بیداری اسلامی در آراء و افکار اندیشمندان جهان

خبرگزاری فارس به مناسبت اولین سالگرد بیداری اسلامی منطقه تلاش دارد که با اندیشمندان و شخصیت‌های سیاسی و نیز هسته‌های اصلی تشکیل دهنده انقلاب‌های منطقه مصاحبه‌های را انجام دهد که هر روز یکی از این مصاحبه‌ها روی خروجی فارس قرار می‌‌گیرد.

این مصاحبه‌ها در چندین محور از جمله سیر روند بیداری اسلامی، موفقیت و دستاوردها، چالش‌ها و موانع فراروی انقلاب، چشم انداز انقلاب و پیوند آن با انقلاب اسلامی ایران و تلاش‌های غرب برای مصادره آن دنبال می شود.

دکتر احمد حنیف مسلمان سیاه‌پوست کانادایی در این باره انجام دادیم. وی که هیچ علاقه‌ای در استفاده از واژه دکتر برای خودش از خود نشان نمی دهد؛ در جنوب آمریکا متولد شد و به زودی مسیحیت را در یاری رساندن به مظلومان و سیاهانی که در دام تبعیض گرفتار آمده بودند، ناتوان دید. او فرهنگ «مبارزه با ظلم» و «تلاش برای عدالت» را در هیچ مکتبی به اندازه اسلام ندید. ورود احمد حنیف به دنیای معنوی اسلام او را به فضای اجتماعی و ساختاری دنیای اسلام نیز وارد کرد. او سه مدرک لیسانس خود را از دانشگاههای کانادا دریافت کرده بود که به حوزه علوم اسلامی نیز وارد شد، و پس از چند سال تحصیل در حوزه علمیه قم گفته می‌شود که هم ‌اکنون در جامعه الزهرا تدریس می‌کند. حنیف از قیام ملت‌های منطقه علیه دیکتاتورها حمایت می‌کند.

آنچه در پی می‌آید مصاحبه کامل با این پژوهشگر کانادایی است:

س. شما به عنوان یک اندیشمند اسلامی آیا  تحولات اخیر منطقه خاور میانه و شمال آفریقا  از جمله انقلابهای مصر و  لیبی  و حوادث یمن و بحرین را  نوعی بیداری اسلامی می دانید؟

من معتقدم که ملتهای این مناطق بیدار هستند . به نظر من بیداری اسلامی با ایدئولوژی اسلامی و برنامه ریزی حکومت اسلامی ایجاد خواهد شد. اگر بخواهیم به عنوان مثال ، تونس و مصر را مورد بررسی قرار دهیم مشاهده می کنیم که مردم این کشورها علیه دیکتاتوری و برای استقرار دموکراسی در کشورهایشان به پا خواستند. اکثریت انقلابیون از جوانان قرن 21 تشکیل می‌‌دهند که مشاهده کردند حکومت‌های دیکتاتوری آنها حق مردم را ضایع کرده و زندگی پادشاهانه‌ای برای خود دست و پا کرده‌اند و اموال ملت‌هایشان را به غارت می‌برند. این جوانان برای تغییر این وضعیت قیام کردند. ولی این جوانان به خاطر اینکه دارای ایدئولوژی و طرح و نقشه راه کاملی نیستند، در نتیجه راه برای نفوذ قدرت‌های غربی و موج سواری آنها و کنترل اوضاع این کشورها ساده‌تر خواهد کرد، همانند آنچه هم اینک در لیبی و حتی مصر شاهد آن هستیم که ارتش قدرت را همچنان موقتا در دست دارد و اخوان المسلمون سعی در به دست گرفتن امور دارند.

بیداری اسلامی همچنان وجود داشته اما مشاهده می‌کنیم که در بعضی کشورها مثلا الجزائر، بیداری اسلامی به عنوان یک پدیده سیاسی انقلابی تا الان نتوانسته است شکل بگیرد، و این انقلاب‌ها یک قیام مردمی است و نوعی بیداری حقوق انسانی به عبارات دیگر این بیداری به منظور تحقق حقوق بشر است. 

س: آیا جنبش مقاومت اسلامی یا انقلاب اسلامی ایران یا جنبش‌های آزادی‌خواه در سطح جهان بر تحولات اخیر نقشی داشته‌اند؟

بله قطعا نقش داشته اند. اما به نظر من مهمترین نقش را اخبار و اطلاعات و رشد فکری مردم و جوانانی ایفا کردند که قدرت تحمل آنان از قدرت تحمل پدران و مادران خود کمتر بود و این در همه مناطق دنیا اتفاق می‌افتد ولی در شکل خاص خودش مثلا در اسبانیا شکل خاصی دارد در یونان شکل خاصی دارد در آلمان نیز شکل خاصی دارد.

س: شما تاثیرات تحولات اخیر منطقه را در رابطه با مساله و آرمان فلسطین چگونه ارزیابی می‌کنید؟

طبیعتاً انعکاسات عمیقی را بر این این مساله خواهد گذاشت چون مردم ضد این حکومت‌هائی هستند که نوکر کشورهای سلطه و اسرائیل هستند و از آنها بیزارند. ﭙس آینده روشنی در انتظار فلسطینی‌ها است چون الان ملت‌های مسلمان شاهد تغییر نظام‌های حکومتی هستند و نظام‌های جدید ﭙشتیبان آنها خواهد بود.

س: فکر می کنید این تحولات و همبستگی این قیام‌ها با ملت فلسطین باعث خواهد شد که رژیم صهیونیستی در بلند مدت یا کوتاه مدت از بین برود؟

بنده هیچ تردیدی در این موضوع ندارم که اسرائیل رفتنی است.

س : به نظر شما آینده منطقه از آن کیست؟ در دست مردم است یا در دست رژیم‌های دیکتاتوری؟ آیا احتمال دارد غربی‌ها دوباره رژیم‌هائی دیکتاتوری همانند رژیم بن علی و مبارک را در منطقه روی کار بیاورند؟

بله این احتمال وجود دارد. چرا که دو تا از مؤلفه‌های رهبری و ایدئولوژی که این قیام‌ها باید داشته باشند در این قیام‌های مردمی ملت‌های مسلمان وجود ندارد.

س: با این اوصاف این قیام‌ها با دو چالش عمده روبرو هستند. به نظر شما این ملت‌ها چگونه می توانند از بازگشت مجدد وضعیت سابق ممانعت کنند؟

سؤال سختی است. ولی به هرحال بایستی علماء و اندیشمندان و شخصیت‌تهای خوش اندیشه اسلامی در کنار ملت‌ها و با ملت های خودشان در ارتباط نزدیک باشند . در منطقه خاورمیانه و نظام‌های حکومتی شرق، نوعی فاصله بین نظام‌های حکومتی و جوانان وجود دارد و این جدائی باعث می شود که این جوانان بر علیه این سیستمها قیام کنند.

س: اگر شما به عنوان یک فرد انقلابی در تونس یا مصر یا لیبی حضور داشتید، پیشنهاد و نصیحت شما به جوانان جهت جلوگیری از عدم مصادره دست‌ آوردهای انقلاب آنان چه می‌بود؟

به آنها پیشنهاد می‌کردم که با افراد با سابقه مبارزاتی بالا در تماس و هماهنگی باشند و از تجربه‌های آنها جهت حفظ این قیام‌ها بهره ببرند. ولی مشکل به نظر می‌آید چرا که فاقد زمینه لازم بوده و همانند این است که من خانه‌ای بدون پی ساخته باشم و در این فکر باشم که چگونه خانه‌ام را ثابت نگه دارم.

س: شما تا چه اندازه به تحقق اهداف این قیام‌ها و رسیدن به هدف نهائی‌اشان امیدوارید؟

من واقع بین هستم و نمی‌توانم در این مورد امیدواری از خود نشان بدهم.