بقیه فضای هارددیسکم کجاست؟

دلایل زیادی وجود دارد که باعث می‌شود ویندوز ظرفیت یک هارد را اشتباه نشان دهد. دلایلی از قبیل فایل‌های پنهان، اطلاعات مربوط به فرمت هارد، پارتیشن‌های بازیابی پنهان و حتی تبلیغات گمراه‌کننده (ولی از نظر فنی کاملا درست) تولیدکنندگان حافظه‌های جانبی

چرا مثلا هاردیسک ۱ ترابایتی که خریده ام ۹۳۱ گیگابایت فضا دارد؟ بقیه فضای هارددیسکم کجاست؟ آیا این موضوع مربوط به تقلبی بودن هارددیسک خریداری شده است؟

و سوالاتی از این قبیل…

اگر به هاردها، فلش‌های یواس‌بی و وسایل ذخیره‌سازی دیگر توجه کرده باشد، حتما متوجه شده‌اید که وقتی آن‌ها را برای نخستین بار به کامپیوتر متصل می‌کنید، همیشه کمتر از آنچه که وعده داده شده ظرفیت دارند. به طور حتم برای شما هم پیش آمده که یک کول دیسک یا هارددیسک و یا یک حافظه جانبی خریداری کرده اید و بعد از استفاده از آن متوجه شدید مقدار واقعی فضای آن کمتر از مقدار چاپ شده بر روی دستگاه یا جعبه آن است به طور مثال اگر یک هارد با ظرفیت ۵۰۰ گیگابایت بخرید و بعد آن را به کامپیوتر وصل کنید خواهید دید که حجم آن چیزی در حدود ۴۶۰ گیگابایت است. به طور حتم اولین سوالی که در چنین موقعیتی برایتان پیش خواهد آمد این است که چه بلایی بر سر بقیه‌ی گیگابایت‌ها آمده است؟!

اما مهمترین دلیل این تفاوت به خاطر تفاوت در شیوه‌ی اندازه‌گیری ظرفیت حافظه های جانبی و هارددیسک ها از طرف تولیدکنندگان آنها و سیستم عامل ویندوز است!

به عبارت دیگر، روشی که ویندوز ظرفیت هارد را محاسبه می‌کند، با روشی که تولیدکنندگان این ظرفیت را می‌سنجند، تفاوت دارد. همچنین ویندوز به بخشی از ظرفیت هارد نیاز دارد تا اطلاعات مربوط به پارتیشن‌بندی و بوت شدن ویندوز را در آن ذخیره کند. که البته این مقدار با توجه به حجم بالای هاردهای امروزی، چندان زیاد نیست و ناچیز محسوب می‌شود.

اما همان طور که گفتیم مهمترین دلیل این اختلاف ، نگاه متفاوت تولیدکنندگان و سیستم عامل‌ها به شیوه سنجش اندازه گیزی ظرفیت هارددیسک است.

از نظر یک تولیدکننده‌ی هارد، یک کیلوبایت برابر است با ۱۰۰۰ بایت، یک مگابایت برابر است با ۱۰۰۰ کیلوبایت و یک گیگابایت برابر است با ۱۰۰۰ مگابایت. به این ترتیب یک هارد ۵۰۰ گیگابایتی ۵۰۰ میلیارد بایت ظرفیت دارد و منظور تولیدکننده از هارد ۵۰۰ گیگابایتی، دقیقا چنین ظرفیتی است.

اما تولیدکنندگان RAM از این شیوه برای محاسبه استفاده نمی‌کنند. از نظر آن‌ها هر کیلوبایت ۱۰۲۴ بایت، هر مگابایت ۱۰۲۴ کیلوبایت و هر گیگابایت ۱۰۲۴ مگابایت است. (چیزی که در کتابهای درسی کامپیوتری نیز اینگونه به ما یاد داده اند) به این ترتیب یک هارد ۵۰۰ گیگابایتی با شیوه‌ی قبل، برابر است با یک هارد ۴۶۵ گیگبایتی با شیوه‌ی دوم:

۵۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ÷ ( ۱۰۲۴ × ۱۰۲۴ × ۱۰۲۴ ) = ۴۶۵٫۶۶ GB

توجه داشته باشید که تولیدکنندگان از معنای دقیقِ پیشوندِ گیگا استفاده می‌کنند که به معنای توانی از هزار است، در حالی اصطلاح درست برای توان‌های ۱۰۲۴، گیگابایت است. و در حالی که ویندوز از توان‌های ۱۰۲۴ برای محاسبه‌ی ظرفیت هارد استفاده می‌کند، تولیدکنندگان همچنان به محاسبه با روش اول ادامه می‌دهند.