امروز؛ پایان تحقیقات آژانس در ایران

براساس توافق هسته ای چهاردهم ژوئیه بین ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی سازمان ملل، ناظران این آژانس تا پانزدهم اکتبر وقت دارند درباره ابعاد نظامی احتمالی فعالیت های هسته ای ایران در گذشته، اطلاعات جمع آوری و از مقامات این کشور سوال کنند. سپس بازرسان این آژانس تا پانزدهم دسامبر فرصت دارند پیش نویس و ارزیابی های نهایی خود را درباره تحقیقاتشان ارائه دهند.

از فوریه سال 2003 - زمانی که مقامات ایرانی به بازرسان بین المللی که به تهران سفر کرده بودند، گفتند که قصد دارند اورانیوم را در سطح صنعتی غنی سازی کنند- فعالیت های هسته ای ایران تحت نظارت شدید آژانس بین المللی انرژی اتمی سازمان ملل قرار گرفت. یافته های بعدی آژانس درباره این که ایران به طور پنهانی مواد و تکنولوژی های هسته ای تولید کرده است، عامل اصلی بی اعتمادی های چندین سال گذشته بود. در ماه مه سال 2008 و پس از آن در نوامبر 2011 آژانس به طور علنی اعلام کرد به فعالیت های هسته ای ایران مشکوک است.

نتیجه تحقیقات آژانس، زمینه را برای اجرایی شدن توافق بین ایران و قدرت های دنیا در هجدهم اکتبر- به اصطلاح روز اجرا- فراهم خواهد کرد. قرار است در هجدهم اکتبر دو طرف اجرای تعهدات خود را براساس توافق هسته ای آغاز کنند. آمریکا و اروپا تعهد کرده اند پیش نویس قانون لغو تحریم های مالی و بخش انرژی ایران را تهیه کنند.

در ایران مهندسان و تکنیسین ها باید سانتریفوژ ها را در سایت های نطنز و فردو از کار بیندازند و در راکتور آب سنگین اراک تغییرات اساسی انجام دهند. ایران همچنین باید ذخایر اورانیوم غنی شده اش را کاهش دهد.

دیپلمات ها ماه گذشته گفتند، احتمالا تحریم ها علیه ایران در سه ماه نخست سال 2016- پس از این که آژانس انرژی اتمی سازمان ملل تایید کرد ایران برنامه هسته ای اش را محدود کرده است- لغو خواهد شد. انتظار می رود لغو تحریم ها به رشد اقتصادی ایران منجر شود، زیرا صادرات نفت این کشور افزایش خواهد یافت و انزوای بانکی آن نیز از بین خواهد رفت.

برنامه زمانبندی لغو تحریم های ایران عبارتند از:
- هجدهم اکتبر/ روز اجرای توافق که در چهاردهم ژوئیه بین ایران و قدرت های دنیا امضا شد. در این روز طرف های قرارداد اجرای تعهدات خود را آغاز می کنند.
- سی ام نوامبر/ ایران بر اساس توافقش با آژانس، آزمایش آبشار سانتریفوژهای پیشرفته اش را متوقف و این ماشین آلات را مهر و موم می کند.
- پانزدهم دسامبر/ آژانس ارزیابی های خود را درباره فعالیت های هسته ای ایران در گذشته ارائه می دهد.
- اواخر سال 2015 و اوایل سال 2016/ تحریم های نفتی ایران لغو خواهد شد.