سند بازطراحی راکتور اراک پنج ساله است

به گزارش پایگاه 598، بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی در گفت‌وگو با خبرگزاری صدا و سیما در پاسخ به این پرسش که برای مقابله با اتلاف وقت در اجرای تعهدات طرف مقابل در سند بازطراحی راکتور اراک چه تدبیری اندیشیده شده است؟ گفت:‌ آنچه در عالم سیاست و حقوق بین‌الملل می‌شود تعهد گرفت همین سند است.

وی افزود‌: امضای نمایندگان کشورها پای این سند آمده است. با این حال اگر کشوری به تعهدی که امضا کرده عمل نکند، خلاف قاعده است و اعتبار و وجهه‌اش به مخاطره می‌افتد.

کمالوندی گفت: به ویژه اگر طرف مقابل یک کشور باشد احتمال بیشتری دارد که بتواند تخطی کند، اما وقتی تعداد زیادی کشور متعهد شده‌اند بالاخره در مقابل افکار عمومی خودشان هم باید پاسخگو باشند.

معاون سازمان انرژی اتمی افزود:‌ در عالم واقع هر چیزی ممکن است پیش آید؛ فرض کنیم سندهایی باشد که طرف مقابل متعهد به پرداخت صدها میلیون دلار خسارت در قبال نقض عهدش باشد، اما حتی آن نیز موکول به مسائل دیگری مانند قوه مجریه و قضاییه می‌شود.

وی اضافه کرد: بر این اساس اگر این سند را نیز با این دید نگاه کنیم که 100 درصد اطمینان‌آور باشد عملی نیست، اما باید حتی الامکان اسناد به نحوی باشد که طرف مقابل را به اجرای تعهداتش ملزم کند.

کمالوندی یادآور شد: بنده با 35 سال سابقه فعالیت دیپلماتیک احساسم این است که در عالم حقوق بین‌الملل، سند بازطراحی رآکتور اراک از قوی‌ترین اسنادی است که می‌شود از کشورهای مقابل تعهد گرفت.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی افزود: البته می‌شود واژه‌های قوی‌تری در نظر گرفت، اما سند کنونی حتماً از نظر حقوقی و بین‌المللی سند بسیار معتبری است.

کمالوندی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه به رغم هدفگذاری و اقدام عملی برخی طرف‌ها برای خرابکاری در صنعت هسته‌ای کشورمان، چگونه می‌توانیم به تعهد این کشورها در بازطراحی رآکتور اراک اعتماد کنیم، گفت: اگر منظورتان آمریکاست، فقط این کشور طرف متعهد نیست، کشورهای دیگری نیز هستند.

وی با اشاره به تعهد آمریکا برای مرور سند بازطراحی رآکتور اراک افزود: اینجا مرور، مرور فنی است، نه سیاسی؛ آنان از نظر فنی باید بگویند که چه کاری را انجام دهیم بهتر است.

کمالوندی اظهار داشت: کشورهای دیگر نیز پذیرفته‌اند که تجهیزات لازم را تامین کنند، آنچه ما نیاز داریم همین است که در مرور طراحی و تامین تجهیزات به ما کمک کنند.

وی افزود: تعهد دیگرشان این است که ایجاد مانع نکنند. در این باره نیز وقتی کشوری می‌پذیرد که همکاری کند، طبعاً در ضمن این تعهد، قرار نیست مانعی ایجاد کند.

معاون سازمان انرژی اتمی گفت: بر این اساس تلقی ما این است که سند بازطراحی رآکتور اراک، سندی قوی و خوب است که البته برخی کارهای تجاری مجزا نیز لازم دارد که باید برای هر یک از شرکت‌ها تعهداتی ایجاد کنیم و تضمین‌هایی بگذاریم که در قبال تاخیرشان جریمه در نظر گرفته شود که این زمانبر است و در موقع خودش انجام می‌شود.

کمالوندی تاکید کرد: باید مطمئن شویم شرکت‌هایی که قرار است به تعهداتشان ملزمشان کنیم، دولت‌هایشان مانعی برای همکاری با ما ایجاد نکنند که این سند زمینه این اقدام را فراهم کرده است.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه در سند بازطراحی رآکتور اراک زمانبندی اجرای تعهدات طرف مقابل مشخص نیست، گفت:‌ در سند به دوره‌ای پنج‌ساله اشاره شده و قرار است خودمان نقشه راهی برای این دوره پنج‌ساله ارائه کنیم و دوره یک ساله‌ای هم برای طراحی رآکتور لازم است.

وی افزود: البته بینابین این نیز کار طراحی ممکن است حدود 2 ، 3 ماه طول بکشد و پس از آن هم وارد مرحله ساخت می‌شویم.

کمالوندی اضافه کرد: کل دوره حدود  5 سال است که امیدواریم زودتر از این هم انجام شود، اما در ادامه، این موارد نیز به طور جزئی مشخص خواهد شد.

معاون سازمان انرژی اتمی گفت:‌ مهمترین سندی که اکنون امضا شده و سند پایه و بسیار معتبری تلقی می‌شود، همین است زیرا نمایندگان 1+5 و نیز نماینده اتحادیه اروپا به نمایندگی از 28 کشور آن را امضا کردند و متعهد شدند در مراحل مختلف با ما همکاری کنند.

وی افزود: شاید در چنین سندی نیازی نیست که به جزئیات هم اشاره شود، اما اشاره شده که هر یک از کشورهای مقابل در چه زمینه‌هایی باید همکاری کنند.

کمالوندی اضافه کرد: برای نمونه 4 کشور قرار است در تامین تجهیزات که مهمترین بخش این کار است به ما کمک کنند. این در حالی است که مهندسان خودمان قادرند کل مراحل طراحی و ساخت تجهیزات را انجام دهند، اما این کار زمانبر است و برای اینکه بتوانیم در دوره 4 تا 5 ساله این کار را به سرانجام برسانیم همراهی این کشورها بسیار اهمیت دارد.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت:‌ در این سند اشاره شده که کدام کشورها در تامین تجهیزات و کدام کشورها در مرور طراحی به ما کمک می‌کنند.

کمالوندی تاکید کرد: به ویژه در مرور طراحی حتماً باید کشوری که تجربه بیشتری دارد به ما کمک کند تا مطمئن شویم طراحی اولیه درست است.

وی اضافه کرد: یک دوره یک ساله برای طراحی و یکی دو ماه برای مقدمات کار نیاز است و پس از این مراحل، کار عملی برای آغاز ساخت از حدود یک سال و سه، چهار ماه دیگر شروع می‌شود.