به گزارش پایگاه 598، شبكههاي اجتماعي، از جمله پديدههاي نو در زندگي
مردم جهان در دهههاي اخير هستند. در اين شبكهها مردم اغلب به بيان
نظرات، افكار و خاطرات خود ميپردازند و استفاده از اين ابزار ارتباطي،
بيشتر براي مردم جنبه سرگرمي و تفريح دارد. به همين سبب استفاده از
شبكههاي اجتماعي محبوبيت خاصي يافته و بسياري از مردم را مشغول به خود
كرده است. عامل ديگر محبوب شدن شبكههاي اجتماعي آسان بودن استفاده از آن
است.
طبق آمارها، تا سال 2020 يك ميليارد و ششصد ميليون نفر در جهان از گوشيهاي
هوشمند استفاده خواهند كرد. اما قطعا در پشت اين برنامهها اهداف، منافع و
منظوري وجود دارد؛ چرا كه سرويس دهندهاي با هزينههاي زياد و سرسام آور
در اين شرايط اقتصادي موجود در دنيا سعي دارد به رايگان شما را سرگرم كند.
اين موضوع معقول نخواهد بود.
يكي از كاربردهاي شبكههاي اجتماعي، استفاده از آن در ديپلماسي عمومي است.
ديپلماسي عمومي يعني فرستادن پيام يك دولت براي جامعهاي ديگر. هدف از
فرستادن اين پيام ايجاد درك متقابل براي گيرنده بنا بر موضوع پيام فرستاده
شده است. پس ميتوان گفت شبكههاي اجتماعي بستر سيار مناسبي براي اين
منظور هستند؛ چرا كه در شبكههاي اجتماعي، مخاطب بدون تحليل اضافي و بدون
واسطه پيام مورد نظر را دريافت و در مورد آن فكر ميكند.
عدهاي استفاده از شبكههاي اجتماعي را ديپلماسي عمومي نوين ناميده اند؛
چراكه اين روش متاثر از رسانههاي جديد ارتباطي است. اخيرا مويرا ولان- يكي
از مسؤولان وزارت خارجه آمريكا- به اين نكته اشاره كرده كه شبكههاي
اجتماعي به مهمترين ابزار ديپلماسي عمومي ايالات متحده تبديل شده است. اين
موضوع نشان دهنده اهميت شبكههاي اجتماعي است. با توجه به اينكه اين
شبكهها در حوزه ديپلماسي كاربردهايي چون براندازي، ايجاد شورش، اصلاح و
القاء افكار، تبليغات منفي عليه دولت هدف و امثال آن را دارد، ميتوان از
آن به عنوان يكي از عوامل نا آراميهاي اخير در برخي كشورهاي خاورميانه نام
برد.
به طور مثال در اوايل سال 93 خبري در رسانهها منتشر شد كه حاكي از مسدود
شدن شبكههاي اجتماعي در تركيه به دليل هجمه عليه نخست وزير اين كشور بر سر
پرونده رسوايي مالي وي بود. در اين اقدام، تركيه دي آن اسهاي مربوط به
گوگل و شبكه اجتماعي توئيتر را به خاطر جلوگيري از انتشار محتوايي صوتي
مسدود كرد.
در ايام بعد از انتخابات
سال 88 و حوادث بعد از آن نيز شاهد ناآراميهاي خياباني بوديم كه
اصليترين عامل آن شبكههاي اجتماعي بود. سردار محمد علي جعفري فرمانده
سپاه پاسداران به اين نكته اشاره داشت و در مصاحبه با يكي از خبرگزاري ها،
شبكههاي اجتماعي را اصليترين سلاح دشمن در فتنه 88 ناميده بود.
سردارجعفري در صحبت هايش به اين نكته اشاره داشت كه در فتنه 88 از تسليحات
ملموس نظامي خبري نبوده و ابزارهاي نظامي چون تانك، توپ و موشك در آن به
كاربرده نشده است، بلكه شبكههاي اجتماعي، شبكههاي ماهواره اي، سايت ها،
وبلاگها و پيامكها ابزار اين هجوم بوده اند.
در كشورهاي حوزه خليج فارس و كشورهاي اروپايي و آمريكايي نيز ناآراميهايي
به وجود آمده است كه ريشه يا عامل مهم اين ناآراميها را ميتوان شبكههاي
اجتماعي دانست. شايد بتوان گفت شبكههاي اجتماعي از مهمترين عوامل
شكلگيري جنبشهاي مردمي و عامل موثر بسيج مردم در صحنه اعتراض به حكومتها
هستند.
براي نمونه، در اوكراين يك براندازي نرم صورت گرفت. كارشناسان حوزه رسانه و
ارتباطات اين انقلاب را انقلاب توييتر يا انقلاب فيس بوك مينامند. وقتي
كمي در اين انقلاب دقت ميكنيم، ميبينيم روزنامهنگاري كه چهرهاي نسبتا
معروف است در صفحه شخصي خود در شبكه اجتماعي فيس بوك اقدام به اعلام
فراخوان عليه دولت وقت اين كشور نمود. البته شبكههاي اجتماعي ديگري چون
توييتر و يوتيوب هم در اين براندازي مؤثر بودند و اخبار و فيلمهاي
درگيريها و تظاهرات را منتشر ميكردند. بعدها در اسناد سازمان جاسوسي
آمريكا و اسناد دولتي، نقش ايالات متحده در اين براندازي افشا شد.
البته نقش آمريكا در نا آراميهاي سالهاي اخير كوبا نيز بر كسي پوشيده
نيست. اما باز هم شبكههاي اجتماعي ابزار اين نا آراميها هستند. ايالات
متحده كه سعي در القاي افكار خود به جوامع دارد شبكه اجتماعي زون زونئو را
در كوبا تاسيس نمود.
اين شبكه اجتماعي براي تشديد نا آراميها در كوبا طراحي و ساخته شده بود.
كاركرد اين شبكه اجتماعي، شبيه توييتر بود. به همين سبب به توييتر كوبايي
معروف شده بود. البته مثل هميشه دولت آمريكا سعي داشت ردپاي خود را در اين
موضوع حذف كند. براي همين شبكه اجتماعي را در پوشش يك سازمان حقوق بشري و
با ادعاي بشر دوستانه تاسيس كرد. منتشركنندگان و تبليغ كنندگان مدعي بودند
اين شبكه براي جلوگيري از سانسور اينترنت و دور زدن آن براي مردم كوبا
ساخته شده است.
از اين قبيل موضوعات در مبحث ديپلماسي عمومي به وفور يافت ميشود؛ چرا كه
اين عرصه جبههاي است براي انتقال افكار، باورها و فرهنگها به جوامع ديگر.
درمجموع ميتوان گفت باتوجه به اينكه
امريكا در حالت قطع رابطه با ايران به سر ميبرد و تمامي راههاي موجوددر
ديپلماسي عمومي در ارتباط با ايران اسلامي به رويش بسته است، تنها بستري
كه اين كشور ميتواند سياستهاي خود را از طريق ديپلماسي عمومي يا همان
نفوذ نرم پيش بگيرد شبكههاي اجتماعي و اينترنت است.
منبع: صابرنیوز