با این وجود به نظر می رسد در این طرح هر اپراتوری تلاش کند تا با تبلیغات، مشترکان جدیدی را به سمت خود جلب کند اما شاید آنچه برای مشترکان همچنان با ابهام همراه است جزییاتی است که ممکن است در این نقل و انتقال آنها را دچار مشکلات بزرگ کند.
نمایی کلی از فضای اپراتورهای موبایل در ایران
فضای کشور در استفاده از تلفن همراه طی سالهای اخیر با ورود چند اپراتور موبایل تغییرات بسیاری داشته و اپراتورها با اهداف مختلف و متفاوت سعی کرده اند کاربران را به سمت خود جذب کنند. در این بازار اگرچه مشترکان اپراتور اول تلفن همراه به دلیل قدمت این اپراتور، شماره تلفن خود را یک دارایی می دانند اما ارائه سرویس های متنوع از سوی اپراتور دوم موبایل نیز، فضایی در اختیار قشر جوان جامعه قرار داد تا از این وسیله ارتباطی با قیمت پایین تر و امکانات مختلف استفاده کنند. در این میان اپراتور سوم تلفن همراه نیز بر روی ارائه محتوای اینترنتی متمرکز شد تا با وجود گرایش فعلی کاربران موبایل به سمت سرویس های مبتنی بر وب، بتواند در این بازار، جایگاه ثابتی را در اختیار گیرد.
در بازار تلفن همراه کشور، هر سه اپراتور قادر به ارائه همه نسلهای ارتباطی هستند و طرح رومینگ ملی که از سال گذشته اجرایی شده نیز به کمک شبکه های توسعه نیافته، آمده است. با این وجود مشترکان می توانند در صورتی که اپراتورشان در یک منطقه پوشش دهی لازم را نداشت از پوشش شبکه سایر اپراتورها استفاده کنند.
برای ترابرد پذیری عجله نکنیم
ترابرد پذیری در بسیاری از کشورهای دنیا انجام گرفته و هدف آن این است که اپراتورهای موبایل روی کیفیت سرویسها با یکدیگر رقابت کنند. اگرچه این هدف در نگاه نخست خوب به نظر می رسد اما با توجه به تجربه مشکلاتی که در هر طرح در ابتدا با آن روبه رو می شویم نباید در این زمینه نیز عجله کرد.
این درحالی است که سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی نیز در هفتههای اخیر بارها زمان اجرای ترابردپذیری را به تعویق انداخته و مهمترین دلیل آن، آماده نبودن شبکه به لحاظ فنی اعلام شده است. البته در این زمینه وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات اعلام کرد که هیچ مشکل فنی برای اجرای این طرح وجود ندارد اما به گفته مدیران اپراتورهای موبایل، وجود مشکل فنی یکی از دلایل تاخیر این طرح پیچیده است.
با توجه به این موضوع شاید مهمترین توصیهای که می توان به کاربران داشت این است که حتی اگر برای ترابردپذیری تصمیم خود را گرفتهاند حداقل طی هفتهها و ماههای اولیه منتظر اجرای این طرح و بیرون آمدن باگها و مشکلات اولیه ناشی از نخستین اجرای آن بمانند.
در این زمینه پیش از این نیز صادق عباسی شاهکو معاون رگولاتوری به مهر گفت: ممکن است در ابتدای اجرای این طرح، امکان مهاجرت به اپراتورها را برای تعداد محدودی مشترک، فراهم کنیم تا شبکه های اپراتورها از لحاظ فنی دچار اختلال نشود اما پس از آن، امکان استفاده از این طرح، بدون محدودیت خواهد بود. با این وجود از آنجایی که برای نخستین بار است که سازمان رگولاتوری وارد سرویسدهی در فاز فنی و اجرایی شده است پیشبرد این کار هنوز مشخص نیست.
نکاتی قبل از نقل مکان به اپراتوری دیگر
از آنجایی که ممکن است اپراتورهای موبایل نکات مهمی را قبل از نقل مکان مشترک اعلام نکنند، توجه به چند نکته ضروری است.
۱. نکته کلیدی این است که قبل از اینکه تبلیغات اپراتورها را برای ترابردپذیری باور کنید بهتر است کیفیت و خدمات اپراتوری که می خواهید به آن مهاجرت کنید را آزمایش کنید و همچنین منتظر بمانید تا مشکلات اولیه ترابردپذیری برطرف شود و سپس اقدام به این کار کنید.
۲. نکته دیگر اینکه شرایط و مقررات اپراتور مقصد را به خوبی مطالعه کنید چرا که بسیاری از اپراتورها ممکن است تبلیغات اغواکنندهای برای ترابردپذیری داشته باشند اما در پس خوشامدگویی قوانین و مقررات و جزییاتی قرار گرفته که معمولا کاربران توجهی به آنها ندارند و این ندانستن باعث میشود کاربر جدید دچار خسران و ضررهای مالی قابل توجهی شود.
۳. یکی دیگر از نکاتی که باید بدانید این است که هر شخص در سال فقط دوبار میتواند اپراتور خود را تغییر دهد و این امر به آن معنی است که نمی توان در این زمینه با روش آزمون و خطا پیش رفت. از طرفی هم نمیتوان از تجربههای دیگران به ویژه در زمینه آنتندهی کمک گرفت. چراکه پوششدهی اپراتورها در مناطق مختلف کشورمان متفاوت است و حتی در نقاط مختلف شهر با فاصله تنها چند صدمتر اختلاف فاحشی بین سرعت اینترنت دیده میشود.
۴. یک نکته مهم دیگر که باید بدانید این است که اگر بعد از ترابرد پذیری قصد فروش سیم کارت خود را داشته باشید حتما باید دوباره به اپراتور اصلی خود برگردید. در مورد اینکه قیمت سیم کارتی که یک یا چند بار به اپراتور دیگری رفته و بازگشته تفاوتی با سیم کارت اورجینال (باقی مانده در اپراتور اصلی) دارد یا نه هنوز بحث وجود دارد اما به هر حال به نظر میرسد این موضوع که ترابرد میتواند روی قیمت سیم کارت تاثیر بگذارد هم قابل تعمق است.
۵. برای مشترکان سیم کارتهای دائمی یکی از مواردی که ممکن است آنها را هنگام تعویض اپراتور با مشکل مواجه کند این است که هنگام انتقال به اپراتور دیگر، باید با اپراتور قبلی خود تسویه کامل کنند. به این معنا که ملزم هستند تخفیفهایی را که اپراتور از ابتدا تاکنون به آنها داده به اضافه یکسری هزینههای دیگر که جزئیاتش تاکنون مشخص نشده بپردازید. اگر مشترک سیم کارت اعتباری داشته باشد نیز اعتبارش در لحظه درخواست ترابردپذیری از بین میرود و به اپراتور مقصد منتقل نمیشود.
۶. یک نکته مهم دیگر که باید پیش از ترابردپذیری مورد توجه قرار گیرد این است که با رفتن به یک اپراتور دیگر اگر خانواده و دوستان شما عضو اپراتور قبلی باشند از این پس هزینه بیشتری در مقایسه با قبل برای مکالمه با شما می پردازند چرا که هزینه مکالمه از این پس با تعرفه بین اپراتوری محاسبه میشود و نه داخل اپراتوری.
۷. در همین حال گفته می شود که برخی اپراتورها قصد دارند شمارههای ترابرد شده از شبکه خود را اعلام کنند که مشترک باید به این نکته هم توجه داشته باشد.
موفقیت ترابردپذیری نیازمند زمان
در این که طرح ترابرد پذیری به هر حال باعث بهبود فضای بازار موبایل میشود شکی نیست و به طور قطع همه اپراتورها تلاش میکنند کیفیت سرویسهای خود را بالاتر ببرند و همین تکاپو برای بهبود سرویس دهی را بیشتر میکند.
اما با این وجود بهتر است قبل از آنکه تبلیغات اپراتورها یا صحبتهای غیرتخصصی وسوسه تان کند پس از اجرای این طرح، کمی صبر و حوصله به خرج دهید و شرایط جدید اپراتورها را ارزیابی کنید؛ چه بسا اپراتور قبلی با ارتقای کیفیت خدماتش شرایط بهتری پیدا کرده باشد و نیازی به تغییر نباشد و یا اگر قصد این کار را دارید با ملاحظه و دقت در فضای آرام تر و با تست اولیه اپراتور مقصد و نه در بحبوحه اولیه این کار را انجام دهیم.
در هر صورت از آنجا که این طرح برای اولین بار است در ایران اجرا میشود و نخستین تجربه است، نمیتوان با اطمینان گفت که تا چه میزان بسترهایش فراهم شده و موفقیتآمیز خواهد بود. همانطور که هر اقدام و طرح جدیدی نیاز به زمان دارد تا شکل جدی و درست به خود بگیرد، این طرح هم طبیعتا در ابتدا با مشکلاتی همراه خواهد بود که رفعشان نیاز به زمان دارد.