مشکل ما با "هسا" سراسری است

تورم سال 91، دستورالعمل‌های چندگانه افزایش قیمت، توقف بخشی از پروژه‌های مسکن مهر، بدون متقاضی بودن واحدهای این طرح، کشمکش‌ برای افزایش سقف تسهیلات مسکن مهر و... از جمله مسائلی بوده که قائم مقام وزیر راه و شهرسازی با آنها در دو سال اخیر دست و پنجه نرم کرده است. چندی پیش مهرآبادی با تمام مشغله کاری‌اش مهمان خبرگزاری تسنیم بود و از اولین روزهای کاری در سمت قائم مقامی گفت. روزهایی که به‌نوعی مستاجر یکی از معاونت‌های وزارت راه و شهرسازی بود چون به قول خودش نه دفتری داشت و نه ساختاری.

بخش نخست گفت‌وگو با اصغری مهرآبادی را در ادامه می‌خوانید؛

تسنیم:کمی به عقب برگردیم، وقتی به‌عنوان قائم مقام وزیر راه و شهرسازی در طرح مسکن مهر انتخاب شدید، اولین کار شما در آن زمان چه بود؟

مهرآبادی: زمانی که وزیر راه و شهرسازی بنده را به‌عنوان قائم مقام وزیر در طرح مسکن مهر منصوب کرد، دفتری نداشتیم، یعنی اصلا در این زمینه ساختاری نداشتیم. تقریبا 20 روز بدون دفتر بودیم و در این مدت در یکی از اتاق‌های معاون مالی اداری متسقر شدیم. آن موقع نه میزی داشتیمف نه پرینتری، نه ماشین تایپ و نه... از جاهای مختلف وسایل مورد نیاز را قرض کردیم. از همان ابتدا با توجه به این‌که نیروی در اختیار نداشتیم –الان هم نداریم- تصمیم‌ گرفتیم که کارها را با مشارکت شهرهای جدید و سازمان ملی زمین و مسکن انجام ‌دهیم، در واقع بیشتر به‌عنوان هماهنگ کننده عمل کردیم.

به این کار (طرح مسکن مهر) اشراف داشته و آشنا بودیم. از طرفی با توجه به این‌که سال‌ها با مدیران استانی کار کرده و با آنها آشنا بودم در انجام کارها خیلی دستوری عمل نکرده‌ام.

شناسایی "درد" مسکن مهر  در گام اول

تسنیم: از مهرماه سال 92 تا امروز چه اقداماتی در مسکن مهر انجام شده است؟

مهرآبادی: در دو سال اخیر 6 تا 7 دور با تک تک استان‌ها با حضور مدیر کل راه و شهرسازی، مدیران عامل شهرهای جدید، مدیرکل تعاون، مدیران آب و فاضلاب، مدیران شعب بانک مسکن و مدیران بنیاد مسکن جلسه برگزار و مسائل را بررسی کردیم. اولین کار ما این بود که مشکلات پروژه‌های مسکن مهر را تک تک شناسایی کنیم. این کار در مدت 45 روز انجام شد تا بدانیم مثلا وضعیت پروژه‌های مسکن مهر فلان شهر چگونه است. این‌ مشکلات احصا شد. اولین کار ما همین شد و مبنای کار قرار گرفت. یک مجلد از این بررسی‌ها به وزاری نفت و نیرو ارسال شد، همچنین یک مجلد به تک تک استانداران را یک نامه و ضمیمه فرستاده شد.

در مدیریت یاد گرفته‌ایم که اولین گام شناخت است،‌ وقتی پزشک می‌خواهد نسخه بنویسد باید درد را بشناسد. ما به دنبال شناسایی درد بودیم و به همین دلیل تک تک پروژه‌ها را بررسی کردیم، مشکلات تعاونی‌ها را شناسایی کردیم و به وزیر تعاون در این باره نامه ارسال شد. به تمامی استانداران کشور مشکلات پروژه‌های مسکن مهر راکد، فاقد متقاضی، دارای معارض و همچنین اختلافات بین سازنده و تعاونی‌ها، اختلاف بین هئیت مدیره تعاونی‌ها و... کلا هر مشکلی را ارسال کردیم تا آنها در زمان برگزاری جلسات شواری مسکن استانی بتوانند آگانه بتوانند تصمیم بگیرند.

تسنیم: این برنامه چه دستاوردهایی داشت؟

مهرآبادی: شناسایی مشکلات پروژه‌های مسکن مهر مبنای فعالیت‌ها، کار خوبی بود. در این راستا یک دور مدیران استانی را به وزارت تعاون دعوت کردیم و استان به استان جلسه های مشترک برگزار شد و برای مشکلات تعاونی‌ها تصمیم‌گیری شد. در انتها بخشنامه‌ای در 13 بند مشترک به امضای بنده و معاون وزیر تعاون رسید و به استان‌ها ابلاغ شد تا مسائل و مشکلات تعاونی‌ها حل شود.

علاوه بر این جلسات منظمی در بانک مسکن داریم و هر هفته یکشنبه‌ها این جلسه برگزار می‌شود. در این جلسات مدیران شعب، مدیرکل وزارت راه،‌ بنیاد و وزارت تعاون حضور دارند و مسائل مربوط به فروش اقساطی واحدهای مسکن مهر و مشکلات مطرح و درباره آنها تصمیم‌گیری می‌شود.

بنده اعتقادی به سمینارهای یکی دو روزه ندارم چون چیزی در آنها حل نمی‌شود. جلساتی که بنده برگزار می‌کنم اجرایی است و از ساعت 8 صبح تا 6 بعدازظهر برای 3 استان. در صورتی‌که در سمینار کلیات 30 استان مطرح می‌شود و به درد اصلی رسیدگی نمی‌شود. ما هر روز سه استان را بررسی می‌کنیم و در نهایت درباره آن تصمیم‌گیری می‌شود.

بعد از یک مدت دوباره جلسه برگزار می‌شود و به‌عنوان مثال پرسیده می‌شود که واحدهای راکد در چه وضعیتی قرار دارد. مشکلات مربوط را از طریق سازمان ملی زمین و مسکن حل می‌کنیم. مشکلات مسکن مهر خیلی زیاد است که الحمدالله از این خیلی زیاد بیش از 70 تا 80 درصد آن حل شده است.

اولین و دومین افتتاح مسکن مهر با آورده 4 میلیونی

تسنیم: بزرگترین مشکل مسکن مهر چه بوده است؟

مهرآبادی: سال 91 به خاطر مسائل تورم و گرانی مصالح ساختمانی و دستمزدها قیمت ها بالا رفت، اتفاقات غیرمنتظره پیش آمد و قیمت‌ها افزایش یافت. در اولین افتتاح که در سیستان و بلوچستان شهرستان زاهدان با 4 میلیون تومان آورده مردم  و 20 تا 22 میلیون تومان وام واحد مسکن مهر تحویل شد. در افتتاح دوم در خراسان جنوبی قائن باز هم با 4 میلیون تومان آورده مردم. تا سال 91 چون هم پول داشتیم هم این‌‌که جاهایی که بدون مشکل بودیم و سرعت داشتیم حداکثر با 10 یا 12 میلیون تومان پروژه‌ها راتحویل دادیم.

در سال 91 که قیمت ها افزایش یافت پیمانکاران نتوانستند ادامه دهند و مردم هم نداشتند که پول بدهند و مجبور شدیم دو دور در زمان دولت دهم دستورالعمل افزایش قیمت بدهیم.  با این کار به دنبال تقویت طرف عرضه بودیم تا مسکن مهر را بسازد و پروژه‌ها را نخوابند. پروژه ها 5 تا 15 واحد نبودند و 500، 100 واحدی بودند. به‌طور همزمان نیز به فکر طرف تقاضا بودیم چون آنها کم درآمد بودند. علت این‌که دولت پول زمین را نگرفت و یا 50 درصد هزینه پروانه ساختمانی را تقبل کرد به این دلیل بود که متقاضیان مسکن مهر نتوانسته بودند تا آن زمان وارد بازار مسکن شوند.

هدف مسکن مهر مقدس بود

مسکن مهر هدف مقدسی داشت و می‌خواست به مردم کم درآمد کمک کند. قیمت‌ها که بالا رفت، ما گیر کردیم. در آبان‌ماه 92 مطابق بررسی‌های صورت گرفته حدود 350 هزار مسکن مهر متوقف شد. علت این‌که دو دستورالعمل در دولت دهم صادر شد به همین خاطر بود.

تسنیم: نتیجه این تقویت طرف عرضه چه بود؟

مهرآبادی: نتیجه این شد که خوشبختانه پروژه‌های راکد تا پایان سال گذشته 250 هزار واحد فعال و تعیین تکلیف کردیم . بقیه هم نیمه فعال هستند و از حالت راکد بودن در آمده‌اند.

فعال کردن 250 هزار مسکن در یکسال یکی از کارهای برجسته بود، این یعنی برای یک میلیون نفر ایجاد امید. به‌طور همزمان بحث افزایش سقف تسهیلات فردی مسکن مهر را نیز پیگیری می‌کردیم. اما با توجه به این‌که سیاست کلی دولت مهار تورم بود لذا بانک مرکزی موافق این مسئله نبودند و می‌گفتند پول پرقدرت است و تورم ایجاد می‌کند. اما با پیگیری‌های شخص آقای آخوندی که خیلی پیگیری کرد نهایتا در دیماه 93 موفق شدیم از شواری پول و اعتبار مجوز افزایش سقف را بگیریم.

افزایش بازپداخت از 15 به 20 سال بود که پس از توقف 4 ماهه با پیگیری‌های وزیر راه حل شد و شواری پول و اعتبار  موافقت کرد مدت بازپرداخت به 20 سال افزایش یابد. آقای آخوندی جلسات متعددی را که در جاهای مختلف از جمله دفاتر آقای نوبخت، سیف و... پیگیری می‌کند و شورای مسکن نیز جلسات مرتبط و منظمی داشت که گزارش‌های آنرا به آقای آخوندی منتقل می‌کردیم. از سوی دیگر احساس کردم اگر در شورای عالی استان‌ها حضور داشته باشم شاید تاثیر بیشتری داشته باشد. از این رو ضمن بازدید از پروژه‌ها جلسه شورای عالی مسکن استان‌ها را تشکیل دادیم.

وزیر راه با تصمیماتم 100 درصد موافق است

تسنیم: این بازدید برنامه‌ریزی شده است؟

مهرآبادی: بله البته اگر نماینده‌ای یا استانداری می‌خواهد –برای بازدید از پروژه‌های مسکن مهر-می‌رویم و شهرستان‌ها را بازدید می‌کنیم. شورای مسکن که تشکیل می‌شود،‌استاندارد، معاونان فرمانداران مدیران کل هستند و همه می‌آیند و مسائل مسکن مهر مطرح می‌شود و درباره آنها تصمیم‌گیری می‌شود. این تصمیمات را که به وزیر راه و شرهسازی می‌دادم با 100 درصد آنها موافقت کرده است. حتی یک مورد را نمی‌توان پیدا کرد که آقای آخوندی به بنده گفته باشد چرا این تصمیم گرفته شده است. منابع مورد نیاز برای حل مشکلات مسکن مهر نیز یا از محل یارانه مسکن،‌ محل منابع سازمان ملی زمین مسکن، شرکت عمران تامین می‌شود. پس از موافقت وزیر راه و شهرسازی با تصمیمات بنده،  نامه‌ای با امضای وزیر راه به بانک مسکن نوشته می‌شود و مدیران ملزم به انجام کار هستند. همچنین تیم‌هایی را مامور کرده‌ایم و تصمیمات جلسات استانی را پیگیری می‌کنند.

تسنیم: عمده‌ترین مشکل مسکن مهر چیست؟

مهرآبادی: بزرگترین مشکل ما در مسکن مهر منابع مالی است، آنقدر به این طرح اشراف داریم که مثلا بگوییم مشکل حاد حقوقی دارد، این‌گونه نیست. مهم‌ترین بحث ما افزایش سقف تسهیلات است که وزیر راه و شهرسازی پیگیر این موضوع است. دولت انصافا دلش می‌خواهد مسکن مهر تمام شود.

تسنم: با نبود زیرساخت‌های خدماتی چه کردید؟

مهرآبادی: خدمات زیربنایی از مشکلات ماست، هم‌اکنون 250 هزار واحد مسکن مهر تمام شده و امکان اسکان در آن منوط به تامین آب،  برق و شبکه فاضلاب است.

تسنیم: مشکل این بخش نیز به مسائل مالی مربوط می‌شود؟

مهرآبادی: بله، البته در پردیس مشکل آب داریم، ‌اما اغلب جاها مشکل آب نداریم. مسئول آب پردیس گفته بود که تا پایان سال می‌تواند آب 35 هزار واحد را تامین کند و برای بقیه هم خدا بزرگ است.

الان کارهای آماده‌سازی و خدمات زیربنایی را با هزینه‌های شهر جدید پردیس انجام می‌شود. هم‌اکنون سه منبع آب در شهر جدید پردیس در حال ساخت است؛ دو منبع 10 هزار مترمربعی و یک منبع 4 هزار مترمربعی. ساخت دو منبع در حال اتمام است و منبع سوم دو ماه دیگر به پایان می‌رسد. خوشبختانه در بازدیدی که از پردیس داشتم نسبت به دو ماه قبل که به این شهر رفته بودم پیشرفت بسیار خوب است و از روند کار راضی بودم.

دو ماه قبل رفته بودیم پردیس گفتم اینجا نفر خیلی کم است، گفتند که کارگران داخل هستند و آنجا هم کار می‌کنند. گفتم به فرض که کارگران داخل ساختمان‌ها هم باشد آنطور که می‌گویید نیست. انصافا الان خیلی فعالیت‌ها خوب شده است. از 33 هزار مسکن مهر کوزو و 26 هزار فاز 8 بازدید کردیم و روند ساخت و ساز خوب است. مدیران وعده داده اند که تا پایان سال 25 هزار واحد را افتتاح کنند.

تسنیم: اما مسکن مهر پرند پیشرفت لازم را ندارد و برخی پیمانکاران مانند هسا تمایلی به تکمیل واحدها ندارند.

مهرآبادی: با هسا متاسفانه 50 هزار واحد قرارداد بسته شده در شهرهای جدید کل کشور ناراضی هستیم از عملکرد این شرکت.

تسنیم: مشکل این پیمانکار چیست؟

مهرآبادی: شاید مشکلات عدیده‌ای مدیریتی، یا این‌که –قرارداد ساخت مسکن مهر –بیش از حد و اندازه آنها بوده و نتوانسته‌اند بسازند. غیر از یکی از شهرها کار بقیه کُند است. در شهر پرند با هسا و مپسا مشکل داشتیم، البته کار کیسون هم در حال برطرف است.