بحران انرژی در سایه اختلافات نفت و نیرو؛
به گزارش پایگاه 598، وطن امروز نوشت:
آيا فروپاشي سلطنت خاندان سعود به تحقق مي‌پيوندد؟ انديشمندان و روزنامه‌نگاران بسياري از مدت‌ها قبل، افول زمامداري آل‌سعود در عربستان را پيش‌بيني كرده‌اند اما اين بار به نظر مي‌رسد پيش‌بيني‌ها، ان‌شاءالله به تحقق مي‌پيوندد.
شايد مهم‌ترين دليلي كه مي‌توان در اين باره عنوان كرد، مجموعه مشكلات
بي‌سابقه‌اي است كه از زماني كه «سلمان بن عبدالعزيز» 80 ساله در ژانويه
گذشته قدرت را به دست گرفت، اين كشور را دربرگرفته است. در واقع ملك سلمان
هيچ فرصتي را از دست نداد كه به جهانيان نشان دهد عربستان در دوران حكومت
وي به مراتب بسته‌تر، خشن‌تر و غيرمعقولانه‌تر خواهد بود. تعداد اعدام‌هاي
علني از 151 اعدام در سال 2014 به ۲ برابر در سال 2015 ميلادي افزايش
يافت.
اوايل سال 2015 ميلادي، سلمان پس از ديدار با رجب طيب اردوغان رئيس‌جمهوري
تركيه قول داد تلاش‌ها براي سرنگوني بشار اسد، رئيس‌جمهوري سوريه از طريق
افزايش كمك‌ها به گروه تروريستي النصره، شاخه رسمي القاعده در سوريه را
افزايش دهد. چند هفته بعد، وي ائتلافي از 9 كشور عربي را به منظور دست زدن
به بمباران‌هاي شبانه گرد هم آورد كه اين اتفاق باعث شد يمن ـ يكي از
فقيرترين كشورهاي خاورميانه ـ در كوتاه‌ترين زمان ممكن، به ويرانه‌اي
تبديل شود.
تمام رفتارهاي سلمان زير نظر مردم عربستان است و اگر وي بر اين باور است
اين اقدامات برايش احترام به دنبال خواهد داشت، سخت در اشتباه است. بر عكس،
بررسي‌ها از افزايش وجهه منفي وي در ميان مردم حكايت دارد در عين حال كه
جهان با اين واقعيت روبه‌رو است كه عربستان با گردن زدن‌هاي علني و برخورد
سبعانه با زنان، با گروه تروريستي داعش كه از سوي آل‌سعود تشكيل شده و
رياست آن را ابوبكر البغدادي برعهده دارد، تفاوت چنداني ندارد.
1- اقتصاد در راس مشكلات جدي‌اي است كه خاندان سعودي روبه‌رو با آنهاست.
عربستان‌سعودي با دارا بودن ميزان بالاي بيكاري و شكاف فزاينده بين فقير و
غني، مدت‌هاست از جمله كشورهاي بيمار خليج‌فارس محسوب مي‌شود. با وجود آنكه
برنامه‌ريزان اقتصادي از تنوع اقتصادي نسبت به سال 1970 سخن مي‌گويند، در
واقع عربستان از سال 2013 به نفت در مقايسه با 40 سال پيش وابستگي بيشتري
يافته است.
2- «سعودي‌سازي» نيروي كار، دردسر ديگري است، آن هم در حالي كه بازار كار
بين بخش خصوصي كه تحت سلطه كارگران خارجي ميهمان عمدتا از آسياي جنوبي قرار
دارد و بخش دولتي كه كاركنانش بيش از آنكه به كار و توليد بينديشند در حال
استراحت در سازمان‌ها و ادارات دولتي هستند، دوقطبي شده است.
دولت اميدوار است جوانان در هتل‌ها، پالايشگاه‌هاي نفت و مواردي از اين
قبيل مشغول به كار شوند اما اكثر اين جوانان ترجيح مي‌دهند براي پست‌هاي
دولتي با حقوق بالا در انتظار بمانند كه اين دليلي براي اين امر است كه نرخ
بيكاري در ميان جوانان به 29 درصد رسيده است.
قيمت نفت؛ بلاي جان آل‌سعود
3- در كنار وابستگي شديد به نفت و بيكاري، كاهش قيمت نفت خام [از سوي خود
عربستان براي تضعيف ايران] كه از ميانه سال 2014 با دوسوم كاهش همراه بود،
به پيچيدگي اوضاع افزود اما آنچه بيش از ديگر مسائل باعث نگراني و ترس است،
تحقق يافتن اين واقعيت است كه با كاهش تقاضاها در كنار توطئه آل‌سعود براي
كاهش قيمت نفت كه موجب ضربه خوردن اين كشور نيز شده است و همچنين با توجه
به انقلاب صورت گرفته در حوزه نفت شيل، كاهش قيمت‌ها، واقعيتي غيرقابل
كتمان براي سال‌هاي آتي هم خواهد بود.
اين امر براي كشوري كه 91 درصد درآمد خارجي آن وابسته به نفت است، خبر خوشحال‌كننده‌اي نيست.
4- در عين حال اخبار از جبهه سياسي نيز از اوضاع و احوال نامناسب خاندان
سعود حكايت دارد. هر هفته از رسوايي جديدي خبر مي‌رسد. نخست آنكه «ريف
بداوي» يك وبلاگ‌نويس به دليل ابراز عقيده‌اش به تحمل 1000 ضربه شلاق محكوم
شد. در عين حال 3 جوان سعودي به نام‌هاي «علي النمر»ـ برادرزاده آيت‌الله
شهيد نمر ـ ،«عبدالله الظاهر» و «داوود المرهون» به دليل مشاركت در
اعتراضات مرتبط با بيداري اسلامي به مرگ محكوم شدند حال آنكه زير سن قانوني
هستند. در عين حال يك دادگاه فرمايشي براي آيت‌الله شيخ «باقر نمر» رهبر
شيعيان عربستان به دليل مخالفت صلح‌آميز با وهابيگري و ستمي كه از سوي هيات
حاكمه سعودي صورت مي‌گيرد، مجازات مرگ صادر كرد و اين مجازات ضد
حقوق‌بشري، متأسفانه اعمال هم شد.
از سوي ديگر بي‌تدبيري اين خاندان در حج امسال، 7 هزار حاجي مظلوم را به
كام مرگ كشاند و فاجعه بي‌سابقه «منا» را موجب شد. تمام اين رفتارها و
اقدامات باعث خشم و انزجار فزاينده مردم عربستان در قبال خاندان سعودي شده
است اما شايد جديدترين اقدام منزجركننده ملك سلمان را بايد پيشنهاد ساخت و
تامين منابع براي 200 مسجد وهابي براي آوارگان سوري دانست كه در حال فرار
از هرج و مرجي هستند كه سياست‌هاي حاكم سعودي ايجاد كرده است. اين پيشنهاد
با واكنش «سيگمار گابريل» معاون صدراعظم آلمان همراه شد. وي خطاب به
روزنامه بيلد ام سونتاگ گفت: «ما بايد براي سعودي‌ها روشن كنيم كه دوره
ناديده گرفتن واقعيات گذشته است. مساجد وهابي كه در سراسر جهان ساخته
مي‌شوند با كمك مالي عربستان ساخته مي‌شوند. بسياري از كساني كه براي امنيت
جامعه تهديد هستند، از اين مساجد به آلمان مي‌آيند».
به زبان ديگر، آنچه آلمان و اروپا تمايلي به ميزباني ندارد صدها مروج فرقه‌گرايي هستند كه تحت حمايت مالي سعودي قرار دارند.
5- در جبهه‌هاي نظامي در يمن، عراق و سوريه كه اوضاع روز به روز در حال
وخيم شدن است، عربستان نقش اصلي را ايفا مي‌كند. به مانند هر جنگ
تجاوزكارانه‌اي، قرار بر آن بود حملات تحت رهبري عربستان عليه مبارزان حوثي
يمن كوتاه باشد.
در واقع، جنگ يمن فاجعه انساني فزاينده‌اي را به دنبال داشته كه دولت‌هاي
غربي نهايت تلاش خود را به خرج مي‌دهند كه آن را ناديده بگيرند و اين در
حالي است كه يمن در حال تبديل شدن به باتلاقي است كه هيچ پاياني براي آن در
آينده نزديك قابل تصور نيست. از سويي ائتلاف تحت رهبري عربستان در حال
فروپاشي است. آنگونه كه «ديويد اوتووي» خبرنگار سرشناس واشنگتن‌پست
درخاورميانه تصريح كرده است، سعودي‌ها با متحدان اماراتي خود بر سر اينكه
از شاخه محلي اخوان‌المسلمين حمايت صورت گيرد يا خير، در حال نزاع هستند و
در نتيجه امارات عربي متحده تعداد نيروهاي خود را از 2000 به نصف كاهش داده
و سعودي ناچار شده به جاي آنها مزدوران كلمبيايي را اعزام كند.
در جنگ نيابتي كه در شمال سوريه و عراق در جريان است اوضاع بهتر از يمن
نيست. عربستان كه مي‌ديد تسليحات مدرن مي‌تواند شرايط را براي بشار اسد
وخيم‌تر كند، شاهد مداخله روسيه بود كه باعث تغيير معادله شد و اين امر
باعث شد اسد در اواخر نوامبر اعلام كند نيروهايش تقريبا در هر جبهه‌اي در
حال پيشروي هستند.
با اين حال گزينه‌هاي عربستان محدود است و اگرچه مي‌تواند همچنان به ارائه
كمك‌هاي مالي به نيروهاي ضداسد ادامه دهد اما اگر ادامه دهد، بيشتر تسليحات
در اختيار نيروهاي داعش قرار مي‌گيرد.
به گفته يك تحليلگر غربي، خاندان سعودي در داخل دچار سردرگمي شده است. اگر
فضا را مقداري باز كند آنگاه كنترل اوضاع از دستش در رفته و همه چيز از هم
خواهد پاشيد. از اين رو مصمم به بسته شدن هر چه بيشتر داخل دارد حتي تا
نقطه‌اي كه ممكن است به فروپاشي منجر شود.
غرب نيز نسبت به فشار بيش از حد به عربستان براي پايبندي به دموكراسي و
آزاديخواهي نگران است، چرا كه ممكن است مخالفت‌هاي سياسي را افزايش دهد و
پس از آن بزرگ‌ترين كابوس غرب يعني فروپاشي غول نفتي كه بر 20 درصد از
ذخاير ثابت‌شده نفت جهان تكيه زده، به تحقق بپيوندد در حالي كه تروريست‌هاي
القاعده و داعش در خيابان‌هاي رياض در حال جذب نيرو هستند.
رهبران غربي پس از سال‌ها تغذيه از هيولاي سعودي به دليل هراس از وخيم‌تر
شدن اوضاع نسبت به جلوگيري از آن دچار هراس هستند اما فروپاشي دروني
آل‌سعود مدتي است آغاز شده و دعواهاي فرقه‌اي در كنار بيدار شدن جوانان
مخالف سلطنت و مردمي كه از ظلم و ستم شكمباره‌هاي سعودي به تنگ آمده‌اند،
هر آن ممكن است بساط قدرت آل‌سعود را براي هميشه برچينند. آن روز دير نيست؛
ان‌شاءالله.
اخبار ویژه
سکوت اصلاحطلبان
پشت پرده و واقعیت سفر پزشکیان به مصر چیست؟
عضو کمیسیون فرهنگی: مصوبهای از شعام درباره حجاب به مجلس نرسیده است؛
نظرات بینندگان
جدیدترین اخبار پربازدید ها
