آقای روحانی امسال سال ۹۵ است ۹۴ نیست!

به گزارش مسیرآنلاین به موجب این طرح سالانه باید برای یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحد مسکونی، زمین در سطح کشور واگذار می‌شد. بر این اساس از ابتدای دولت نهم بالغ بر ۴ میلیون و ۴۰۰ هزار واحد مسکن مهر در شهرها و روستاها شروع به ساخت شد که نیمی از این تعداد در روستاها بوده‌اند. بخشی از این واحدها در دولت دهم تحویل متقاضی شده و کار تکمیل و واگذاری بخشی دیگر، با متوسط پیشرفت فیزیکی ۷۰ درصد به دولت یازدهم رسید.

علی رغم تاکیدات مقام معظم رهبری بر اتمام این پروژه بزرگ، این دولت اهتمام جدی به تکمیل پروژه های مسکن مهر را ندارد.

رهبر معظم انقلاب در شهريور ماه ۱۳۹۳ در ديدار خود با هيات دولت در خصوص برنامه مسكن مهر تذكر دادند و فرمودند: «اگر احتمالا با اصل طرح مسكن مهر و يا نحوه تزريق اعتبارهاي بانكي به آن مخالفتي وجود دارد، اما اين را هم بدانيم كه اكنون چند ميليون نفر چشم انتظار تكميل مسكن مهر هستند و بايد اين كار به طور جدي پيگيري شود و به اتمام برسد.»

این در حالی است که بیش از ۷۰ درصد پروژه مسکن مهر در دولت قبل به اتمام رسیده و تنها ۳۰ درصد کار این پروژه کشوری به دست دولت فعلی است. مسكن مهر در يك سال اخير تنها ۶,۶ درصد پيشرفت مالي داشته است. كُندي تكميل مسكن سبب شده تا با قيمت مصالح و دستمزدها منابع مالي مورد نياز مسكن مهر افزايش پيدا كند، و بايد دولت خود را در اين خسارت شريك بداند.

اکنون دو سوال اساسي به وجود آمده است. يكي اينكه چرا فرآيند تخصيص تسهيلات مسكن مهر با كندي صورت مي‌گيرد؟ و ديگر اين كه چرا با وجود آماده بودن برخي از واحدهاي مسكن مهر اين واحدها افتتاح و به متقاضيان تحويل نمي‌شود؟

پاسخ سوالات فوق را بايد در عملكرد ۴ سازمان دولتي دخيل در اين امر(وزارت راه و شهرسازي، بانك مركزي، بانك مسكن، و وزارت نيرو) جستجو كرد.

وزارت راه و شهرسازي

مسؤوليت مستقيم مسكن مهر بر عهده وزارت راه و شهرسازي است. اما با تغيير مسؤولان اين وزارت، اين برنامه از اولويت اصلي در اين وزارتخانه خارج شد. در چنين شرايطي اظهارات منفي مسؤولان وزارت راه و شهرسازي و تخريب اين برنامه در اذهان عمومي بالاخص در رسانه‌هاي جمعي پيامدهاي منفي در اجراي اين برنامه داشته است، از جمله:

۱ـ سلب اعتماد مردم نسبت به عدم اهتمام دولت براي اتمام پروژه و توقف برخي از متقاضيان در تكميل آورده‌هاي خود.

۲ـ عدم جديت مديران استاني براي اتمام پروژه و عدم تشكيل شوراي مسكن استان ها.

۳ـ ايجاد فضاي نا اميدي در ميان پيمانكاران براي تكميل پروژه‌ها(البته اظهارات مکرر غير كارشناسي مسؤولان وزارت راه و شهرسازي مبني بر واگذاري بخشي از مسكن مهر به بخش خصوصي باعث افزايش حس طمع در برخي از پيمانكاران براي خريد پروژه‌ها و تصاحب آن و به تبع آن توقف پروژه از سوي آنان شده است)

جذب و تخصيص آورده متقاضيان به پروژه‌هاي مسكن مهر بر عهده وزارت راه و شهرسازي است. بسياري از متقاضيان با وجود آن‌كه آورده خود را براي پروژه تكميل كرده اند، اما هنوز مبالغ آن‌ها به پروژه اختصاص نيافته و در بعضي موارد آورده متقاضيان در بخش‌هاي ديگر مانند احداث پل‌ها و دور برگردان‌هاي پروژه‌ها(اتوبان تهران پرديس) و يا موارد مشابه هزينه شده است.

بانك مركزي

با روي كار آمدن دولت يازدهم و اظهارات مسؤولان بانك مركزي مبني بر تورمي بودن شيوه تأمين مالي مسكن مهر فارغ از صحيح بودن و يا نبودن اظهارات بانك مركزي محدوديت‌هايي را از ۲ طريق براي اين برنامه اعمال كرد.

۱ـ افزايش دوره پاسخ گويي به مسكن مهر: رئيس كل بانك مركزي در نامه‌اي با شماره ۹۲٫۲۷۰۹۱۱ در تاريخ ۱۳۹۲٫۰۹٫۱۴ عنوان كرده است : «رويكرد كلي دولت قبل در خصوص گسترش حوزه پوشش مسكن مهر و تسريع در اجراي اين طرح، يكي از دلايل عمده افزايش بدهي بانك مسكن به بانك مركزي و رشد نقدينگي از اين محل بوده است. در همين راستا ضروري است تا به منظور ايجاد سازگاري بيش‌تر طرح با اهداف كلان و پرهيز از لطمه به ساير اهداف و طرح‌هاي مهم كشور، دوره پاسخ گويي به تعهدات در نظر گرفته شده براي طرح مسكن مهر طولاني‌تر گردد.». بايد متذكر شد كه اين رويكرد بانك مركزي براي جلوگيري از افزايش نقدينگي از طريق پايه پولي بوده است و نه تأمين مالي فعلي مسكن مهر كه از طريق بازگشت اقساط صورت مي‌پذيرد و در افزايش نقدينگي كل نقشي ندارد و با فرض درستي استدلال بانك مركزي تبعات تورمي را نيز به دنبال نخواهد داشت.

۲ـ تاخیر بانك مركزي در موافقت براي افزايش سقف فردي تسهيلات مسكن مهر از ۲۵ ميليون تومان به ۳۰ ميليون تومان: در آخرين مصوبه هيات دولت قبل با تشخيص وزارت راه و شهرسازي تمام تسهيلات مسكن مهر به ۳۰ ميليون تومان افزايش يافت اما با تغيير دولت اين مصوبه مورد پذيرش بانك مركزي قرار نگرفت. پس از گذشت دو سال بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار، مجددا همان مصوبه را تایید کرده و سقف تسهیلات مسکن مهر را با لحاظ کردن برخی شرایط به ۳۰ میلیون تومان افزایش دادند. با لغو و سپس تایید مصوبه مذکور به فاصله تقریبا دو ساله، این سوال باقیست که خسارت ناشی از دو سال کندی در روند اجرای مسکن مهر بر اثر این ناهماهنگی بر عهده کیست؟

بانك مسكن

شاهرگ حياتي مسكن مهر يعني تأمين مالي اين برنامه در اختيار بانك مسكن قرار گرفته است. با تغيير دولت اعطاي تسهيلات نيز توسط اين بانك دچار تغيير شده است. طبق آمار واصله از سامانه بانك مسكن ماهانه مبلغ ۳۰۰ ميليارد تومان اقساط برگشتي ماهانه مسكن مهر است. تا مهر ۹۳ بيش از ۴۲۰۰ ميليارد تومان از اقساط مسكن مهر به بانك مسكن بازپرداخت شده كه بانك مسكن فقط ۲۴۰۰ ميليارد تومان از اين اقساط را به بانك مركزي عودت داده است اما با درخواست و نامه وزير راه و شهرسازي ۲۰۰۰ ميليارد تومان آن دوباره به بانك مسكن با دوره تنفس ۳ ساله واگذار شده است و در عمل مبلغ ۳۸۰۰ ميليارد تومان از محل بازپرداخت اقساط مسكن مهر در اختيار بانك مسكن قرار دارد. ثانیا بخشي از آورده متقاضيان هنوز در حساب‌هاي بانك مسكن قرار دارد كه از جزييات آن اطلاعي در دسترس نيست.

وزارت نیرو

 وزارت نیرو مسئولیت برقراری انشعابات آب و فاضلاب و برق را بر عهده دارد، بعضاً از سرعت لازم برخوردار نبوده و در طبق اعلام مسئولان وزارت راه و شهرسازی تعداد ۲۳۰ هزار واحد آماده افتتاح به دلیل نبود امکانات آب، برق و گاز قابل واگذاری به متقاضیان نیست. اگر وزارت نیرو به وظایف خود عمل می‌کرد حتی با همین روند کُند و فرسایشی، امسال امکان بهره‌برداری از بیش از ۳۰۰ هزار واحد مسکن مهر بیشتر از میزان فعلی فراهم می‌شد و این به معنای اسکان و صاحبخانه شدن بیش از ۱,۲ میلیون نفر است.

امروز متقاضیان می‌بینند که دولت در سال ۹۳ وعده تکمیل مسکن مهر را در سال ۹۴ داد و در سال ۹۴ وعده تکمیل در سال ۹۵ را اعلام نمود. آقای روحانی امسال سال ۹۵ است. سال ۹۴ نیست سال ۹۳ هم نیست. مسکن مهر با بیش از ۷۰ درصد پیشرفت تحویل دولت شما شد و امروز مردم شاهد تعطیلی کارگاه های آن هستند و طبق گفته مسئولین امر امروز و پس از ۳ سال، کمتر از ۱۰ درصد پیشرفت داشته است.

باید توجه داشت که مردم در سال "اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل” به جای وعده و وعیدهای دست نیافتنی در خصوص مسکن نیازمند اقدام و عمل هستند. مردم نیازمند گشایشی در حوزه مشکن اشتغال و خروج از رکود هستند که هنوز عملی نشده است. باید اذعان کرد که متقاضیان مسکن مهر تمام امیدشان برای خانه دار شدن همان مساکنی است که به قول رئیس جمهور محترم در بیابان ها ساخته شده است چرا که توان پرداخت اقساط بیش از دو میلیونی وام های مسکن را ندارند. چرا که آنها مانند رئیس جمهور و وزرا حقوق نمی‌گیرند و تازه امسال با تفقد دولت محترم، حقوق شان به ۸۰۰ هزار تومان رسیده است.