نکته جالب اینجاست که ولی الله سیف رئیس کل بانک مرکزی در طول 24 روز گذشته 3 بار وعده وصل شدن سوئیفت را داده و هر سه بار وعده وی تحقق پیدا نکرده است. در این شرایط و بعد از انتقادات گسترده از وصل نشدن شبکه سوئیفت برای بانکها، بانک مرکزی روز گذشته مدعی شد که 142 هزار تراکنش بانکی در سوئیفت از ابتدای اجرای برجام تا 19 بهمن ماه پردازش شده است و همه بانکها امکان دسترسی به سوئیفت را دارند. این در حالی است که با توجه به اتصال بانکهای خصوصی به شبکه سوئیفت در دوران قبل از برجام امکان تحقق این مقدار در تراکنش قبل از برجام هم وجود داشته و این مسئله دستاورد خاصی برای دولت به شمار نمی رود.
حیدر مستخدمین حسینی معاون اسبق بانک مرکزی در گفتگو با «نسیم آنلاین» در خصوص ادعای بانک مرکزی درباره اتصال همه بانکهای ایرانی به سوئیفت بعد از برجام اظهار کرد: بخشی از بانکها که شامل تحریم سوئیفت بودند برای رفع تحریم نیاز به زمان دارند، اگر امکان سوئیفت برایشان مهیا شد هم باید کارگزار داشته باشند.
وی افزود: بخشی از بانکها که در راس آنها بانکهای خصوصی هستند، امکان ارتباط با سوئیفت در دوران قبل از برجام را هم داشتند، اما سوئیفت آنها برای کشورهای اروپایی قطع بود و هیچ بانکی حاضر نبود کارگزاری آنها را قبول کند. به عنوان مثال نمی توانستیم از آلمان مستقیما جنس وارد کنیم و محصولی که میخواستیم از این کشور وارد کنیم باید از طریق چین وارد می کردیم.
قبل از برجام هم امکان اتصال به سوئیفت را داشتیم
معاون اسبق بانک مرکزی تصریح کرد: بنابراین اتصال به شبکه سوئیفت قبل از برجام هم ممکن بود، اما از طریق بانکهای خصوصی و کارگزاری بانکهای چینی، هندی و یا کره جنوبی انجام می شد. بسیاری از بانکهایی که قبل از برجام تحریم بودند از طریق ارتباط با بانکهای خصوصی نیاز خود به سوئیفت را برطرف می کردند.
مستخدمین حسینی گفت: بنابراین فعالیت اقتصادی کشور در حوزه بانک در دوران قبل از برجام متوقف نبود، اما مسیر آن متفاوت بود. مگر قبل از برجام کالایی به کشور وارد نمی شد؟ ما شاهد این بودیم که کالا، مواد اولیه و دارو و مواد غذایی در آن دوران وارد می شد. بانک اقتصاد نوین، بانک سامان، بانک پاسارگاد، بانک پارسیان از جمله بانکهای خصوصی بودند که در دوران تحریمها هم امکان اتصال به سوئیفت را داشتند.
وی افزود: در میان بانکهای خصوصی بانکهای جدید التاسیس که در اواخر دولت قبل شکل گرفته بودند به دلیل تحریمها امکان اتصال به سوئیفت را نداشتند. 9 بانکی هم که رئیس کل بانک مرکزی به آنها اشاره کرده بود همان بانکهایی بودند که در دوران قبل از برجام شامل تحریم سوئیفت می شدند، مانند بانک ملی، ملت، صادرات، سپه، رفاه و دیگر بانکهای دولتی که شامل تحریمها می شدند.
معاون اسبق بانک مرکزی خاطرنشان کرد: قبل از برجام هم تراکنش بانکی بانکهای ما در سوئیفت پردازش می شد. در آن زمان از طریق کره جنوبی، چین و هند تراکنش سوئیفت انجام می دادیم.
142 هزار تراکنش بانکی در سوئیفت از طریق بانکهای اروپایی نبوده است
مستخدمین حسینی با اشاره به ادعای بانک مرکزی در خصوص 142 هزار تراکنش بانکی بعد از برجام گفت: بعید میدانم که 142 هزار تراکنش بانکی که مسئولان بانک مرکزی ادعا می کنند از ابتدای برجام تا 19 بهمن در سوئیفت انجام شده، از طریق بانکهای اروپایی انجام شده باشد، زیرا بانکهای ما هنوز در اروپا هیچ کارگزاری را ندارند، کل اروپا قبل از برجام فعالیتهای بانکی خود را با ما قطع کرده بود و این قطع ارتباط تنها منحصر به سوئیفت نبود.
وی بیان کرد: از روز ابتدای برجام بانکهای ما اگر می خواستند از طریق بانکهای اروپایی اقدام به اتصال به سویئفت کنند باید به دنبال کارگزاری برای این کار می گشتند. ممکن است این 142 هزار تراکنش از طریق کشورهای غیر اروپایی انجام شده باشد، بنابراین بانک مرکزی اگر ادعا می کند در دوران برجام تغییری در سیستم اتصال به سوئیفت ایجاد کرده باید جزئیات این 142 هزار تراکنش را منتشر کند. دسترسی به سوئیفت از طریق بانکهای اروپایی بدون قرارداد ممکن نیست و در این 24 روز هم هیچ قراردادی بین بانکهای اروپایی و بانکهای ما منعقد نشده است.
142 هزار تراکنش بانکی برای اقتصاد ایران عدد بزرگی نیست
مستخدمین حسینی تصریح کرد: 142 هزار تراکنش برای اقتصادی با توانمندی چند صد میلیارد دلاری چندان عدد بزرگی نیست، و ممکن بود قبل از برجام هم همین عدد خلق می شد، زیرا ممکن است گشایش اعتبارهای ما برای اتصال به سوئیفت اعداد چندان بالایی نباشد.
وی افزود: ممکن است کسی بخواهد 20 هزار خودرو وارد کند و برای گشایش سوئیفت این 20 هزار خودرو 4 بار سوئیفت را برای 5 هزار خودرو گشایش کند، این مقدار تراکنش از اعداد جزئی 2 تا 3 هزار دلاری می تواند باشد تا گشایش اعتبارهای با اعداد بالا، بنا براین تغییری نسبت به قبل برجام اتفاق نیفتاده است.