4 اژدر ساخت ايران؛ از "حوت" تا "والفجر"

به گزارش پایگاه 598، به نقل از مركز اسناد انقلاب اسلامي، "مبداء تهديدات آينده درياپايه است"؛ اين جمله اي است كه تا كنون به دفعات از زبان فرماندهان نيروهاي مسلح جمهوري اسلامي ايران شنيده شده است. منطقه استراتژيك خليج فارس از ديرباز محل حضور قدرت‌هاي فرا منطقه‌اي به سركردگي آمريكا بوده، به گونه‌اي كه ناو هواپيمابر و شناورهاي رزمي بيگانه حضوري هميشگي در اين پهنه آبي دارند.

در چنين شرايطي كه كشور همواره با تهديد حضور بيگانگان در منطقه مواجه است، لزوم گسترش و ساخت تسليحات راهبردي علي الخصوص در حوزه دريايي به چشم مي آيد. در ساليان اخير  هم با توجه به حضور موثر جمهوري اسلامي ايران در آب‌هاي بين المللي و آزاد، سرمايه گذاري بسيار خوبي در زمينه تسليحات دريايي انجام شده است. به طوري كه امروز انواع شناورهاي رزمي، موشك‌هاي كروز ساحل به دريا، قايق‌هاي پرنده و ساير تسليحات در اختيار نيروهاي دريايي سپاه و ارتش قرار دارد.

يكي از تسليحات دريايي استراتژيك كه حضور آن مي‌تواند معادلات صحنه نبرد را تغيير دهد، "اژدرها" است. "اژدر" گونه‌اي از موشك است كه از سطح يا زيرسطح آب شليك مي‌شود و مسير خود تا برخورد با هدف را درون آب طي مي‌كند. از آنجا كه مقابله با اژدرها غيرممكن و يا بسيار مشكل است اين نوع سلاح در زمره مرگبارترين تسليحات دريايي محسوب مي‌شود.

به تازگي هم از خط توليد اژدر پيشرفته والفجر در سازمان صنايع دريايي رونمايي شد. به همين منظور مركز اسناد انقلاب اسلامي علاوه بر بررسي فني و تخصصي "اژدر والفجر" به بررسي سابقه فني و تخصصي ساخت اژدرها در ايران مي‌پردازد.

1- اژدر "حوت"

در سال 85 و در جريان برگزاري رزمايش پيامبر اعظم سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، تصويري از ايران به جهان مخابره شده كه بهت تمام كارشناسان و ناظران جهاني را در پي داشت و آن هم خبر شليك "اژدر حوت" در خليج فارس بود. اين خبر از آنجا بسيار قابل توجه بود كه اژدر حوت سريع ترين اژدر دنيا در آن زمان و حتي در حال حاضر است.

"حوت" اژدر ايراني كه سرعت پيمايش آن در آب به 100 متر بر ثانيه مي رسد. وزن مواد منفجره در سرجنگي آن 210 كيلوگرم و پيشرانه آن از سوخت جامد استفاده مي‌كند. "حوت" همچنين قابليت شليك از قايق‌هاي تندرو و زيردريايي را دارد و مي‌تواند در شعاع 15 كيلومتري اهداف سطحي و زير سطحي را منهدم كند.

آنچه كه باعث يكه تازي حوت در ميدان نبرد مي‌شود سرعت زياد آن است كه عملا شناور هدف قابليت فرار را ندارد و محكوم به انهدام است. سامانه حباب‌سازي كه در قسمت ابتدايي حوت قرار دارد هم باعث مي‌شود كه موشك مسير خود را در لايه‌اي از هوا سير كند و كمترين تماس را با آب داشته باشد.

 

اژدر فوق سريع حوت در نمايشگاه نيروي دريايي سپاه(سامانه حباب‌ساز با پوشش قرمز مشخص شده)

2- اژدر" 533 "

ديگر اژدري كه در نيروي دريايي ارتش جمهوري اسلامي ايران مورد استفاده قرار ميگيرد "اژدر 553 " است كه از زيردريايي هاي كلاس كيلو (نور-طارق-يونس) شليك مي شود. عدد 553 نشانگر قطر اژدر به اندازه 553 ميليمتر است. برد اين اژدر در مدل‌هاي مختلف بين 18 تا 22 كيلومتر است و از سر جنگي 300 كيلوگرمي شديد الانفجار بهره مي‌برد كه براي انهدام اهداف بزرگ به كار گرفته مي‌شود.

سرعت اژدر 553 در برابر همتاي ايراني خود يعني "حوت" كمتر است، به طوري كه سرعت پيمايش آن در بيشترين حد خود به 22 متر بر ثانيه مي رسد اما به دليل وزن سر جنگي قدرت تخريب آن بيشتر است. همچنين بايد خاطر نشان كرد زير دريايي‌هاي كلاس كيلو قادر به حمل 18 تير از اژدر 553 هستند كه 6 تير آن آماده به شليك و 12 تير آن در محفظه انبار است.

يك تير اژدر 533 ميليمتري در كنار زيردريايي كلاس كيلو

3- اژدر "TEST-71  "

سومين اژدر موجود در نيروي دريايي ارتش جمهوري اسلامي ايران اژدر TEST-71 است كه از جمله دقيق‌ترين اژدرهاي دنيا است. علت دقت بالاي آن استفاده از دو سيستم هدايت "سونار" و "تلوزيوني" است.

سونار نوعي سيستم رهگيري است كه در آن با انتشار امواج صوتي و دريافت بازتاب اين امواج موقعيت هدف مشخص مي‌شود. اين اژدر 1800 كيلوگرمي داراي سر جنگي شديد الانفجار 205 كيلوگرمي است. بيشينه سرعت آن 20 متر بر ثانيه، برد آن 20 كيلومتر و عمق درگيري آن 500 متر است. از اين مدل در زيردريايي‌هاي كلاس كيلو استفاده مي‌شود.

اژدر TEST-71 كه نسبت به اژدر 533 كوچكتر ولي دقيق تر است

4- "اژدر پيشرفته والفجر"

آخرين دستاورد جمهوري اسلامي ايران در حوزه ي اژدرها، "اژدر پيشرفته والفجر" است كه در روزهاي گذشته با حضور وزير دفاع و فرمانده نداجا در سازمان صنايع دريايي از خط توليد آن رونمايي شد. در خصوص اين اژدر به جز چند تصوير اطلاعات بيشتري منتشر نشده اما آنچه را كه مي توان گفت اين است كه "والفجر" از خانواده اژدرهاي 553 ميليمتري است كه هدايت آن با استفاده از رادار و سونار است.

اين سيستم هدايتي باعث افزايش دقت اژدر مي‌شود به طوري كه در صورت فريب سيستم سونار، بلافاصله سيستم رادار وارد عمل مي‌شود و تا لحظه برخورد آن را هدايت مي‌كند.

آن گونه كه سردار دهقان وزير دفاع گفت اين اژدر از سرجنگي شديد الانفجار برخوردار است. با توجه به تصاويري كه از والفجر منتشر شده به نظر مي‌رسد كه سر جنگي اين اژدر بين 250 تا 300 كيلوگرم وزن داشته باشد كه باعث افزايش تخريب آن مي‌شود.

همچنين نكته بارزي ديگري كه وزير دفاع اعلام كرده است سرعت آماده سازي اين اژدر و واكنش سريع بودن آن است كه گوياي افزايش سرعت والفجر است.

به هر ترتيب با كنار هم قرار دادن اظهارات وزير دفاع مي‌توان اين نكته را استنباط كرد كه والفجر، اژدري با سر جنگي بزرگ و سرعت زياد است كه دو عامل بسيار حياتي براي يك سلاح زير سطحي است. به نظر مي رسد ناوگان زيرسطحي كشور من جمله زير دريايي‌هاي كلاس كيلو و زيردريايي‌هاي بومي غدير از اين پس از اژدر مهلك والفجر بهره‌گيري كنند.

 

خط توليد اژدر پيشرفته والفجر