تحقق الگوی پیشرفت اسلامی با مدل غربی ممکن‌نیست

بسم الله الرحمن الرحیم

ریاست محترم مرکز الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت

جناب آقای دکتر صادق واعظ زاده 

سلام علیکم

از آنجا که، پنجمین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت با موضوع «الگوی پایه پیشرفت»، 29 و 30 اردیبهشت جاری در محل کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران برگزار خواهد شد؛  چهار  پیشنهاد را برای گسترش گفتمان الگوی پیشرفت اسلامی- ایرانی به  محضرتان ارائه می نمایم. مقابله با آفت "یکسان انگاری توسعه غربی و پیشرفت اسلامی"، "چگونگی ارتباط الگو با مراکز حکومتی"، "کمک به فرآیند تدوین الگوی پایه پیشرفت" و "ترمیم نقشه راه مرکز الگو" موضوع پیشنهادات مطرح در این نامه است. 

مطلب اول اینکه برای عبور از آفت "یکسان انگاری توسعه غربی و پیشرفت اسلامی" و «مشخص شدن مرزبندی‌ها و تمایزات الگو با نسخه‌های فراوان و مکاتب موجود در دنیا» پیشنهاد می کنم به نقد آن دسته از نظریات توسعه غربی که در کشور بیشتر استفاده می شود، اقدام نمائید. مکاتبی مانند مکتب نهاد گرائی و کینزی های جدید و یا نقد نظریات و ایده هائی مانند سیاست خارجی توسعه گرا و حکمروائی خوب و شاخصه های توسعه انسانی و بسته شاخصه های wdi  نمونه ای از این نظریات محسوب می شود؛ که نقد آنها می تواند محور  «ارتباط مرکز با دستگاه‌ها و بدنه‌ی مدیریتی کشور» باشد و البته تضارب آرا حول مسئله الگو را محسوس تر می نماید. نظریات توسعه گرای مورد اشاره نه تنها مشکلات مردم را حل نمی کنند؛ بلکه امنیت ملی ایرانیان را نیز به چالش کشیده است.

مطلب دوم آنکه با تغییر مدیریت تحقیقات در آن مرکز از مدل کلاسیک فعلی به مدل های جهادی  وانقلابی می توانید لشگری از نخبگان جوان در حوزه و دانشگاه را برای این مسئله حیاتی بسیج نمائید. صریح تر می گویم؛ نمی توان به دنبال تحقق الگوی پیشرفت اسلامی بود ولی از مدل های تحقیقاتی غربی استفاده نمود. مدیریت تحقیقات مرتبط با امور تأسیسی و جدید باید بر اساس  پنج مرحله "حسن الاستماع"، "تضارب مبتنی بر فهرست نویسی"، "تدوین مبتنی بر فهرست جامع"، "نظام مقایسه" و "حسن السؤال" مدیریت گردد. این نوع از مدیریت تحقیقات "هدایت نظامات ذهنی" را در راستای فهم، تبیین و پردازش الگوی پیشرفت اسلامی تسهیل می کند.

مطلب سوم اینکه الگوی پایه پیشرفت  -در گام اول و مهمترین بخش مباحث خود- باید بتواند چگونگی فاصله گرفتن از آسیب اصلی الگوهای غربی را ترسیم کند.  از منظر مفاهیم اولین نقشه راه تولید الگوی پیشرفت اسلامی در الگوهای غربی ؛چگونگی حل تعارض میان نظم اجتماعی و آزادی فردی؛ سؤالی پاسخ داده نشده محسوب می شود؛ که صد البته باید در الگوی پایه پیشرفت تکلیف آن روشن شود. به عبارت روشن تر نظریه پایه الگوی پیشرفت باید بگوید چگونه نظم اجتماعی در جهت را با  آزادی و اختیار فرد جمع می کند؟ در مجموعه اسناد منتشر شده با عنوان الگوی پایه نه تنها به سؤال فوق الذکر پاسخ داده نشده است؛ بلکه اساسا سؤال محوری وجود ندارد.  آنچه به عنوان الگوی پایه از سوی مرکز در شش بخش منتشر شده است؛ تجمیع مجموعه ای از مبادی و مبانی نظری خاص است؛ که حتی چگونگی کاربردی شدن آنها در الگو تبیین نشده است.

مطلب چهارم آنکه ضرورت دارد-همانطور که در گذشته گفته بودم- نقشه راه تولید الگوی پیشرفت اسلامی- ایرانی ترمیم شود. برای تحقق این امر پیشنهاد می کنم جلساتی را با این دستور کار و با حضور اعضای جریانهای پانزده گانه الگوی پیشرفت اسلامی تشکیل دهید. نقشه راه تولید الگو همزمان باید مسیر تحقق سه موضوع برقراری ارتباط میان مرکز الگو با همه مراکز حکومتی، مقایسه الگوهای غربی و الگوهای اسلامی و تدوین سند الگو را تبیین کند.

در پایان افزایش توفیقات حضرتعالی در پیشبرد موضوع حیاتی و تاریخی الگوی پیشرفت اسلامی -که موضوع انتقال نظام از مرحله دولت اسلامی به مرحله جامعه اسلامی محسوب می شود- را از حضرت رب العالمین مسئلت می نمایم.