به گزارش سرویس سیاسی پایگاه 598/علی شعبانی، یکی از موضوعاتی که در زمینه انتخابات، همیشه مورد هجمه برخی
جریان های سیاسی قرار داشته است، موضوع نظارتهای شورای نگهبان بر
روند انتخابات و بررسی صلاحیت کاندیداهای انتخاباتی است. این اعتراضات و
هجمه ها درحالی صورت می گیرد که وظیفه نظارت و بررسی صلاحیت کاندیداها از
جمله وظایفی است که براساس قانون اساسی برعهده این شورا که شامل شش فقیه و
شش حقوقدان است، گذاشته شده است و این نظارت ها فراتر از قانون صورت نمی
گیرد.
طبق روال هر دوره، عده ای که توسط این شورا به منظور کاندیداتوری انتخابات
به استناد سوابق و کارنامه عملکردشان، صلاحیت شان تأیید نمی شود، به این
موضوع اعتراض می کنند و برخی هم به نوعی از قانون تمکین نمی کنند و دست به
اعتراض می زنند. البته در چارچوب قانون نحوه اعتراض به رأی شورای نگهبان
مشخص شده است و هر شخصی که نسبت به رأی این شورا اعتراضی داشته باشد، می
تواند آن را اعلام نماید تا مورد بررسی قرار گیرد؛ اما از آنجایی که برخی
تا زمانی که قانون به سودشان باشد و منافع آنها را تأمین کند به آن ارج می
نهند؛ پس از اعلام عدم احراز صلاحیت شان برای کاندیداتوری انتخابات دست به
هوچی گری می زنند و این شورا را به انواع تهمت ها متهم می کنند.
در این بین عبدالحسن مقتدایی استاندار خوزستان در جلسه ستاد انتخابات خوزستان با فرمانداران اظهاراتی را بر زبان آورده که با واکنش های بسیاری نیز همراه بوده است. استاندار خوزستان با بیان اینکه هیچکس حق مهندسی انتخابات را ندارد، گفت:
رد صلاحیت بی جهت و غیرمنطقی داوطلبان انتخابات، فرقی با تقلب در
صندوقهای رایگیری ندارد!
مقتدایی بدون توجه به نقش قانونی شورای نگهبان، به تحریک فرماندارن پرداخته و میگوید: نه هیات های اجرایی و نه هیات های نظارت، هیچکدام
حق ندارند تعیین کنند چه کسی به مجلس برود؛ نه ما می توانیم همه داوطلبان
را تایید کنیم و نه آنها می توانند همه را ردصلاحیت کنند. وی هر انتخابات
را یک رفراندوم برای نظام دانست و گفت: ملت در این انتخابات برای تجدید عهد
با نظام می آید به همین دلیل باید فضای سیاسی باز باشد و هیچکس (چه هیات
نظارت و چه هیات اجرایی) حق دخل و تصرف منفی در قانون را ندارد.
مقتدایی خطاب به فرمانداران گفت: وظیفه فرمانداران است که نسبت به تصمیم های غیرمنطقی و
نامزدهایی که بی جهت احراز صلاحیت نمی شوند، اعتراض کنند، زیرا این مساله
هیچ فرقی با تقلب در صندوق های رای گیری ندارد. وی افزود: هیات های اجرایی و
نظارت وظیفه دارند از ابزاری در اختیار خود، برای برگزاری انتخابات
استفاده کنند اما هیچکدام نباید از این جایگاه سوءاستفاده کرده، و از قدرت
خود برای طراحی خاص در انتخابات استفاده نکنند. وی تصریح کرد: فرمانداران در
هر جا که احساس می کنند نمی توانند وظایف خود را به درستی انجام دهند،
بهترین خدمتی که می توانند انجام دهند این است که از سمت خود استعفا دهند؛
همانگونه که من نیز اگر روزی ببینم که حرف غیرمنطقی در میان است، استعفا می
دهم.
وی با اشاره به جلسه انتخاباتی اخیر که با حضور دبیر شورای
نگهبان برگزار شده اظهار کرد: در این جلسه بر روی حق الناس و ترس از خدا و
قیامت تاکید شده بود و من در این جلسه دو سوال مطرح کردم که هر دو ‘بشیری’
نبود و ‘نذیری’ بود. استاندار خوزستان همچنین با اشاره به نزدیک شدن به
موعد انتخابات گفت: شروع این فرآیند نباید باعث دلسردی مردم شود زیرا ما هم
مجبور هستیم جواب گردنکشان منطقه و جهان را بدهیم و هم در مذاکرات
پشتیبانی مردم را داشته باشیم. وی افزود: حکومت داری وابسته به مردم است و
حکومت بدون پشتوانه مردم نمی تواند کاری از پیش ببرد.
مقتدایی با تاکید بر در نظر گرفتن روال قانونی در تایید
صلاحیت ها اظهار کرد: در تایید صلاحیت ها نباید مصلحت ها در نظر گرفته شود
و رد صلاحیت هیچکدام از داوطلبان انتخابات نباید مبهم باشد و فرمانداران
باید برای تک تک افرادی که صلاحیت آنها احراز نشده توضیح بخواهند و اطلاع
رسانی کنند.
در خاتمه فرازهایی از فرمایشات رهبر معظم انقلاب در مورد رای شورای نگهبان را جهت اطلاع جناب آقای مقتدایی جلب میکنیم:
بررسى صلاحیتها در دموکراسىهاى دنیا رایج است
اینکه
برخى تلاش دارند بررسى صلاحیتها در انتخابات را بهعنوان یک اشکال نظام
اسلامى مطرح کنند، سخن غیرفنى و ناشیانهاى است، زیرا بررسى صلاحیت
کاندیداها و عبور آنها از صافیهاى قانونى، در دموکراسیهاى دنیا وجود
دارد. باید در انتخابات، افرادى حضور یابند که داراى صلاحیتها و حدّ و
اندازههاى لازم براى مسئولیت ریاست جمهورى باشند. 17/12/1391
صلاحیت داوطلبین باید احراز شود
روالِ
احراز و تشخیص صلاحیت، یک روال همهجایىِ دنیایى است و مخصوص ایران هم
نیست. در همهجا وقتى انسان براى مسئولیتى مأموریت دارد که مسئول معیّن
کند، قهراً تفحّص و جستوجو مىکند که آیا این شخص صلاحیت دارد یا ندارد؟
این هیچ ارتباط ندارد به اینکه (مثلاً) مجلس شوراى اسلامى باشد یا غیر
مجلس شوراى اسلامى. بنابراین کار، کار معمولىاى است؛ کارى است که در
همهجاى دنیا و پیش همه عقلاى عالم انجام مىگیرد. 24/10/1382
حق انتخابشدن، حق شهروندى معمولى نیست
بعضى
میگویند حقّ شهروندىِ انتخاب شدن را نبایستى سلب کرد. حقّ انتخاب شدن، حق
شهروندى معمولى مثل حقّ شغل و کسب و کار و ساکن شدن در شهر و راه رفتن در
خیابان و خریدن اتومبیل و ... نیست. این یک حقّ شهروندى است که براى دارنده
آن، صلاحیتهایى لازم است که این صلاحیتها باید احراز شود. مسئول احرازش
هم فقط شوراى نگهبان نیست؛ هم وزارت کشور است، هم شوراى نگهبان که باید
صلاحیتها را احراز کنند. 26/9/1382
شوراى نگهبان و مسئله اعتبار انتخابات
مسئله
شوراى نگهبان در قانون اساسى کشور ما، یک مسئله بسیار مهم و بزرگ و منحصر
به فرد است؛ هم وظیفه تشخیص موافقت قوانین مجلس با شرع مقدس و با قانون
اساسى، بسیار وظیفه بزرگى است که اگر این وظیفه نباشد، ادامه اسلامی بودن و
شرعی بودن حکومت به هیچ وجه تضمین ندارد.
هم
وظیفه تفسیر قانون اساسى، بسیار وظیفه سنگین و با اهمیتى است که آنجایى که
اصلى از اصول قانون اساسى به دلیلى مورد ابهام قرار میگیرد، نظر شوراى
نگهبان فصل الخطاب است و اعتبار نظر شوراى نگهبان، هموزن اعتبار اصل قانون
اساسى است.
همچنین
وظیفه نظارت شوراى نگهبان بر انتخابات و تضمین صحت انتخابات، از جمله
کارهاى بسیار بزرگ و مهمى است که در قانون اساسى برعهده شوراى نگهبان
گذاشته شده است. اگر نظارت شوراى نگهبان نباشد و اگر تأیید صحت انتخابات
به وسیله شوراى نگهبان انجام نگیرد، اصل این انتخابات زیر سؤال خواهد رفت و
اعتبار خود را از دست خواهد داد؛ چه انتخابات مجلس، چه انتخابات خبرگان،
چه انتخابات ریاست جمهورى و هر انتخاباتى که نظارت آن برعهده شوراى نگهبان
است. این وظایفِ یکى از دیگرى مهمتر، همه بر دوش شوراى نگهبان گذاشته شده
است. 20/4/1386