مذاکرات کویت نتیجه بخش نخواهد بود

طبق اعلام وزارت بهداشت یمن تاکنون حدود ۱۰ هزار غیرنظامی یمنی در حملات ددمنشانه سعودیها به استان های مختلف از جمله «البیضاء»، «تعز»، «عدن»، «صعده» و «صنعاء» به شهادت رسیده و ده ها هزار تَن دیگر نیز زخمی شده اند. این در حالی است که هزاران نفر دیگر از مردم یمن نیز به دنبال حملات ددمنشانه سعودیها خانه و کاشانه خود را رها کرده و آواره شده اند.

همزمان با حملات سعودیها به نقاط مختلف یمن و بمباران مناطق مسکونی در این کشور، ارتش و نیروهای مردمی یمن حملات انتقام جویانه ای را به مواضع سعودیها در شهرهای مرزی به ویژه شهرهای «جیزان» و «نجران» انجام می دهند. حملات گسترده ارتش و نیروهای مردمی یمن به مواضع سعودیها در مرزها موجب ایجاد موجی از رعب و وحشت در ساکنان سعودی این شهرها شده است. از سوی دیگر، این حملات رفته رفته قربانیان بیشتری از نظامیان سعودی می گیرد.

بر همین اساس، سعودیها بسیار در تلاش هستند تا از طریق مذاکرات با گروه های سیاسی یمن در مرزهای خود آرامش برقرار کرده تا از یک سو روند کشته شدن بیش از پیش نظامیان خود را محقق سازند و از سوی دیگر آرامش را به شهروندان سعودی ساکن مناطق مرزی بازگردانند. به همین مناسبت گفتگویی را با محمد محمد الزبیری معاون دبیرکل حزب سوسیالیست «البعث العربی» انجام دادیم که مشروح آن به شرح زیر است:

کارشناسان سازمان ملل از زمان صدور قطعنامه ۲۲۱۶ سخت تلاش کردند تا تفاهماتی را میان طرف ها برای نحوه برقراری آتش بس در یمن ایجاد کنند. بنابراین آنچه که اتفاق افتاده، تنظیم یک پیش نویس توافق در خصوص نحوه برقراری آتش بس است. پیش نویس توافق آتش بس در حالی در رسانه ها انتشار پیدا کرد که نسخه اصلی متن توافقنامه در رسانه ها منتشر نشده و تنها در اختیار طرف های مختلف قرار گرفته است.

أنصارالله و حزب «کنگره ملی» اعلام کرده اند که با این پیش نویس مخالف هستند و نسبت به آن ملاحظاتی دارند. اما مسأله تنها در پیش نویس توافقنامه محدود نمی شود. مشکل این است که جوهر مذاکرات میان دو طرف مبتنی بر قطعنامه شماره ۲۲۱۶ شورای امنیت است. قطعنامه شماره ۲۲۱۶ سازمان ملل دیگر در یمن قابل اجرا نیست. این قطعنامه نباید مبنای مذاکرات قرار گیرد.

ایران در حال حاضر یک بازیگر اصلی و مهم منطقه ای به شمار می رود که نمی توان آن را از نظر سیاسی و فرهنگی نادیده گرفت در نتیجه نقش این کشور در منطقه بسیار مهم است، از سوی دیگر ایران در سیاست، اندیشه، تفکر، انقلاب و قوانین خود، حمایت از مظلومان و ستمدیدگان را سرلوحه خود قرار داده است بنابراین نقش ایران دو بعدی است از یک سو نقش منطقه ای ایفا می کند و حامی ملت مظلوم یمن است در پرونده یمن تاثیرگذار است و از سوی دیگر نقش سیاسی ایفا می کند و خواهان صلح و مذاکراتی است که منجر به صلح و برقراری ثبات در یمن می شود. ایران در امور داخلی یمن دخالت نمی کند و ملت یمن نیز این موضوع را به خوبی می داند و حتی آمریکایی ها نیز آن را بیان کرده اند اما عربستان سعودی خواهان چنین نقشی برای ایران نیست.

عربستان و امارت از ابتدا درباره تقسیم منافع خود در یمن توافق کرده بودند و در این رابطه مناطق مختلف یمن را میان خود تقسیم کرده بودند به طوری که عدن متعلق به امارات و حضرموت و استان های جنوبی یمن متعلق به عربستان باشد اما هیچکدام از طرفین به این توافق پایبند نبود و هر کدام سعی داشت طرف مقابل را حذف کند. طی یک سال گذشته میان امارات و عربستان جنگ اطلاعاتی رخ داد و هر زمان که به مذاکرات نزدیک می شود هر یک از طرفین تلاش می کند موقعیت خود را در مذاکرات تقویت کند.

در همین ارتباط، عبد ربه منصور هادی خالد بحاح را از نخست وزیری برکنار کرد. از نظر ما چه بحاح و چه جایگزین وی هر دو نامشروع هستند و بدون توافق سیاسی همه گروه های یمنی انتخاب شده اند، خالد بحاح حذف شد زیرا عربستان سعودی قصد دارد برنامه های خود را در مذاکرات کویت اجرایی کند.

مناطقی که تحت کنترل نیروهای انصار الله و نیروهای سیاسی حامی انقلاب است آرام و امن است و مشکلی از بابت ناامنی احساس نمی شود اما مناطقی که تحت سیطره عوامل هادی است از بی ثباتی رنج می برد. وضعیت استان های جنوبی یمن نیز جالب نیست و در این مناطق ناامنی وجود دارد. اداره این مناطق به شوراهای محلی واگذار شده است و جنبش جدایی طلب جنوب یمن و عربستان سعودی نیز نمی تواند امنیت این مناطق را تامین کند لذا در نتیجه مناقشات اطلاعاتی که در این مناطق وجود دارد، عربستان سعودی این مناطق را به گروه هایی همچون القاعده واگذار کرده است و در واقع اوضاع امنیتی مناطق جنوبی یمن غیر قابل کنترل است.

روند کنونی مذاکرات روند آتش بس و توقف درگیری ها است اما من معتقدم عربستان سعودی از این امر به عنوان یک اسلوب تاکتیکی استفاده می کند که در نتیجه فشار افکار عمومی جهان به این تاکتیک روی آورده است و هدف عربستان گمراه کردن افکار عمومی دنیا است. در واقع اعتقادی به توقف درگیری ها ندارد، بهترین شاهد این امر نیز حملات روزهای اخیر سعودی ها در شهر تعز است که نشان می دهد ریاض نه تنها خواهان مذاکره و آتش بس بلکه نابودی آن و کشتار و ویرانی در یمن است. کسی که واقعا خواهان آتش بس و توقف درگیری ها باشد ملزومات آن را نیز فراهم می کند بنابراین من بر این باور هستم که نه تنها آتش بس در یمن صورت نخواهد گرفت بلکه مذاکرات حل بحران یمن در کویت نیز موفقیت آمیز نخواهد بود.