وی که پیش از این گفته بود مردم افغانستان حضور نظامی آمریکا را تنها در صورت امحای تروریسم، خاتمه جنگ، برقراری صلح، تقویت وحدت ملی و احترام به حاکمیت ملیشان خواهند پذیرفت، در این مصاحبه تأکید کرد: سقوط قندوز بدست طالبان، با نقشه آمریکا صورت گرفته است.
کرزی در بخشی از این مصاحبه با اشاره به گسترش افراط گرایی در سطح منطقه، طراحی استراتژی خاص برای مقابله با تروریسم را ضروری برشمرد.
رئیس جمهور پیشین افغانستان در پاسخ به سوالی با تأکید بر اینکه مقابله با تروریسم تنها برعهده افغانستان نیست، اظهار داشت: اکنون زمان آن رسیده که نگاهی به جنگ ۱۴ ساله غرب علیه تروریسم بیاندازیم و ببینیم که چه کسانی از افراطگرایان حمایت میکنند.
وی درباره اظهارات مقامات آمریکایی مبنی بر اینکه حمله به بیمارستان پزشکان بدون مرز قندوز بر اثر یک اشتباه صورت گرفته، گفت: من مخالف حضور نیروهای نظامی در روستاها، شهر و مناطق مسکونی هستم، دلیل آن هم مشخص است، چرا که این اقدامات موجب آسیب دیدن جامعه میشود، حال چه این حادثه اشتباه رخ داده باشد یا به عمد، حضور نیروهای هوایی در شهرها و مناطق پرجمعیت بدن شک امری اشتباه است.
حامد کرزی در بخش دیگری از این مصاحبه، برای حل مشکلات افغانستان سه راهحل را پیشنهاد داد و گفت: اگر جنگ علیه تروریسم همچنان ادامه دارد و غرب میخواهد واقعا با تروریسم مبارزه کند، باید با قدرتهای بزرگ چون روسیه، هند و چین مشورت کند.
کرزی راه حل دوم را اینگونه بیان کرد: غرب باید هدف و برنامه خود را بر روی پناهگاههای تروریستها، مراکز و مدارسی که به افراطگرایان آموزشهای انحرافی میدهند، متمرکز کند.
رئیس جمهور پیشین کشور راه حل سوم را حمایت همه جانبه از افغانستان برشمرد و تأکید کرد: جامعه بین المللی، آمریکا و دیگر متحدان افغانستان باید از این کشور حمایت کرده و به آموزش و تجهیز نیروهای امنیتی افغانستان ادامه بدهند.
وی درخصوص مذاکرات صلح بین دولت و طالبان که به دنبال اعلام خبر مرگ ملاعمر به تعویق افتاد، گفت: من از طالبانی که افغانستانی هستند و به این کشور تعلق دارند، میخواهم که به وطنشان بازگردند، خودشان را از نیروهای خارجی رها کنند و در کنار، هموطنان خود افغانستان را بسازند.
کرزی در بخش دیگری از این مصاحبه درخصوص ورود داعش به افغانستان تأکید کرد: اگر داعش در افغانستان رشد کرده، حامیان زیادی را به خود جذب کرده و تسلیحات بیشماری را نیز در اختیار دارد بدون شک این مسئله از بیرون به افغانستان وارد شده و توسط دولتهای بیرونی تقویت و تشدید میشود.
***متن کامل این مصاحبه به شرح ذیل است:***
راشاتودی: ۱۴ سال است که قدرتمندترین کشورهای جهان به منظور مبارزه با تروریسم در کشور شما حضور دارند با این وجود شما گفتهاید که افراطگرایی اکنون در افغانستان بیش از گذشته دیده میشود؟
کرزی: متأسفانه امروزه فعالیتهای افراطگرایانه بیشتری را در افغانستان و در واقع در کل منطقه مشاهده میکنیم و به همان دلیل است که من مدتهاست درخواست کردهام استراتژی جدیدی برای مبارزه با تروریسم در پیش گرفته شود.
باید با دید وسیعتری به مسئله تروریسم نگاه کرد؛ ایالات متحده و ناتو باید در خصوص این موضوع با قدرتهای بزرگ مشورت کنند.
راشاتودی: قدرتهای بزرگ که قویترین ارتشهای جهان را نیز در اختیار دارند، مدت مدیدی است که در کشور شما حضور دارند ولی تاکنون شکست خوردهاند، نظر شما چیست؟
کرزی: ما ابتدا باید ببینیم که آیا قدرتهای بزرگ واقعاً در افغانستان شکست خوردهاند یا خیر و اگر آنها این را شکست نمیدانند باید برای اثبات ادعای خود دلیل بیاورند.
راشاتودی: ما دیدیم که گروه طالبان پس از سرنگونی در سال ۲۰۰۱ بزرگترین حملات تخریبگرایانه خود را در افغانستان راهاندازی کردند و شهر «قندوز» را به تصرف خود در آوردند؛ تا چه میزان عملیات این گروه در افغانستان را خطرناک میپندارید؟
کرزی: تصرف شهر قندوز و به دنبال آن بمباران بیمارستان سازمان پزشکان بدون مرز تنها یک علت دارد و آن افزایش افراطگرایی در افغانستان است.
ما میدانیم که چنین عملیات بزرگی علیه یکی از مهمترین شهرهای افغانستان بدون حمایت خارجی تحقق نمییافت و ما به هدایت این عملیات توسط پاکستان و سپس متحدانی مانند آمریکا که بزرگترین پایگاهها را در کشورمان دارند، مظنون هستیم
راشاتودی: شما این رویکرد واشنگتن را که به منظور کمک به نیروهای امنیتی افغانستان برای مقابله با طالبان مکانی را بمباران کنند قبول دارید و آیا معتقدید این تنها راه موجود برای مواجهه با این مشکل است؟
کرزی: خیر من به هیچ وجه با این رویکرد موافق نیستم و بارها این مسئله را تکرار کردهام که جنگ علیه تروریسم نباید تنها در روستاها و شهرستانهای افغانستان باشد و باز هم حرفم را تکرار میکنم که جنگ علیه تروریسم نباید مختص افغانستان باشد.
اگر میخواهیم تروریستها را از بین ببریم باید پناهگاههای آنها را پیدا کنیم و ببینیم که چه کسانی از آنها حمایت میکنند در غیر این صورت این مردم هستند که آسیب میبینند.
وی افزود: اکنون زمان آن فرا رسیده است که نگاهی به جنگ ۱۴ ساله غرب علیه تروریسم بیندازیم و ببینیم که چه کسانی از افراطگرایان حمایت میکنند و آنان به دنبال چه چیزی هستند.
راشاتودی: شما شاهد حادثه دلخراش بمباران بیمارستان قندوز توسط نیروهای آمریکایی بودید. ایالات متحده ادعا کرده است که این حمله به اشتباه صورت گرفته است اما مسئولان پزشکان بدون مرز معتقدند که نیروهای امنیتی افغانستان و آمریکا از مختصات دقیق این بیمارستان آگاهی داشتند. به نظر شما چرا آمریکا این موضوع را نادیده میگیرد؟
کرزی: من نمیدانم که چرا آمریکاییها این اطلاعات را نادیده گرفتهاند اما به طور کلی مخالف حضور نیروهای نظامی در شهرها، روستاها و مناطق مسکونی هستم دلیل آن هم مشخص است چرا که این اقدامات موجب آسیب دیدن مردم کشورمان میشود.
بیمارستان پزشکان بدون مرز «قندوز» چه به اشتباه بمباران شده باشد و یا عمد، بدون شک حضور نیروهای هوایی در شهرها و مناطق پرجمعیت امری غیر قابل قبول است.
راشاتودی: ما میبینیم که آمریکا از نیروهای امنیتی افغانستان تعریف و تمجید میکنند و وزارت دفاع این کشور مکرراً بیانیههایی را در جهت قدردانی از آنها منتشر میکند، چرا وقتی که اوضاع افغانستان این قدر وخیم است آمریکا سعی دارد همه چیز را خوب نشان دهد و چرا واشنگتن تلاش دارد ما را فریب دهد؟
کرزی: نیروهای امنیتی افغانستان بدون شک قهرمان هستند و به نحو احسن از کشورشان دفاع کردهاند اما به طور کامل مجهز نشدهاند.
نیروهای امنیتی افغانستان علاوه بر اینکه تعدادشان کم است سلاح کافی نیز در اختیار ندارد؛ حتی اگر ما یک ارتش بسیار قدرتمند داشته باشیم تا زمانی که غرب بدون دلیل به دخالتهای خود ادامه دهد، وضعیت کنونی افغانستان را مشاهده میکنیم.
راشاتودی: رسانههای آمریکایی ادعا کردند که دولت افغانستان به منظور مقابله با گروه طالبان از نیروهای محلی استفاده میکنند نظر شما در این مورد چیست ؟ آیا این رویکرد کارساز است؟
کرزی: خیر من از چنین برنامهای اطلاع ندارم .گرچه گمانهزنیهایی به گوش میرسد اما دولت تاکنون تصمیمی در این خصوص نگرفته است.
مجهز کردن نیروهای محلی تنها راه حل مشکلات افغانستان نیست؛ اگر جنگ علیه تروریست همچنان ادامه دارد و غرب واقعاً میخواهد با تروریستها مبارزه کند، باید با قدرتهای بزرگی مثل هند و چین همفکری کند.
غرب باید هدف و برنامه خود را بر روی پناهگاههای تروریستها، مراکز و مدارسی که افراطگرایان آموزشهای انحرافی میدهند متمرکز کند.
جامعه بینالمللی، آمریکا و دیگر متحدان افغانستان باید از این کشور حمایت کرده و به آموزش و تجهیز نیروهای امنیت افغانستان ادامه دهد.
راشاتودی: من احساس میکنم مردم افغانستان دچار دو دستگی شدهاند. چندی پیش متنی را در یک روزنامه آمریکایی خواندم که یک فرمانده پلیس افغانستان گفته بود بهتر است اجازه دهیم طالبان در کشور حکومت کند چراکه دولت کنونی شکست خورده است. چرا باید مردم افغانستان چنین دیدگاهی داشته باشند؟
کرزی: به هر حال مردم نظرات متفاوتی را نسبت به حکومت کنونی افغانستان دارند که برخی در جهت آن و برخی دیگر در مخالفت با آن میباشد. من رئیسجمهور پیشین افغانستان هستم و بدانید که صحبت کردن در خصوص دولت کنونی درست نیست.
راشاتودی: مذاکرات صلح کابل و طالبان به دنبال تائید مرگ «ملاعمر» به تعویق افتاد. آیا شما معتقدید که این مذاکرات در آینده از سر گرفته خواهد شد؟
کرزی: من از طالبانی که افغانستانی هستند و به این کشور تعلق دارند میخواهم که به وطنشان بازگشته، خود را از نیروهای خارجی رها کنند و نگذارند کشورهای دیگر از آنها سوءاستفاده کنند؛ حال این کشور ممکن است پاکستان باشد یا کشوری فرسنگها دورتر از افغانستان و یا هر کشور دیگری که از طالبان برای پیاده کردن منافع خود استفاده میکنند.
راشاتودی: آیا طالبان واقعاً به چیزی کمتر از بازگشت کامل به قدرت راضی میشود؟
کرزی: آن طالبانی که من در گذشته با آن صحبت کردم به دنبال بازگشت کامل به قدرت نیستند. آنچه آنها میخواهند بازگشت به کشورشان و زندگی به آرامش است.
آنها افغانستانی هستند بنابراین قانون اساسی کشور باید در راستای منافع هر دو طرف باشد.
راشاتودی: آیا شما فکر میکنید طالبان باید بخشی از دولت افغانستان باشد؟
کرزی: بله اگر آنها تفاهمنامه صلح را با دولت کابل امضا کنند و به افغانستان بازگردند این اتفاق رخ میدهد چون آنها افغانستانی هستند و نمیتوان طالبان را از این حق محروم کرد.
تمامی شهروندان حقوق برابر دارند و مانند مردم افغانستان آنها حق دارند بخشی از جامعه باشند.
راشاتودی: با توجه به اینکه تنها قشر خاصی از گروه افغانستان به مذاکره با کابل تمایل دارند و بخشی دیگر به حملات تروریستی خود ادامه میدهند، آیا شما میتوانید به طالبان اعتماد کنید؟
کرزی: طالبان تا زمانی که نیروهای آمریکایی از افغانستان خارج نشوند و دیگر پناهگاههایی در این کشور نداشته باشند دست از مبارزه با دولت برنمیدارند.
از آنجا که آمریکا قصد ندارد افغانستان را ترک کند طالبان باید به مبارزه خود پایان داده و به میز مذاکره با دولت کابل بیاید.
راشاتودی: سازمان ملل اخیراً اعلام کرده که گروه طالبان در افغانستان پیشرویهای زیادی کرده است و حملات مخربی را در شمال و جنوب راهاندازی کرده است. چرا وقتی آنها میتوانند این جنگ را ببرند باید به مذاکرات صلح بیندیشند؟
کرزی: چون جنگ تنها راه حل مشکلات افغانستان نیست و طالبان در برخی مناطق افغانستان اکنون دست بالا دارند که شاید در آینده نداشته باشند.
راشاتودی: شما گفتید که آمریکا در افغانستان بازی دوگانهای را در پیش گرفته منظور شما این بوده که ارتش این کشور به طور ۱۰۰ درصد به دنبال از بین بردن طالبان نیست؟
کرزی: بازی دوگانه آمریکا از نگاه من بدین معناست که ایالات متحده از یک طرف میگوید تروریست از افغانستان سرچشمه نمیگیرد و پناهگاههای آنها فراتر از این کشور قرار دارد.
«مایک مولن» رئیس سابق ستاد ارتش آمریکا چند سال پیش گفته بود که شبکه حقانی بازوی حقیقی سازمان اطلاعاتی پاکستان است که اگر آن درست باشد چرا آمریکا از ISI و ارتش پاکستان حمایت میکند؟
نکته دیگر اینکه آمریکاییها نسبت به دولت افغانستان مشکوک هستند و این را بارها و بارها از زبان مقامات این کشور شنیدهایم. اگر آنها در مبارزه با تروریستها در کنار ما هستند پس نباید با کشورهایی باشند که از تروریسم حمایت میکنند.
راشاتودی: نیروهای امنیتی افغانستان به کمک آمریکاییها در حال مبارزه با طالبان هستند و حال واشنگتن تصمیم به رفتن گرفته، آیا شما میخواهید آنها بروند؟
کرزی: بدون شک آمریکاییها قصد رفتن ندارند چرا که آنها توافق دوجانبهای را با دولت کنونی امضا کردهاند.
من به شرطی موافق حضور آمریکاییها در افغانستان هستم که آنها به مردم این کشور احترام گذاشته و به دنبال آسیب وارد کردن به وحدت ملی مردم نباشند.
راشاتودی: آمریکا تنها کشوری نیست که به افغانستان کمک میکند. طی سالهای اخیر حامیان بینالمللی افغانستان دهها میلیارد دلار را به این کشور تزریق کردهاند اما ما می بینیم که فقر همچنان در افغانستان بیداد میکند.نظر شما چیست؟
کرزی: فقر در افغانستان تنها به واسطه کمکهایی که حامیان این کشور میکنند از بین نمیرود ما زمانی میتوانیم فقر را در کشور ریشهکن کنیم که به صلح دست یافته باشیم و به سختی کار کنیم. بعد از آن ما شاهد یک کشور مرفه خواهیم بود.
راشاتودی: شما پیش از این اعلام کرده بودید که داعش به هیچ وجه خطری برای افغانستان ندارد با توجه به اینکه اخیراً گروههایی داخل افغانستان در مناطقی نه چندان دور از کابل وفاداری خود را به این گروه تروریستی اعلام کردند آیا شما کمی نگران نشدید و آیا این یک هشدار نیست؟
کرزی: داعش پدیدهای افغانستانی نیست بلکه توسط غرب به افغانستان وارد شده است و ریشه در این کشور ندارد.
اگر داعش در افغانستان رشد کرده، حامیان زیادی را به خود جذب کرده و تسلیحات بیشماری را نیز در اختیار دارد بدون شک این مسئله از بیرون به افغانستان وارد شده و توسط دولتهای بیرونی تقویت و تشدید میشود.
کشورهای روسیه، چین و هند باید آگاه باشند و علیه آن با یکدیگر متحد شوند.
راشاتودی: وزرای کابینه، رهبران قبایل و بزرگان سراسر کشور به طور منظم میهمان اقامت شما در کابل هستند. آیا نخبگان افغانستانی برای مشاوره پیش شما میآیند و آیا «اشرف غنی» هیچ تماسی به منظور کسب مشاوره از شما داشته است؟
کرزی: بله من با وی در تماس هستم اما نه به اندازهای که قبلاً با هم در ارتباط بودیم.
اینکه بزرگان قبایل و مردم به منزل من میآیند به سنت افغانستان برمیگردد. من به عنوان رئیس جمهور سابق افغانستان با مردم تعامل دارم و به آنها مشاوره میدهم.
بدون شک هر دو طرف نگرانیهایی در خصوص وضعیت کنونی و آینده افغانستان داریم، این کشور ماست و نمیتوانیم اجازه دهیم که افغانستان دستاوردهای ۱۴ ساله خود را از دست دهد.
وی گفت: مطمئن باشید ما در آینده رابطه خوبی با کشورهای منطقه از جمله روسیه خواهیم داشت.
راشاتودی: آیا شما به فکر بازگشت به سیاست و قدرت هستید؟
کرزی: خیر من به دنبال بازگشت به سیاست نیستم و کار خود را انجام دادهام اما تمام تلاش خود را به منظور ساختن آیندهای بهتر برای جوانان و نسلهای بعدی کشورم انجام خواهم داد.