به گزارش خبرنگار
گروه دانشگاه خبرگزاری فارس، محمد مهدینژاد نوری معاون پژوهشی و فناوری
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در نشست خبری که با عنوان "جهاد علمی، جهاد
اقتصادی" صبح امروز در وزارت علوم برگزار شد، گفت: با توجه به پایان سال
2011 میلادی برخی از پایگاههای استنادی علمی در جهان آمار تولیدات علمی
کشورها را اعلام میکنند.
وی افزود: بیان تولید علم تمامی هدف جمهوری اسلامی ایران نیست و آنچه که ما
را بیشتر خوشحال میکند این است که بتوانیم از این تولیدات در جهت رفاه
مردم و پیشرفت کشور استفاده کنیم.
مهدینژاد خاطرنشان کرد: وقتی درجه علمی را در عمل ببینیم و آن را تبدیل به ثروت، عزت و معرفت کنیم، با ارزش است.
معاون وزیر علوم تصریح کرد: نقشه جامع علمی کشور با توجه به اینکه وضعیت
علمی کشورمان را ترسیم کرده نباید یک بعدی به آن نگاه کرد. در این نقشه به
سرمایههای انسانی، کارگروه توسعه فناوری، نوآوری، اخلاق، ایمان، اثر بخشی
فعالیتها، مشارکت بینالمللی و انتشارات و تولیدات علمی اشاره شده است.
وی با بیان اینکه در دنیا به بحث تولیدات علمی اهمیت زیادی داده میشود،
اظهار داشت: اکنون در بحث تولید علم ایران موفقیتهای چشمگیری داشته است و
این همان گفتههای تحلیلگران علمی دنیا است.
مهدینژاد با بیان اینکه نباید با توجه به این موفقیتهای چشمگیر دچار
غفلت شویم، گفت: اکنون باید بپرسیم که چقدر از درآمدهای کشور از سوی این
تولیدات علمی پیش آمده است.
معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم تصریح کرد: پایگاههای استنادی متعددی در
دنیا فعالیت دارند که تولید علم را نمایش و رصد میکنند که از جمله آنها
پایگاه آیاسآی است و حدود 10 هزار مقاله در این پایگاه مستندسازی شده
است.
وی افزود: پایگاه استنادی دیگر اسکوپوس است که 18 هزار مجله علمی را
مستندسازی کرده است. پایگاههای استنادی دیگری در دنیا فعالیت دارند اما
مانند این 2 پایگاه ذکر شده فراگیر نبوده و در حوزههای خاصی مانند پزشکی و
مهندسی فعالیت دارند که نویسندگان ایرانی آثار و مجلات خود را بیشتر به 2
پایگاه معروف ISI و اسکوپوس ارسال میکنند.
مهدینژاد با بیان اینکه پایگاه استنادی جهان اسلام با عنوان ISI نیز
فعالیت خود را آغاز کرده اما پایگاه جوانی است، خاطرنشان کرد: در ایران
اکنون حدود 700 مجله علمی در حوزه غیر پزشکی منتشر شده که تعداد 500 مقاله
از بین آنها علمی و پژوهشی است. و الزاما تمامی این 700 مجله علمی در
پایگاههای اسکوپوس و آی اس آی نمایه نشدهاند.
وی در ادامه گفت: این امر موجب شده برخی از تولیدات علمی ایران در
پایگاههای استنادی اسکوپوس و ISI نمایه نشود اما در مقابل تمامی تولیدات
علمی ترکیه در این دو پایگاه مستند سازی شده و به همین دلیل تعداد مقالات
علمی و پژوهشی این کشور از ایران بیشتر است که در واقع تعداد مقالات جمهوری
اسلامی ایران از ترکیه بیشتر است.
وی به مضرات انتشار تمامی تولیدات علمی ایران در پایگاههای استنادی معتبر
جهان اشاره کرد و گفت: اگر بخواهیم تمامی مجلات علمی را در این پایگاهها
نمایه کنیم این پایگاهها قواعد تولید علم و استاندارها را برای ما تعیین
میکنند.
مهدی نژاد تاکید کرد: بر اساس آماری که پایگاه استنادی ISI منتشر کرده در
سال 2009 ایران با تولید 16 هزار و 410 مقاله و سهم ۰.۹۳ درصد تولید علم
جهان مقام بیست و دوم را داشته که کشور ترکیه در این سال با تعداد مقاله
25 هزار و 446 رتبه 18 را کسب کرده است.
معاون وزیر علوم اظهار داشت: در سال 2010 ایران با تولید 18 هزار و 286
مقاله و سهم 1.05 درصد تولید علم دنیا رتبه 22 را داشته است که ترکیه در
همین سال با تعداد مقاله 26 هزار و 78 مقاله رتبه 18 را کسب کرده است.
وی در ادامه گفت: در سال 2011 ایران با تعداد مقاله 21 هزار و 38 و سهم
1.44 درصد تولید علم دنیا مقام بیستم را کسب کرده که ترکیه همچنان در این
سال رتبه 18 را کسب کرده اما با افت علمی رو به رو بوده و تعداد مقالاتش به
23 هزار و 916 و سهم 1.64 درصد رسیده است.
معاون پژوهشی و فناوری وزیر علوم خاطرنشان کرد: در پایگاههای استنادی
اسکوپوس و ISI در سال 2011 ، 30 کشور برتر دنیا از نظر تولید علم به غیر از
کشور چین کاهش تولید علمی داشتهاند.
مهدی نژاد خاطرنشان کرد: در پایگاه استنادی ISI آمریکا در سال 2009 ،470
هزار و 444 مقاله داشته، در سال 2010، 463 هزار و 734 مقاله و در سال
2011، 442 هزار و 378 مقاله داشته است. یعنی این کشور طی سالهای 2009 تا
2011 دچار افت تولید علم بوده است.
وی در ادامه گفت: ایران با 15 درصد رشد نسبت به سال 2011 افزایش تولید علم
داشته است و بلژیک، اتریش، رژیم صهیونیستی، یونان، پرتغال و نروژ در
رتبههای پس از ایران قرار گرفتهاند.
مهدی نژاد تاکید کرد: بر اساس آمار پایگاه استنادی اسکوپوس وضعیت تولید
علمی ایران بهتر بوده است و کشورمان با تعداد مقاله 22 هزار و 736 و سهم
1.09 درصد تولید علم دنیا در سال 2009 مقام 21 را داشته است.
وی افزود: ایران در سال 2010 با سهم 1.27 درصد تولید علم مقام 19 را کسب
کرده و در سال 2011 با 31 هزار و 204 مقاله به مقام 17 رسیده است و در این
سال در این پایگاه از ترکیه جلوه افتاده است.
مهدی نژاد اظهار داشت: در این پایگاه استنادی آمریکا 429 هزار مقاله داشته و
نسبت به سال 2010 تا 2011 از نظر تعداد مقالات 30 هزار مقاله کاهش داشته
است.
معاون وزیر علوم تصریح کرد: رشد ایران در این پایگاه استنادی در سال 2010
تا 2011 ، 22 درصد بوده است که اگر به سرانه جمعیت تقسیم کنیم سرانه ایران 5
برابر تولیدات علمی چین است. اگر جمعیت لحاظ شود ایران نسبت به چین رتبه
اول را کسب میکند.
مهدینژاد تاکید کرد: دلیل عمده کاهش تولیدات علمی در سایر کشورها
بحرانهای اقتصادی است اما ممکن است به دلیل اینکه تعداد پایگاههای
استنادی متنوع شده برخی نویسندگان مجلات خود را به پایگاههایی دهند که
نمایه نمیشوند.