ویدئو چک آمار مصرف بنزین

به گزارش پایگاه 598 به نقل از فارس، حدود یک سال قبل و چند هفته بعد از تک نرخی شدن بنزین بود که بیژن زنگنه، وزیر نفت در مصاحبه با هفته نامه «صدا» گفت: «منفعت بزرگ تک نرخی شدن بنزین این بود که فساد برداشته شد، البته مصرف هم معتدل می‌شود و در مجموع به نفع خود مردم خواهد بود»، اما همانطور که کارشناسان پیش بینی می‌کردند متعادل شدن مصرف بنزین حداقل به معنای منفی شدن رشد مصرف این فرآورده نفتی در سال 94 اتفاق نیفتاد. با این وجود، در هفته‌های اخیر مدیران ارشد وزارت نفت ادعای جدیدی در این زمینه مطرح کرده‌اند و مدعی کند شدن رشد مصرف بنزین در سال گذشته بخاطر تک نرخی شدن آن شده اند. ابتدا سیدناصر سجادی، مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران در یک نشست خبری در حاشیه بیست و یکمین نمایشگاه بین المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی با اشاره به رشد 2 درصدی مصرف بنزین در سال 94 گفت: «تک نرخی کردن بنزین رشد مصرف را از ٦ درصد سال ٩٣، امسال به حدود ٢ درصد رساند».

یک روز بعد هم بار دیگر سجادی درباره مقدار مصرف بنزین در سالهای اخیر گفت: «با گذشت بیش از یکسال از توزیع بنزین هزار تومانی، پارسال مصرف بنزین نسبت به سال ٩٣ رشد ٢ درصدی را تجربه کرد». سجادی با بیان این که رشد مصرف در سالهای پیش از تک نرخی شدن بنزین ٦ تا ٧ درصد بوده است، افزود: «سال ٩٣ با مصرف ٦٩ میلیون و ٦٠٠ هزار لیتر شاهد رشد ١,٧ درصدی بودیم، در حالی که مصرف بنزین در سال ٩٢ با ٦٨ میلیون و ٦٠٠ هزار لیتر ٧.٧ درصد رشد داشته است. پارسال با مصرف ٧١ میلیون لیتر بنزین رشد مصرف به ٢,١ درصد رسید».  

برای بررسی صحت ادعای مدیران وزارت نفت درباره کند شدن رشد مصرف بنزین با تک نرخی شدن آن، مناسب است ابتدا نگاهی به وضعیت مصرف بنزین در سال های اخیر یعنی از سال 85 تاکنون بیندازیم. آمارهای موجود در «آمارنامه مصرف فرآورده های نفتی انرژی زا –سال 1393» که توسط شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران منتشر شده است، بدین شرح است:

با توجه به آمارهای موجود در جدول فوق به نکات زیر می‌توان اشاره کرد:

اولا: رشد مصرف بنزین در سال‌های عرضه چند نرخی آن در سال های 86 تا 93 نسبت به سال قبل، به شدت تحت کنترل و بین منفی 12.5 درصد تا مثبت 7.7 درصد در نوسان بوده است (در سال 85 هنوز طرح سهمیه بندی بنزین آغاز نشده بود و بنزین به صورت تک نرخی عرضه می شد) در نتیجه همین روند هم مصرف بنزین در سال 93 همچنان کمتر از مصرف بنزین در سال 85  بوده است. براساس این آمارها، صرفا در سال های 91 و 92 رشد مصرف بنزین نسبت به سال قبل حدود 6، 7 درصد بوده است که آن را به طور مستقیم می توان به تعویق در زمان اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه ها و تثبیت قیمت بنزین با وجود تورم بالای کشور مربوط دانست و در بقیه این دوره زمانی، مصرف بنزین یا روندی کاهشی داشته است و یا حداکثر رشدی کمتر از 4 درصد را تجربه کرده است. در نتیجه، ادعای اینکه متوسط رشد مصرف بنزین در سال های چند نرخی بودن آن، حدود 6 یا 7 درصد بوده است، کاملا متناقض با آمارهای رسمی وزارت نفت است و هیچ نسبتی با واقعیت ندارد.

 ثانیا: معمولا برای بررسی کندتر یا تندتر شدن روند رشد مصرف یک محصول، رشد مصرف آن را در سال خاصی با یک سال قبل از آن مقایسه می کنند و نه دو سال قبل یعنی مثلا رشد مصرف بنزین در سال 94 نسبت به سال 93 را با رشد مصرف این فرآورده نفتی در سال 93 نسبت به سال 92 مقایسه می کنند. متاسفانه مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران به این مبنای عاقلانه و منطقی توجهی نکرده اند و در اقدامی شگفت انگیز و با هدف اثبات ادعای خود، رشد مصرف بنزین در سال 94 نسبت به سال 93 را با رشد مصرف این فرآورده نفتی در سال 92 نسبت به سال 91 مقایسه کرده اند.

ثالثا: همانطور که در آمارها مشخص است با تک نرخی شدن بنزین در سال 94، رشد مصرف این فرآورده نفتی در مقایسه با سال قبل، 2.1 درصد بوده است که به معنای افزایش 4 دهم درصدی رشد مصرف بنزین در سال گذشته در مقایسه با مدت مشابه یعنی سال 93 نسبت به سال 92 است،بنابراین برخلاف دیدگاه آقای سجادی، تک نرخی شدن بنزین در سال 94 نه تنها رشد مصرف بنزین را کند نکرده است بلکه این رشد تندتر نیز شده است.

ضرورت دارد مسئولین وزارت نفت به جای عددسازی و بازی با آمار برای اثبات ادعای غیرواقعی کند شدن رشد مصرف بنزین با تک نرخی شدن آن، هر چه زودتر شرایط لازم برای اجرای مصوبه مجلس برای عرضه دو نرخی بنزین در سال جاری با استفاده از کارت سوخت را فراهم کنند تا بار دیگر امکان کاهش رشد مصرف بنزین با ابزار سهمیه بندی فراهم شود. تجربه موفقی که در سال های 86 تا 93 در کشورمان اجرایی شد و نقش مهمی در کنترل مصرف بنزین کشور و کاهش واردات آن ایفا کرد و 75 میلیارد دلار صرفه جویی مستقیم برای کشور به همراه داشت.