کشاورز محروم جنوب کرمان در حالی زمینهای کشاورزی را از دوردست نگاه میکند که حاصل ماهها تلاش و کوشش شبانهروزی و هزینههایی که با وام و قرض از دیگران متحمل بود حالا در اوج برداشت محصولات کشاورزی بر دوشش سنگینی میکند.
محصولات کشاورزی باوجود آغاز فصل برداشت و گرم شدن هوا زیر شعاعهای سوزان خورشید جنوب کرمان ماندهاند و کشاورز توان برداشتشان را ندارد.
این داستان امسال نیست، این مرثیه تلخ سالهاست بر مزارع جنوب کرمان خوانده میشود و هنوز هم چارهای برای درمانش اندیشیده نشده است.
دلالان باز هم دسترنج کشاورزان را به یغما بردند
دلالان که اکثراً غیربومی هستند منتظرند صبوری کشاورز تمام شود و محصولش را باقیمت بسیار کمتر از هزینه تمامشده بخرند و درنهایت پس از انتقال به بازار مصرف در شهرهای بزرگ کشور با چندین برابر قیمت بفروشند.
همه این مصائب سالهاست بر مردم جنوب کرمان میرود، افت قیمت محصول، دلالبازی، هزینههای بالای تولید، قیمت بالای حملونقل، عدم بازاریابی و واردات محصولات کشاورزی در زمان برداشت محصول، و همه اینها را میدانند اما چارهاندیشیهای مسئولان همیشه بیثمر مانده و یا مقطعی بوده است.
پیاز کاران باید محصولشان را کیلویی ۲۰۰ تومان بفروشند محصولی که برای تولیدش عرق ریختهاند و بیداری کشیدهاند و خیار کاران هم قیمت محصولشان طی روزهای اخیر به ۱۰۰ تومان رسیده است
حالا پیاز کاران باید محصولشان را کیلویی ۲۰۰ تومان و اگر بتوانند مشتری پیدا کنند بفروشند محصولی که برای تولیدش عرق ریختهاند و بیداری کشیدهاند و خیار کاران هم قیمت محصولشان طی روزهای اخیر به ۱۰۰ تومان رسیده است.
آنهم در سال مقاومت اقتصادی و این نتیجه نبود نگاه کلان در کشور برای حل مشکل کشاورزان است، در بهترین حالت پس از مدتی محصول کشاورزان خرید تضمینی و یا توافقی میشود و درنهایت محصول خریده شده در گوشهای انبار و خراب میشود و این پایان چرخه کار و تلاش کشاورزان مزارع در جنوب کرمان است.
محمد تاجیک یکی از کشاورزان جنوب کرمان است که بخشی از محصولش هماکنون در مزارع مانده و برداشتنشده است. وی میگوید: قیمت محصولات کشاورزی را نباید سیاسی کرد این مشکل در دولت قبل هم بود و مهار نشد و هرسال همین آش بود و همین کاسه است.
وی به محصولش بر زمینماندهاش اشاره کرد و افزود: در ابتدای برداشت محصول قیمت پیاز تا ۲۵۰۰ تومان هم رسید اما هماکنون قیمت به ۲۰۰ تا ۱۵۰ تومان رسیده است.
وی گفت: متوسط هزینهای که برای تولید این محصول کردهام بین ۵۰۰ تا ۶۰۰ تومان است و حالا باید برای اینکه کمتر ضرر کنم محصول را سر زمین به دلالها بفروشم.
ترجیح می دهم به جای برداشت، زمین را شخم بزنم
وی افزود: برداشت محصول، حالا دیگر با همین قیمت هم صرفه اقتصادی ندارد چون ۱۵۰ تومان قیمت جعبههای حمل محصول است و پول کارگر هم بهمراتب بیشتر از قیمت محصول برداشتی است، اگر امکانش باشد خانوادگی محصول را برداشت میکنیم که هزینه کارگر کم شود ا اگر نباشد ترجیح میدهم زمینم را شخم بزنم و زمین را برای کاشت فصل بعد آماده کنم.
کشاورز دیگری که در سال جاری کشت خیار را بر پیاز ترجیح داده است روزگار خیار کاران را بدتر هم میداند و به مهر میگوید: سال گذشته با این توجیه به این وعده که محصولات کشاورزی توسط روسها خریداری میشود حجم بالایی خیار خاردار تولید کردیم که درنهایت به دلیل افت قیمت روبل در مقابل دلار تجار روسی توان خرید خود را از دست دادند و خیارهای روی داست ما ماند و مجبور شدیم آنها را وارد بازار مصرف داخلی کنیم.
احمد افضلی گفت: در سالی جاری نیز کسی باور نمیکند یک کیلو خیار را ۱۰۰ تومان در بازار بفروشیم این قیمت حتی از نرخ بذر مصرفی هم پایینتر است.
وی افزود: بسیاری از کشاورزان نرخ آبی را که برای آبیاری مزارع دادهاند بسیار بیشتر از قیمتی میدانند که محصولشان فروخته میشود.
این کشاورز گفت: هرسال میگویند الگوی کشت را رعایت نکردیم، تعاونی کشاورزی نداریم و ... اما نمیدانم چرا کسی دست دلالان را از بازار کوتاه نمیکند، مسئولان که میدانند فصل برداشت نزدیک میشود چرا برای بازاریابی محصولات به کشاورزان کمک نمیکنند.
هرسال میگویند الگوی کشت را رعایت نکردیم، تعاونی کشاورزی نداریم و ... اما نمیدانم چرا کسی دست دلالان را از بازار کوتاه نمیکند، مسئولان که میدانند فصل برداشت نزدیک میشود چرا برای بازاریابی محصولات به کشاورزان کمک نمیکنند محمد قربانی نیز که ترجیح او هم عدم برداشت محصولات کشاورزی است میگوید: زمینم را اجاره کردم و پس از قرض کردن از اقدام هزینههای کاشت محصول را پرداخت کردم حالا نمیدانم پول مردم را باید چگونه پرداخت کنم.
وی میگوید: بعد از خیار و پیاز نوبت گوجه است و بعد هم برداشت هندوانه شروع میشود و کار ۹۰ درصد از مردم هم کشاورزی است و مطابق با الگوی کشت کار را انجام دادهایم.
وی این سؤال را مطرح کرد که آیا باید زمینها را بدون کشت رها کنیم تا بازار متوازن شود؟ در این صورت شغل ما چه میشود؟ چرا بهجای این کار صنایع وابسته به کشاورزی در جنوب کرمان شکل نمیگیرد و یا بازاریابی نمیشود؟ چرا جلوی دلال های غیربومی که هرسال کارشان همین شده که منتظر افت قیمت بماند و بعد نتیجه تلاش ما را به یغما ببرد گرفته نمیشود؟ آیا عدم کشت بهترین راهکار است؟
محمد سلامتی، کارشناس و فعال کشاورزی در جنوب کرمان اظهار داشت: بحث رعایت الگوی کشت از مهمترین زمینههای تعادل بین عرضه و تقاضا در بازار محصولات کشاورزی است که طی سالهای اخیر از سوی کشاورزان بسیار موردتوجه قرارگرفته است.
وی افزود: اما به هر صورت چون مشتری اصلی محصولات دلالان هستند با هماهنگی با یکدیگر از خرید محصول خودداری میکنند تا قیمت بهشدت افت کند و بعد وارد میشوند و سودهای هنگفت به جیب میزنند.
وضعیت کنونی با شعار مقاومت اقتصادی مغایر است
این تولیدکننده محصولات کشاورزی افزود: در سال اقتصاد مقاومتی باید برای تولید بومی و کار و تلاش کشاورزان ارزش قائل باشیم و اجازه ندهیم اینگونه سرمایههای خرد کشاورزان به پولهای هنگفت در جیب دلالان تبدیل شود.
وی ادامه داد: افزایش هزینه گازوئیل برای موتورپمپهای کشاورزی، هزینه آب، اجازه زمین، بذر، سم و کود و... هرسال افزایش مییابد اما همیشه در زمان برداشت قیمت محصولات کشاورزی بهشدت افت میکند و به ۱۰۰ و ۲۰۰ تومان میرسد و فرقی هم نمیکند چه محصولی است.
خورشید برپهنه گسترده دشتهای و مزارع جنوب کرمان غروب میکند و هنوز هم کشاورز محروم در شهرستانهای جنوب کرمان مانده است و محصولی که دیگر حتی توان هزینه کردن برای برداشت و عرضه به بازار را ندارد.
کشاورزی که به وعده و وعیدهای مسئولانی فکر میکند که در دولتهای مختلف از حمایت از تولید ملی سخن گفتهاند اما زمانی که پای عمل میرسد بی برنامگی و عدم حمایت جای تمام شعارهایشان را میگیرد.