یکی از مهمترین خطوط قرمز اصلی که نظام برای تیم مذاکره کننده مشخص کرده بود، رفع (و نه تعلیق) تمامی تحریم ها بلافاصله پس از توافق و بدون هیچ پیش شرط و منوط شدن آن به انجام تعهدات ایران یا راستی آزمایی توسط آژانس بود. اما این موارد هرکدام به نحوی در خلال مذاکرات زیرپا گذاشته شدند. نظام با توجه به انعطاف ذاتی خود، و پس از توصیه ها و تذکراتی که به تیم مذاکره کننده داده شد، از بسیاری از عقب نشینی ها چشم پوشی کرد اما هشدارهای رهبر معظم انقلاب به دولت درخصوص غیر قابل اعتماد بودن طرف مقابل در مذاکرات، هنوز هم ادامه دارد.
رهبر انقلاب اسلامی پنجشنبه 12 شهریور در سخنان مهمی تأکید کردند: نباید بواسطه لبخند دشمن و یا احیاناً مساعدت کوتاه مدت او در موضوعی خاص، فریب دشمن را خورد بلکه همواره باید متوجه این موضوع باشیم که طراحی و نقشه او چیست؟! اگر قرار است چارچوب تحریم ها حفظ شود، پس ما برای چه مذاکره کردیم؟ و این، کاملاً مخالف علت حضور جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات است زیرا هدف از مذاکرات برداشته شدن تحریم ها بود.
رهبر انقلاب اسلامی افزودند: اگر ما در مذاکرات در برخی موارد کوتاه آمدیم و برخی امتیازات را داریم عمدتاً برای این بود که تحریم ها برداشته شود و گرنه چه لزومی به حضور در مذاکرات بود و ما کار خود را ادامه می دادیم و می توانستیم از نوزده هزار سانتریفیوژی که داریم، در مدت کوتاهی به پنجاه تا شصت هزار سانتریفیوژ برسیم و غنی سازی بیست درصد را نیز ادامه دهیم و تحقیق و توسعه را هم سرعت بیشتری ببخشیم.
حضرت آیت الله خامنه ای تأکید کردند: اگر قرار است تحریم ها برداشته نشود، پس معامله ای هم در کار نخواهد بود، بنابراین باید تکلیف این موضوع مشخص شود. ایشان در بخشی دیگر از سخنان خود افزودند: از ابتدا مسئله ما این نبوده است، ما تأکید داشتیم که تحریم ها باید برداشته شوند و نه تعلیق.
حضرت آیت الله خامنه ای افزودند: البته نظر ما برداشته شدن فوری تحریم ها بود اما دوستان در اینجا، این موضوع را به شکلی معنا کردند و ما هم مخالفتی نکردیم ولی تحریم ها باید برداشته شوند. اگر قرار است تحریم ها تعلیق شوند، ما هم اقداماتی را که باید انجام دهیم، در حد تعلیق و نه در سطح اقدام اساسی برروی زمین، انجام خواهیم داد. البته طرف مقابل می گوید برداشتن برخی تحریم ها دست دولت امریکا نیست ما هم می گوییم همان تحریم هایی که در دست دولت امریکا و دولتهای اروپایی است، باید برداشته شوند.
اما دولت چگونه می تواند توصیه های رهبری را عملیاتی کند؟
اینکه دولت درخلال مذاکرات دچار انفعال بوده و بدون اِعمال پیش شرطی، خود پیش شرط های متعددی را پذیرفته است به وضوح در نتیجه ی کار مشخص است +. و اینکه آیا دولت ایران اکنون –پس از رسیدن به توافق- می تواند تغییری در ماحصل ماجرا به وجود بیاورد یا خیر، امری مبهم به نظر می رسد زیرا دولت تا کنون همواره بر طبل حمایت مطلق از توافق کوبیده و اجازه ی هیچگونه انتقادی را به منتقدین و مخالفین نداده است. این بدان معنا است که از نتیجه رضایت کامل دارد. بدین ترتیب اگر چه فرمان رهبری درخصوص نپذیرفتن برخی مفاد برجام، امری صریح است اما باید دید دولت چگونه بین مطلوب غرب و مطلوب نظام جمع خواهد کرد.
در هر حال فهرست تحریم هایی که ایران باید از امریکا بخواهد به جای تعلیق، درصدد رفع آنها باشد به شرح زیر است:
1- در بر 21 برجام آمده است، تعلیق تحریمهای آمریکا پس از راستی آزمایی آژانس بر اساس درخواست رئیسجمهوری امریکا به کنگره مبنی بر تعلیق تحریمها، آغاز میشود. درصورتیکه رئیسجمهوری امریکا یا کنگره این کشور از این کار استنکاف نماید تحریمها تعلیق نخواهند شد.
ایران باید از امریکا بخواهد در این مورد تغییراتی در برجام ارائه دهد.
2- در بخشی دیگر آمده است: آمریکا و اتحادیه اروپا زمانیکه آژانس تائید کند ایران تمام گامهای کلیدی مرتبط با هستهای را برداشته، تحریمهای مرتبط با هستهای را تعلیق خواهند کرد. در هر زمان که ایران به تعهدات خود عمل نکند، این تحریمها فورا به جای خود باز میگردند.
قانون جامع تحریم ایران (Iran Sanctions Act of 1996) که به نوعی مرجع اصلی آغاز کننده تحریم های فراسرزمینی دولت امریکا علیه ایران است پیش از آغاز مناقشه ی پرونده هسته ای ایران تصویب شد ولی تبعات آن باعث شده تا امریکا ایران را در زمینه های سرمایهگذاری برای توسعه منابع نفتی ایران، همکاری برای تولید محصولات پالایش شده بنزین در ایران، محصولات پالایشگاهی ایران، انتقال فناوریهای هستهای، و سرمایهگذاری در حوزههای انرژی در ایران تحریم کند...
* تحریم شرکت های صادر کننده ی بنزین به ایران در 30 ژوئیه سال 2009 در مجلس سنای امریکا به تصویب شد.
* مجلس نمایندگان امریکا در 29 ماه مه سال 2010 لایحه تحریم شرکت هایی را که با ایران معاملات تجاری دارند، تصویب کرد.
* وزارت خزانه داری امریکا در 17 ژوئن 2010 امریکا تحریم هایی را علیه چندین شرکت کشتیرانی ایران تصویب و به مرحله اجرا گذاشت. همچنین 22 شرکت نفتی، انرژی و بیمه که توسط دولت ایران اداره میشوند و در ایران و نقاط مختلف جهان فعالیت میکنند مورد هدف تحریم ها قرار گرفت.
* در 29 اکتبر سال 2010، امریکا تحریم های جدیدی را علیه 37 شرکت اروپایی اعمال کرد.
* وزارت خزانه داری امریکا در 14 ژانویه 2011 تعداد 24 شرکت کشتیرانی بین المللی را به علت تجارت با ایران تحریم کرد.
* وزارت خزانهداری آمریکا در 24 ژوئن سال 2011 شرکت هواپیمایی ایران ایر و یکی از مهم ترین اپراتورهای کشتیرانی در بنادر ایران را تحریم کرد.
* باراک اوباما تحریم بانک مرکزی ایران را در اول ژانویه سال 2012 امضا کرد. بانک ها وشرکت های خارجی که با بانک مرکزی ایران معامله کنند، مشمول جریمه های سنگین آمریکا خواهند شد.
* وزارت خزانه داری امریکا پس از تصویب تحریم هایی علیه بانک مرکزی ایران، در 24 ژانویه 2012 تحریم هایی را علیه بانک تجارت ایران اعمال کرد.
* آمریکا در 13 ژوئیه سال 2012، 50 شرکت و نهاد مالی ایران را با هدف مقابله با برنامه موشک های بالستیک ایران مورد تحریم قرار داد. این موسسات وابسته به وزارت دفاع ایران، نیروهای مسلح و سازمان صنایع فضایی ایران، شرکت خطوط کشتیرانی ایران و سپاه پاسداران اتقلاب اسلامی ایران هستند. علاوه بر آن، شرکت نفتکش ملی ایران به همراه 58 کشتی و 27 موسسه و نهاد وابسته به آن در میان این تحریم ها قرار گرفتند...
بدین ترتیب اگر حجم وسیعی از تحریم ها که طبق برجام قرار بر تعلیق آنها بوده است، طبق لیست فوق رفع شوند، در درجه ی اول به تقویت نظام اسلامی می انجامد و در درجه ی دوم، از حقوق حقه ی ملت ایران بیش از پیش دفاع خواهد شد.