رمزگشایی‌محتشمی‌پورازماموریت‌های‌استراودرایران

در عملکرد ضد ایرانی جک استراو همین بس که «کاندولیزا رایس» وزیر خارجه اسبق آمریکا که از بانیان «دفتر امور ایرانیان»، با هدف حمایت از مخالفان داخلی ایران بود، اخیراً گفته است: «من از بنیان‌گذاران 1+5، همراه با جک استراو بودم. در واقع، ما این کار را در نوامبر 2006 در منزل جک استراو انجام دادیم، بنابراین من یکی از حامیان بزرگ داشتن رویکرد دو وجهی (مذاکره - فشار) در قبال ایران هستم.»[1]

درحالی که برخی به دنبال عادی جلوه دادن حضور جک استراو در شهرهای مختلف ایران هستند،[2] همین نگاه خوش‌بینانه و به عبارتی ساده‌لوحانه در مورد سیاستمدار کهنه‌کار انگلیسی مورد انتقاد قرار گرفته و منتقدین این عادی‌سازی را در زمره عادی‌سازی ارتباط میان ایران و انگلیس تعبیر می‌کنند.[3] موضوعی که با توجه به ماهیت برقراری روابط با کشوری مانند انگلیس بسیار جای تأمل دارد.

ماهیت منفی که جریان‌های حامی غرب ازجمله اصلاح‌طلبان نیز به آن معترف هستند و علی‌اکبر محتشمی پور نماینده سابق مجلس در سال 82 درباره آن بیان می‌کند: «اصولاً انگلیسی‌ها در طول تاریخ از طریق دیپلماسی اهداف سلطه‌جویانه و استکباری غرب را پیش برده و پیاده کرده‌اند. همانگونه که قبل از حمله آمریکا به افغانستان، جک استراو برای هموار کردن حمله آمریکا به افغانستان به ایران آمد، این بار هم در آستانه اقدامات آمریکا، این حرکت سیاسی را آغاز کرده است و سیاستمداران جمهوری اسلامی ایران، نباید اسیر ترفند انگلیسی‌ها بشوند. انگلیسی‌ها حکم هموار کننده سیاست‌های سلطه‌جویانه آمریکا، چه در غرب و چه در کشورهای اسلامی و چه امروز در منطقه خلیج فارس را دارند و باید با حکمت و درایت پاسخ‌های قاطع به جک استراو داده شود.»[4]

با توجه به سخنان محتشمی‌پور این مهره انگلیسی به عنوان جاده‌صاف‌کن غرب در ایران عمل کرده است و حال در پوشش توریست دیپلمات به کار دیپلماسی جاسوسی می‌پردازد و فضا را برای عملیاتی جدید سامان می‌بخشد.

جک استراو نیز خود بر ایجاد ارتباطات میان ایران و انگلیس تأکید ویژه‌ای دارد.[5] و بویژه به ایجاد روابط اقتصادی فی‌مابین نیز پرداخته است و تور گردشگری که در ایران به راه انداخته به‌نوعی درصدد حریص کردن و ایجاد وعده‌های اقتصادی برای سامان بخشیدن به روابط تجاری غرب و ایران انجام می‌پذیرید که بیشتر تا به امروز یک سراب و در باغ سبز نشاندن برای ایجاد انگیزه در طرف مقابل می‌ماند تا اقدامی تأثیرگذار و واقعی.

تاریخ نیز نشان داده که جک استراو دو چهره متفاوت زشت و زیبا در مقابل ایران از خود به نمایش گذاشته است. جک استراوی که پیشترها در زمان اصلاحات به عنوان عنصری مخالف در مقابل ایران هسته‌ای قد علم کرده بود و به گفته خود برای تحقیر طرف ایرانی در توالت با وزیر خارجه ایران به صورت تلفنی گفت‌وگو می‌کرد، [6]حال چهره‌ای جدید به خود گرفته است و به عنوان تسهیل‌کننده ارتباط ایران و غرب تلاش می‌کند و خود را به عنوان توریستی که مجذوب فرهنگ و تاریخ ایران شده نشان و شوهای ایرانگردی ترتیب می‌دهد.

به گفته کارشناسان مربوطه، غرب پس از برجام سعی دارد جای پای خود را در اقتصاد ایران باز کند و با توجه به تجربه تاریخی که ایران درزمینهٔ مراودات تجاری و صنعتی ازجمله در صنعت خودرو با این کشورها دارد، نمی‌توان به غرب به‌عنوان شریکی مطمئن دل‌خوش کرد و سرمایه‌گذاری و فعالیت اقتصادی غربی‌ها تماماً با اهداف سیاسی درهم‌تنیده است و اغلب اهداف سیاسی غرب بر مراودات سودآور اقتصادی آن می‌چربد و به‌طور کاملاً محتاطانه و هوشیارانه باید با غربی‌ها در این زمینه برخورد کرد.