مک دونالد و نفوذ فرهنگی

* * *

گیلان خبر ـ سجاد ستوده: مجموعه گفتگوهای هسته ای کشورمان با 1+5 و مذاکرات محدود ـ صرفاً حول موضوع هسته ای ـ با آمریکا، پس از رسیدن به ایستگاه جمع بندی در وین حواشی فراوان و قابل تأملی به همراه داشت.

پس از جمع بندی مذاکرات طولانی مدت طرفین در وین، و نهایی شدن و پیموده شدن مسیر قانونی، شاهد حرکت ها و کدهای ویژه ای هستیم که همه آنها در تائید نظر رهبر انقلاب پیرامون چرایی روی آوردن آمریکا به مذاکرات، تحلیل و بررسی می شود.

رهبری معظم انقلاب در دیدار اعضای مجمع جهانی اهل بیت (علیهم السلام) با ایشان با اشاره به اهداف فراتر از مذاکرات هسته ای امریکایی ها و با تبیین کلید واژه مهم «نفوذ» به بستن راه نفوذ آنها اشاره کرده و فرمودند: «آ‌ن‌ها به خیال خودشان، در این جریان مذاکرات هسته‌ای -این توافقی که حالا نه در اینجا هنوز تکلیفش معلوم است، نه در آمریکا... نیّت آن‌ها این بود که از این مذاکرات و از این توافق، وسیله‌ای پیدا کنند برای نفوذ در داخل کشور. ما این راه را بستیم و این راه را به طور قاطع خواهیم بست؛ نه نفوذ اقتصادی آمریکایی‌ها را در کشورمان اجازه خواهیم داد، نه نفوذ سیاسی آنها را، نه حضور سیاسی آنها را، نه نفوذ فرهنگی آنها را؛ با همه‌ی توان -که این توان هم بحمدالله امروز توان زیادی است- مقابله خواهیم کرد؛ اجازه نخواهیم داد. در منطقه هم همین‌جور؛ در منطقه هم آن‌ها می‌خواهند نفوذ ایجاد کنند؛ حضور برای خودشان دست‌وپا کنند و اهداف خودشان را در منطقه دنبال کنند.»

«نفوذ»، کلید واژه ای مهم نه در حاشیه که در متن این مذاکرات بود که خبر از اهداف اصلی طرف مقابل می داد. کنش و اقدامات بعدی آمریکایی ها نیز به خوبی خبر از این موضوع می دهد.

یکی از خط های نفوذی که مدتی کوتاه پس از پایان مذاکرات در وین از سوی طرف مقابل پیگیری شد، خط نفوذ فرهنگی بود.

یک روز پس از پایان گفتگوها و قرائت بیانیه مشترک طرفین، شرکت آمریکایی مک دونالد به عنوان نماد جهانی کاپیتالیسم آمریکایی با قراردادن فرم درخواست راه اندازی و تأسیس شعبه زنجیره ای اش در ایران بر روی وبسایت رسمی خود، این خط نفوذ را آغاز کرد. اقدامی که خیلی زود مورد توجه رسانه ها قرار گرفت و این خبر به جمع پربازدیدترین اخبار رسانه ها راه یافت. پوشش ویژه رسانه ای این خبر نیز چه در داخل و چه خارج از کشور جای تامل و بررسی بیشتر دارد.

جهت دریافت طرح در اندازه قابل چاپ می توانید بر روی آن کلیک نمایید.

مک دونالد هفتاد و پنج ساله تنها یک رستوران زنجیره ای پردرآمد در دنیا نیست؛ بلکه سالهاست که این ششمین برند تجاری موفق دنیا به عنوان نمادی مشخص و بارز از نفوذ، حضور و نهایت سیطره فرهنگ آمریکایی در کشورها تلقی می شود. حضور یک شعبه از این زنجیره ای استعمارگر در نقطه ای از جهان تنها به معنای تغییر ذائقه غذایی اهالی آن نقطه نیست؛ بلکه به مفهوم آمریکایی شدن شیوه فکر و زندگی مردمان آن نقطه و سیطره فرهنگ آمریکایی بر ذهن آنهاست.

مک دونالد همان طور که یک سبک ویژه در رستوران داری و صنعت غذاست، یک پدیده اثرگذار اجتماعی و فرهنگی هم هست که با حضور خود در سطح جوامع به ترویج ارزش های مبتنی بر جامعه آمریکایی پرداخته و علاوه بر تلاش برای کسب درآمدهای هنگفت از نزدیک به 68 میلیون مشتری روزانه اش، به دنبال استقفرار و حاکمیت سیاست های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی مدنظر آمریکا نیز می باشد.

راه اندازی یک شعبه از این زنجیره ای چرب، به مفهوم اضافه شدن آن نقطه به جغرافیای فرهنگی تحت سیطره و نفوذ ایالات متحده است و این خود یک استعمار توأمان اقتصادی، غذایی و فرهنگی است. اینکه پس از پایان جمع بندی مذاکرات در وین، هیچ یک از شرکت های بزرگ دارویی یا سازندگان قطعات یدکی هواپیماهای مسافربری و یا دیگر شرکت های معتبر آمریکایی، این طور که مک دونالد پیش قدم حضور در ایران شده، پیش قدم نشده اند، نکته ای مهم و قابل تأمل است که آن را جز در همان خط نفوذی که رهبری حکیم و فرزانه انقلاب در سخنان خود در جمع اعضای مجمع جهانی اهل بیت (علیهم السلام) بیان فرمودند، نمی توان دسته بندی کرد.

پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، انتشار یک عکس که از صفی طولانی در پشت درب شعبه مک دونالد در مسکو خبر می داد، همه آن چه که در طول سالیان متمادی جنگ سرد از سوی آمریکا برای فروپاشی شوروی دنبال شد را نشان می داد. و انگار این بار و در بستری دیگر، آمریکایی ها به دنبال ایجاد فضایی برای نفوذِ هم زمان در عرصه سیاسی و فرهنگی کشورمان برای تغییر روند جاری انقلاب اسلامی هستند. کف زدن ها و هورا کشیدن های هواداران و حامیان رسانه ای جریان حامی غرب در پس انتشار خبر حضور مک دونالد در ایران نیز خود حاکی از همین است.

موضوعی که از چشم تیزبین رهبری نظام دور نماند: « نه نفوذ اقتصادی امریکایی ها را در کشورمان اجازه خواهیم داد، نه نفوذ سیاسی آنها را، نه نفوذ فرهنگی آنها را.»