گشايشي كه مردم نمي‌بينند

رييس دولت يازدهم در تازه ترين سخنراني خود كه شب گذشته در جمع تعدادي از اساتيد و پزشكان معرفي شده بودند، مطرح كرد، با تكرار يك ادعا درباره برجام، وعده جديدي هم به مردم داد.

روحاني گفت: «ممكن است برخي ها از شرايط و گشايشي كه براي كشور ايجاد شده خيلي عصباني باشند و البته ما پاسخ آنها را به موقع خواهيم داد و براي مردم حقايق را روشن خواهيم كرد. طي پنج ماه و پنج روزي كه از برجام مي گذرد روزي نيست كه گشايشي در مسير منافع ملي و حركت به سمت اقتصاد مقاومتي و توسعه كشور حاصل نشده باشد».

وعده جديد روحاني مبني بر روشن كردن حقايق درباره برجام، خواسته اي است كه از مدتها قبل افكار عمومي و نخبگان از دولت محترم مطالبه مي كردند. اينكه چرا به تذكرات دلسوزانه، حقوقي، منطقي، مدبرانه و ناشي از دورانديشي منتقدان در حين مذاكرات توجهي نشد، قطعا نياز به روشنگري دارد.

طي 3 سال گذشته و در اوج مذاكرات هسته اي، منتقدان باسواد، كاربلد و آشنا به مسايلي حقوق بين الملل بارها تاكيد مي كردند كه بايد در نگارش متن توافق، بر روي واژه واژه آن دقت كافي صورت گيرد تا مبادا با درج عبارات دوپهلو، راه فرار از انجام تعهدات براي طرف عهدشكن و غيرقابل اعتماد آمريكايي باز شود؛ اما بي توجهي تيم مذاكره كننده به اين توصيه راهگشا، امروز گريبان دولت و ملت را گرفته است به نحوي كه، طرف مقابل، به راحتي و براساس متن برجام، از انجام تعهدات خود شانه خالي مي كند.

اجراي متوازن و گام به گام تعهدات طرفين از ديگر مواردي بود كه از سوي كارشناسان مطرح مي شد، اما به جهت عجله بي مورد و غيرمدبرانه اي كه در دستور كار تيم مذاكره كننده بود، امروز شاهد اين حقيقت تلخ هستيم كه ايران، عملا غني سازي 20 را تعطيل كرده، تاسيسات مهم فردو تقريبا تعطيل شده، و رآكتور اراك نيز به تعطيلي كشانده شده است اما در آن سوي ميز، كمترين اقدامي در راستاي انجام تعهدات صورت نگرفته است و صرفا بر روي كاغذ، برخي مسايل مطرح شده كه جنبه غيرعملياتي دارد.

مسايل فوق الذكر كه مربوط به حين مذاكرات و نگارش متن توافق مي شود، تنها مختصري از انبوه ابهاماتي است كه در اذهان عمومي مطرح است و نياز به روشنگري و بازگويي حقايق دارد.

از ديگر مسايلي كه روحاني بايد در چارچوب وعده جديد «بيان حقايق به مردم» مورد توجه قرار دهد، موضوع هيات نظارت بر برجام، تركيب و عملكرد آن است. تا اين لحظه، كمترين اطلاعاتي درباره تركيب هيات نظارت بر برجام به افكار عمومي داده نشده، در حالي كه اين حق طبيعي مردم است تا بدانند چه كساني با چه تخصص و عنواني، اين هيات 9 نفره را تشكيل داده اند. چه عيبي دارد مردم با اين حقيقت آشنا شوند كه اعضاي اصلي و حداكثري هيات نظارت بر برجام، در واقع همان مجريان و پديدآورندگان برجام هستند؟ چرا افكار عمومي نبايد بداند كه هيات نظارت بر برجام طي 3 ماه سال جاري و طبق اعتراف تلخ دبير شورايعالي امنيت ملي، فقط يكبار تشكيل جلسه داده است؟ آيا روحاني درباره اين موضوعات مربوط به برجام هم تمايل به ذكر حقايق و روشنگري صادقانه و شفاف با مردم را دارد؟

موضوع ديگري كه مردم مشتاق هستند درباره حقايق مذاكرات مطلع شوند، زمزمه هايي است كه از گفت و گوهاي دونفره ظريف - جان كري به بيرون درز كرده است؛ از چرايي تماس نيمه شب وزير خارجه آمريكا با وزير بشاش دولت يازدهم كه منجر به انحراف در مسير كشتي امدادرسان به يمن شد، تا علت اصلي تاخير چند ساعته در اعلام اجراي برجام و... براي مردم جذاب خواهد بود بدانند كه چرا ظريف در مقابل پرچم آمريكا ايستاد و با جان كري عكس يادگاري گرفت؟ همچنين، حقيقت بركناري ديپلمات انقلابي، حسين اميرعبداللهيان چه بود؟ نيز، ماجراي ارسال نامه روحاني به سران كشورهاي خليج فارس كه توسط وزير اطلاعات منتقل شد، چه بوده و محتواي آن نامه و ديكتاتورهاي عربي به درخواست روحاني چه واكنشي نشان دادند؟

روحاني در سخنراني خود، براي دومين بار، از موضوع گشايش هاي روزانه برجام سخن گفته است و جالب اينجاست كه اين بار، حتي عدد ماه و روز را هم ذكر كرده و ادعا نموده كه طي 5 ماه و 5 روزي كه از آغاز برجام مي گذرد، روزي نيست كه گشايشي انجام نشده باشد!

براي روشن شدن حقايق، يادآوري جمله اي از حسن روحاني در رقابت هاي انتخاباتي سال 92 موثر خواهد بود. وي در آن دوران اينگونه شعار داد: «معيار تورم، جيب مردم است نه بانك مركزي و آمار». حال، بر مبناي همين سخن، از رييس دولت مدعي راستگويان انتظار مي رود به اين سوال پاسخ دهد كه اين 155 گشايشي كه او مدعي آن هست، دقيقا در كدام قسمت جيب مردم قابل مشاهده و رصد مي باشد؟!

به نظر مي رسد يكي از اولويت هاي كاري مشاوران و اطرافيان رييس جمهور، يادآوري اين نكته به وي است كه كمتر از يكسال تا پايان عمر دولت شما باقي مانده و اين زمان، قطعا فرصت مناسبي براي دادن شعارهاي جديد به مردم نيست. 4 سال، فرصت خوبي است براي ارزيابي عملكرد دولتي كه مهمترين هدفش، مذاكرات هسته اي و به نتيجه رساندن آن طبق تمايل خود بود، و از قضا، مجموعه نظام در اين زمينه راه براي دولت كاملا باز كرد تا بعدها، مدعي نشوند كه «نگذاشتند».

با اين همه، رسانه ها، افكار عمومي و نخبگان جامعه مشتاقانه منتظر تحقق 2 موضوعي هستند كه روحاني از آنها سخن گفته است:
1. حقايق پيش، حين و پس از مذاكرات هسته اي و برجام به صورت صادقانه و شفاف ارايه شود.
2. ليست دقيق و مشخص گشايش هاي 155 گانه مورد ادعاي روحاني منتشر و مورد ارزيابي قرار گيرد.