به گزارش فارس، سال
گذشته میلادی را باید سال سقوط دیکتاتورهای بزرگ در خاورمیانه نامید که
بازتاب آن تغییرات شگرف در نقشه سیاسی منطقه و برهم خوردن معادلات چند
دههای حاکم بر منطقه داشت.
سرنگونی "زین العابدین بن علی" در تونس، "حسنی مبارک" در مصر، "معمر
قذافی" در لیبی و متزلزل شدن تاج و تخت "علی عبد الله صالح" در یمن و "حمد
بن عیسی آلخلیفه" در بحرین از جمله این تغییر و تحولات شرف بود، در میان
عربستان سعودی نیز وضعیت چندان خوشایندی در سال گذشته میلادی نداشت و سال
پر فراز و فرودی را پشت سر گذاشت.
آلسعود دایه مهربانتر از مادر بن علی
با آغاز انقلاب تونس در 17 دسامبر و فرار زین العابدین بن علی به همراه
خانوادهاش از این کشور عربستان سعودی اوایل سال گذشته میلادی رسما اعلام
کرد، بن علی به همراه خانوادهاش را پذیرفته و به آنها پناهندگی داده است.
روی آوردن بن علی به عربستان در حالی صورت گرفت که فرانسه و چند کشور
اروپایی و کانادا از پذیرش وی سرباز زده بودند. پس از پیروزی انقلاب در
تونس دولت جدید خواستار تحویل بن علی توسط مقامات سعودی شد، اما آلسعود از
تحویل وی سر باز زدند.
درگذشت رهبر شیعیان عربستان
علامه شیخ "محمدعلی العمری"، رهبر شیعیان عربستان در بیمارستانی در مدینه
درگذشت. علامه شیخ العمری به عنوان شخصیت اول شیعیان مدینه منوره و امام
مسجد شیعیان این شهر قلمداد میشد.
دخالت در بحرین و یمن و جلوگیری از نفوذ بیداری اسلامی به عربستان
شاید بتوان گفت، بیداری اسلامی در بحرین و یمن بزرگترین نگرانی رژیم
آلسعود در سال گذشته میلادی بود، همجواری با این دو کشور و روابط تنگاتنگ
اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی و سیاسی باعث میشدند تا موج بیداری اسلامی از
طریق این دو کشور به راحتی و به سرعت پای به مناطق شرقی عربستان شرقی
عربستان بگذارند که دو ویژگی خاص آنها را از دیگر مناطق عربستان متمایز
میکرد: یکی شیعی بودن و دیگری سالها تحت تبعیض و محرومیت بسربردند.
بیتردید به همین دلیل بود که تنها چندین روز پس از آغاز قیام مردمی بحرین
شاهدان عینی از ورود 30 دستگاه تانک ارتش عربستان سعودی از طریق معبر
مواصلاتی دو کشور موسوم به "جاده ملک فهد" به بحرین خبر دادند. این معبر
25 کیلومتری که در سالهای اخیر شاهد تردد خودروهای گرانقیمت متمولان سعودی
برای گذاران روزهای تعطیل و تفریح در بحرین بود، اینبار به گذرگاه
تسلیحات و تجهیزات نظامی سعودی تبدیل شده بود تا به رژیم آلخلیفه در سرکوب
مردم بیدفاعش کمک کند. پس از آن این دخالتهای نظامی در قالب نیروهای سپر
جزیره شکل عیانتر و رسمیتری به خود گرفت تا سرکوب خونین مردم بحرین را
خونینتر کند.
اگر سیاست آلسعود در بحرین بر دخالت مستقیم نظامی متمرکز بود، در تحولات
یمن سیاست دیگری را اتخاذ کرد که بر جلوگیری از سرنگونی عبدالله صالح از
طریق عدم دخالت مستقیم و سپس به تاخیر انداختن سرنگونی صالح استوار بود.
آغاز قیام در شرق عربستان
با وجود تمام ترفندهای اتخاذ شده توسط آلسعود جهت جلوگیری از ورود پای
گذاشتن موج انقلابهای عربی به عربستان مناطق شیعه نشین شرقی این کشور به
زودی به کابوس شاهزادگان سعودی تبدیل شدند.
پرونده زندانیان سعودی که سالهای سال بدون محاکمه در زندانهای آلسعود
بسرمیبردند و به زندانیان "فراموش شده" معروف شده بودند، بازداشت فعالان
سیاسی و مذهبی، تعطیلی مراکز دینی و عبادی، محرومیتهای اجتماعی و
تبعیضهای طایفهای از جمله قضایایی بودند که موجبات آغاز قیام مناطق شرقی
عربستان بود.
رژیم آلسعود تلاش بسیار کرد، از یکسو با سانسور شدید خبری و از سوی دیگر
با سرکوب شدید مانع درز اخبار این قیام به روزنامهها و سرایت آن به مناطق
دیگر عربستان شود.
معارضان رژیم بازداشت و دهها نفر به شهادت رسیدند و مطالبات مردمی بسان
گذشته نادیده گرفته شدند تا موجب شعلهورتر شدن قیام مردمی شود که در اواخر
سال گذشته میلادی و به دنبال شلیک مستقیم نظامیان سعودی به شهادت 4 شهروند
سعودی منجر شود.
این اعتراضها تا آخرین روزهای سال 2011 ادامه داشت و نکته مهم که ترس و
هراس بسیاری در دل خاندان سعود ایجاد کرد، برگزاری چندین تظاهرات به سبک و
سیاق اعتراضهای شرق عربستان در مکه مکرمه، مدینه منوره، جده و ریاض بود.
تداوم خریدهای تسلیحاتی از آمریکا
خریدهای تسلیحاتی عربستان سعودی از آمریکا در سال گذشته نیز به بهانه تقویت
توان دریایی عربستان ادامه یافت و در همین راستا آلسعود قراردادی 10 ساله
به ارزش بیش از 23 میلیارد دلار با آمریکا امضا کرد تا اواخر سال گذشته
میلادی وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) از توافقات جدید نظامی با آلسعود خبر
دهد.
تشدید بیماری ملک عبدالله؛ مرگ ولیعهد
خبرگزاری رسمی عربستان سعودی اواخر مهرماه گذشته از تشدید بیماری "ملک عبد
الله"، پادشاه 89 ساله این کشور و عمل جراحی ستون فقرات وی در آمریکا خبر
دادند، اگرچه عمل موفقیت آمیز خوانده شد، اما ظاهر امر چیز دیگری را نشان
میداد، به همین دلیل به نظر میرسد که سال جاری میلادی سال سختی برای
مبارزه با بیماریاش پیشرو داشته باشد.
اما به موازات اقدام پادشاه عربستان برای عمل جراحی ستون فقرات برادرش
"سلطان بن عبدالعزیز"، ولیعهد 85 ساله عربستان سعودی که از بیماری سرطان
رنج میبرد، در یکی از بیمارستانهای نیویورک فوت کرد تا چند روز بعد
پادشاه سعودی با صدور فرمانی، شاهزاده "نایف بن عبدالعزیز" 78 ساله وزیر
کشور را با حفظ سمت، به ولیعهدی عربستان منصوب کند.
سناریو ساختگی ترور سفیر عربستان در واشنگتن
سناریوی ترور "عادل جبیر"، سفیر عربستان سعودی در واشنگتن نیز از جمله
رویدادهای مهمی بود که به همان سرعت که در راس خبرهای جهان قرار گرفت، به
همان سرعت دروغین و مضحک بودن آن اثبات و پس از آن به فراموشی سپرده شد.
بیتردید در طراحی این سناریو بیش از آنکه آلسعود دخیل باشد، کاخ سفید
دخالت داشت تا در نهایت با قطعنامه پیشنهادی ریاض در محکومیت طرح ترور
ادعایی سفیر عربستان به تصویب مجمع عمومی سازمان ملل متحد برسد.
در پایان باید گفت که سال گذشته میلادی سال چالش خیزی برای رژیم سعودی چه
در عرصه داخلی و چه در عرصه خارجی بود، عربستان از یکسو تلاش داشت از یک
طرف بر اوضاع داخلی مسلط نشان دهد و از سوی دیگر حاکمیت منطقهای خود بر
اعراب را حفظ کند.
تغییر و تحولات بعدی نشان داد که آلسعود نه در عرصه داخلی و نه در عرصه
خارجی موفق نشان نداد، در عرصه خارجی ظهور قطر و افول قدرت منطقهای
آلسعود و در عرصه داخلی تشدید اعتراضها و قیام مردمی مناطق شرقی تایید
کننده این نکته است.