا می شود؛ می شود تسبیح که با آن می توان بهشت را به دست آورد. یعنی لحظات ماه رمضان از کیمیا با ارزش تر است.

«خواب» ما چه ارزشی دارد؟ آیا کسی در این جهان هست که نیم ساعت خواب ما را بخرد؟ چقدر خنده دار است! اما پیامبر فرموده است که «خواب» شما در ماه مبارک رمضان، «عبادت» است و در قبال آن بهشت یعنی با ارزش ترین چیز به شما داده می شود.

احکام رمضان

یکی از مهمترین کارها در ماه مبارک رمضان، روزه گرفتن است. روزه سپری است در برابر آتش جهنم! روزه گرفتن یعنی انسان برای انجام فرمان خداوند عالم، از اذان صبح تا مغرب از انجام چیزهایی که روزه را باطل می‌کند، خودداری نماید. روزه بر امت های پیش نیز واجب بوده است و هدف از آن نیز «زمینه سازی» برای انجام تقوی است. خداوند فرموده است که روزه برای من است و من خودم شخصاً اجر آن را می دهم.

انجام برخی از کارها از سپیده دم تا مغرب سبب باطل شدن روزه می شود؛ از جمله: بر هم زدن نیت روزه، خوردن و آشامیدن عمدی، باقی ماندن بر حیض یا جنابت تا لحظه فجر (باید غسل یا تیمم بدل از غسل کنند) انجام جماع در طول روز، دروغ بستن به خدا و رسول خدا، فرو بردن عمدی تمام سرو صورت در آب و قی کردن عمدی.